خلاصه کتاب توانبخشی تغذیه ای در درمان اعتیاد ( نویسنده منیره حاتمی )

کتاب توانبخشی تغذیه ای در درمان اعتیاد اثر منیره حاتمی، یک راهنمای کاربردی و عمیق برای درک نقش حیاتی تغذیه در فرآیند بهبودی اعتیاد است. این کتاب به شما نشان می دهد چطور با اصلاح رژیم غذایی، می توان آسیب های ناشی از مواد مخدر را ترمیم کرد و از بازگشت به اعتیاد جلوگیری کرد. همیشه وقتی صحبت از ترک اعتیاد و بهبودی میشه، ذهن ها میره سمت مشاوره های روان شناسی، گروه درمانی، یا حتی دارو. اما یه جنبه خیلی مهم و اساسی هست که معمولاً نادیده گرفته میشه: تغذیه! باور کنید یا نه، تغذیه مناسب، یه ستون پنهان و قدرتمند توی مسیر بهبودی از اعتیاده. منیره حاتمی، توی کتاب توانبخشی تغذیه ای در درمان اعتیاد، دقیقاً روی همین موضوع دست گذاشته و یه مسیر جدید و کاربردی رو نشون داده.

این کتاب فقط یه لیست از غذاهای خوب و بد نیست؛ بلکه عمیق میشه تو جنبه های بیوشیمیایی و تغذیه ای اعتیاد. اینکه مواد مخدر چه بلایی سر بدن میارن و چطور میشه با یه رژیم غذایی حساب شده، این آسیب ها رو ترمیم کرد. در واقع این مقاله یه چکیده ی کاربردی و راهبردی از نکات کلیدی این کتاب رو براتون آماده کرده تا بفهمید چقدر تغذیه می تونه توی این راه طولانی و سخت، نقش پررنگی داشته باشه.

اعتیاد و تأثیر آن بر بدن: درک آسیب ها از دیدگاه تغذیه

وقتی اسم اعتیاد میاد، بیشتر از هر چیز، مشکلات روانی و اجتماعی توی ذهن ما شکل می گیره. اما واقعیت اینه که اعتیاد، قبل از هر چیز، یه حمله تمام عیار به سیستم بیولوژیکی و شیمیایی بدنه. بدن ما یه ماشین فوق العاده پیچیده ست و مواد مخدر یا الکل، چرخ دنده های این ماشین رو بهم میریزن. کتاب منیره حاتمی، خیلی دقیق نشون میده که چطور این بهم ریختگی از همون مغز شروع میشه و به بقیه قسمت های بدن سرایت می کنه.

مکانیسم های اعتیاد در مغز: سیم کشی مغز خراب میشه

مغز ما با یه عالمه پیام رسان شیمیایی کار می کنه که بهشون میگیم نوروترانسمیترها. این نوروترانسمیترها مثل پیک های پستی عمل می کنن و پیام ها رو بین سلول های مغزی جابه جا می کنن. سروتونین برای حال خوب و خواب، دوپامین برای انگیزه و لذت، گابا (GABA) برای آرامش و کاهش اضطراب، و اندورفین ها برای کنترل درد و ایجاد حس سرخوشی، فقط چند تا از این پیک های مهم هستن. مواد مخدر با ورود به بدن، دقیقاً روی همین سیستم پیچیده دست میذارن. مثلاً کاری می کنن که دوپامین یهو خیلی زیاد ترشح بشه و فرد حس لذت شدیدی رو تجربه کنه. مشکل اینجاست که مغز به این حالت مصنوعی عادت می کنه و دیگه خودش نمیتونه به اندازه کافی این پیام رسان ها رو تولید کنه. نتیجه؟ یه مغز نامتعادل و تشنه مواد.

نکته مهم اینجاست که برای ساخت همین نوروترانسمیترها، بدن ما نیاز به مواد اولیه داره. این مواد اولیه هم از کجا میان؟ بله، از غذایی که می خوریم. اگه رژیم غذایی درست و حسابی نباشه، بدن نمیتونه به اندازه کافی این پیک های شیمیایی رو تولید کنه و تعادل مغز از اینی هم که هست، بدتر میشه. اینجاست که درمان بیوشیمیایی اعتیاد با تغذیه مناسب، وارد گود میشه و سعی می کنه این کمبودها رو جبران کنه.

آسیب های فیزیولوژیکی ناشی از مواد مخدر: فرسودگی ماشین بدن

تأثیر مواد مخدر فقط به مغز محدود نمیشه؛ کل بدن رو درگیر می کنه. کبد، که مسئول سم زداییه، حسابی فرسوده میشه. سیستم گوارش، که وظیفه جذب مواد مغذیه، از کار میفته. سیستم ایمنی بدن ضعیف میشه و فرد در برابر بیماری ها بی دفاع میشه. این آسیب ها، در کنار تغییر عادات غذایی (مثلاً بی اشتهایی یا خوردن غذاهای بی ارزش و فست فود) باعث میشن که فرد معتاد به شدت دچار سوءتغذیه بشه. این سوءتغذیه، نه تنها روند بهبودی رو کند می کنه، بلکه میتونه خودش یه عامل برای بازگشت به اعتیاد باشه.

سوءتغذیه در افراد در حال بهبودی: کمبودهای رایج و پیامدهای آن

فرض کنید یه ساختمون رو بمباران کردن و حالا میخوان بازسازیش کنن. اگه مصالح ساختمون کم باشه، اون ساختمون هیچ وقت کامل و محکم ساخته نمیشه. بدن افراد در حال بهبودی از اعتیاد هم همینطوره. مواد مخدر مثل یه بمب، بدن رو از درون تخریب کردن و حالا برای بازسازی و ترمیم، نیاز به مصالح کافی یعنی مواد مغذی دارن. مشکل اینه که به دلیل مصرف مواد و عادات غذایی بد، این افراد معمولاً با کمبودهای شدید ویتامینی و معدنی دست و پنجه نرم می کنن.

کمبودهای ویتامینی و مواد معدنی کلیدی: خشت های ساختمون

کتاب منیره حاتمی، به نقش حیاتی یه سری ویتامین و مواد معدنی مهم اشاره می کنه که توی روند بهبودی حسابی کارسازن:

• روی (Zn): توی عملکرد سیستم ایمنی و ترمیم بافت ها خیلی مهمه. کمبودش میتونه سیستم دفاعی بدن رو حسابی ضعیف کنه.
• کروم (Chromium): برای تنظیم قند خون ضروریه. کمبودش میتونه ولع به شیرینی جات رو زیاد کنه و مشکل ساز بشه.
• کلسیم/منیزیم (Ca/Mg): برای سلامت استخوان ها، عملکرد عصبی و عضلانی حیاتی هستن. کمبود منیزیم میتونه باعث اضطراب و بی قراری بشه.
• آهن (Iron): برای تولید انرژی و اکسیژن رسانی به بافت ها لازمه. کمبودش باعث خستگی و بی حالی میشه.
• پتاسیم (Potassium): توی تعادل مایعات بدن و عملکرد قلب و عضلات نقش داره.
• سلنیم (Selenium): یه آنتی اکسیدان قویه و برای سلامت کبد و سیستم ایمنی مهمه.
• ویتامین C (Ascorbic acid): یه آنتی اکسیدان قویه و توی سم زدایی و تقویت سیستم ایمنی نقش اساسی داره.
• ویتامین های گروه B (ب کمپلکس): این ویتامین ها برای عملکرد مغز، سیستم عصبی، تولید انرژی و ساخت نوروترانسمیترها حیاتی هستن. کمبودشون میتونه باعث مشکلات خلقی، خستگی و بی حالی شدید بشه.

توضیح علائم ناشی از کمبود هر کدوم از این ها، خودش یه بحث جداست. اما بدونید که ضعف عمومی، کاهش وزن شدید، مشکلات پوستی و گوارشی، بی خوابی و مشکلات خلقی، همگی میتونن از علائم سوءتغذیه در معتادان باشن.

چالش های مربوط به درشت مغذی ها: سوخت اصلی بدن

علاوه بر ویتامین ها و مواد معدنی، درشت مغذی ها مثل کربوهیدرات ها، پروتئین ها و چربی ها هم نقش اساسی دارن:

• کربوهیدرات های پیچیده: این ها سوخت اصلی مغز و بدن هستن و باید به اندازه کافی مصرف بشن. اما متأسفانه خیلی از افراد در حال بهبودی به جای کربوهیدرات های پیچیده (مثل غلات کامل)، به سمت کربوهیدرات های ساده و قندی (مثل شیرینی جات و نوشابه ها) میرن که خودش یه مشکل جدیده.
• پروتئین و اسیدهای آمینه ضروری: پروتئین ها برای بازسازی بافت ها و تولید نوروترانسمیترها حیاتی هستن. کمبود پروتئین میتونه به مشکلات روحی و جسمی منجر بشه.
• چربی های سالم: امگا 3 و امگا 6 برای سلامت مغز و کاهش التهاب ضروری هستن. پرهیز از چربی های ناسالم و هیدروژنه شده هم که همیشه توصیه میشه.

به طور کلی، رژیم غذایی برای بهبودی اعتیاد باید طوری باشه که همه این مواد مغذی رو به اندازه کافی به بدن برسونه تا بدن بتونه خودش رو بازسازی کنه و به حالت تعادل برگرده.

بیماری های تغذیه ای مرتبط با اعتیاد و راهکارهای درمانی پیشنهادی کتاب

مواد مخدر و الکل فقط سیستم عصبی رو درگیر نمی کنن، بلکه یه سری مشکلات تغذیه ای و متابولیکی رو هم ایجاد می کنن که خودشون میتونن مانعی برای بهبودی باشن. کتاب منیره حاتمی به چند تا از این مشکلات اساسی اشاره می کنه و راهکارهای تغذیه ای برای اون ها پیشنهاد میده:

هیپوگلیسمی (افت قند خون): ولع پنهان

هیپوگلیسمی در ترک اعتیاد، یکی از مشکلات شایعه. چرا؟ چون مصرف مواد و الکل، سیستم تنظیم قند خون رو بهم میزنه. وقتی قند خون یهو افت می کنه، فرد حس ضعف، بی حالی، اضطراب و حتی تحریک پذیری پیدا می کنه. این حالت خیلی شبیه به ولع مصرف مواد هست و میتونه اشتباه گرفته بشه. خیلی از معتادین در حال بهبودی، گرسنگی رو با ولع اشتباه می گیرن و به سمت مواد برمیگردن.

«خیلی از افراد در حال بهبودی، حس گرسنگی رو با ولع مصرف مواد اشتباه می گیرن؛ این اشتباه میتونه مسیر بهبودی رو به کل تغییر بده.»

راهکار؟ کنترل قند خون با رژیم غذایی مناسب. یعنی چی؟ یعنی به جای کربوهیدرات های ساده و شیرینی جات، از کربوهیدرات های پیچیده مثل نان سنگک، برنج قهوه ای، سیب زمینی و حبوبات استفاده کنیم. همچنین خوردن وعده های غذایی کوچک و مکرر، میتونه قند خون رو توی یه سطح پایدار نگه داره و از افت ناگهانی اون جلوگیری کنه.

خستگی آدرنال: فرسودگی سیستم استرس

استرس مزمن ناشی از اعتیاد و مصرف مواد، غدد فوق کلیوی (آدرنال) رو حسابی خسته و فرسوده می کنه. این غدد مسئول تولید هورمون های استرس هستن. وقتی اونا خسته میشن، فرد احساس خستگی مزمن، بی حالی، کاهش انرژی و ناتوانی در مقابله با استرس رو تجربه می کنه. این وضعیت میتونه به بازگشت به اعتیاد منجر بشه چون فرد به دنبال راهی برای کسب انرژی و مقابله با خستگی می گرده. برای بهبود خستگی آدرنال و اعتیاد، باید غذاهایی رو مصرف کرد که از این غدد حمایت کنن؛ مثل ویتامین C، ویتامین های گروه B، منیزیم و غذاهای کامل و فرآوری نشده.

آلرژی ها و حساسیت های غذایی: واکنش های پنهان

شاید براتون عجیب باشه، ولی آلرژی ها و حساسیت های غذایی پنهان هم میتونن روی حال روحی و جسمی افراد تأثیر بذارن. مصرف مواد مخدر و الکل، سیستم گوارش رو ضعیف می کنه و ممکنه باعث بشه بدن به بعضی غذاها حساسیت نشون بده. شناسایی و حذف این غذاها (مثل گلوتن یا لبنیات در برخی افراد) میتونه به بهبود علائم روانی مثل اضطراب و افسردگی کمک کنه.

سندرم روده نشت کننده (Leaky Gut Syndrome): روده، مغز دوم

روده ما یه دیواره داره که مثل یه فیلتر عمل می کنه و اجازه میده مواد مغذی وارد بدن بشن و جلوی ورود سموم رو میگیره. اما مصرف مواد مخدر، میتونه به این دیواره آسیب بزنه و اونو نشت کننده کنه. یعنی چی؟ یعنی سموم و مواد ناخواسته میتونن از روده وارد جریان خون بشن و به کل بدن و حتی مغز برسن. این وضعیت، سندرم روده نشت کننده و اعتیاد میتونه باعث التهاب، مشکلات گوارشی، مشکلات پوستی و حتی مشکلات روحی بشه. ترمیم دیواره روده با مصرف غذاهای پروبیوتیک (ماست، کفیر)، پری بیوتیک (سیر، پیاز، موز نارس) و مکمل هایی مثل ال-گلوتامین، از اهمیت زیادی برخورداره.

مشکلات مخمر/کاندیدا: مهمان های ناخوانده

رشد بیش از حد مخمرها، به خصوص کاندیدا، توی بدن میتونه باعث مشکلات زیادی بشه؛ از مشکلات گوارشی گرفته تا خستگی، مشکلات خلقی و ولع به شیرینی جات. رژیم غذایی غنی از قند و کربوهیدرات های ساده، به رشد این مخمرها کمک می کنه. برای مقابله با این مشکل، باید یه رژیم غذایی ضد مخمر (Anti-Candida Diet) رو دنبال کرد که شامل محدود کردن قند، کربوهیدرات های ساده و برخی غذاهای حاوی مخمر باشه.

تغذیه مناسب در دوران بهبودی: بایدها و نبایدها

خب، تا اینجا فهمیدیم که چه مشکلاتی ممکنه پیش بیاد. حالا سؤال اصلی اینه: چی بخوریم و چی نخوریم؟ کتاب منیره حاتمی، یه راهنمای جامع برای رژیم غذایی برای بهبودی اعتیاد ارائه میده که هم برای افراد در حال بهبودی و هم برای خانواده هاشون و متخصصین، کاربردیه.

آنچه باید در رژیم غذایی گنجاند: دوستان واقعی بدن

پایه و اساس تغذیه درمانی اعتیاد بر غذاهای کامل و فرآوری نشده استواره. یعنی هر چیزی که از طبیعت میاد و دستکاری نشده. اینجا چند تا مورد رو بیشتر توضیح میدیم:

غذاهای کامل و فرآوری نشده: مادر همه غذاها

این ها ستون فقرات یه رژیم غذایی سالم رو تشکیل میدن. منظورمون میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، آجیل و دانه ها، و پروتئین های بدون چربیه. این غذاها سرشار از ویتامین، مواد معدنی، فیبر و آنتی اکسیدان ها هستن که برای ترمیم آسیب های ناشی از اعتیاد و تقویت بدن ضروری اند. دور غذاهای بسته بندی شده و صنعتی رو خط بکشید.

فیبر: جاروبرقی دستگاه گوارش

فیبر نه تنها به سلامت دستگاه گوارش و جلوگیری از یبوست کمک می کنه، بلکه نقش مهمی توی سم زدایی بدن هم داره. منابع غنی فیبر شامل میوه ها، سبزیجات، غلات کامل (جو دوسر، برنج قهوه ای، نان سبوس دار) و حبوبات (عدس، لوبیا) میشن.

پروتئین های باکیفیت: آجر های بدن

پروتئین برای بازسازی سلول ها، ترمیم بافت ها و تولید همون نوروترانسمیترهای مهم مغز ضروریه. منابع خوب پروتئین عبارتند از: گوشت های کم چرب (مرغ، ماهی، گوشت قرمز بدون چربی)، تخم مرغ، حبوبات (عدس، نخود، لوبیا)، لبنیات کم چرب و مغزها. سعی کنید هر وعده غذایی، یه منبع پروتئین داشته باشه.

چربی های سالم: روغن کاری مغز و بدن

از اسم چربی نترسید. چربی های سالم برای عملکرد مغز، سلامت هورمون ها و جذب ویتامین های محلول در چربی ضروری هستن. روغن های مفید مثل روغن زیتون، آووکادو، مغزها و دانه ها (گردو، بادام، تخمه کدو)، و ماهی های چرب (سالمون، ساردین) که سرشار از امگا 3 هستن، باید توی رژیم غذایی شما جا داشته باشن. اما حواستون به چربی های هیدروژنه شده و روغن های نباتی صنعتی باشه که واقعاً مضرن.

میوه ها و سبزیجات متنوع: رنگین کمان سلامتی

تا میتونید میوه و سبزیجات بخورید، اون هم از انواع و رنگ های مختلف! هر رنگ، یه سری ویتامین، ماده معدنی و آنتی اکسیدان خاص رو داره. آنتی اکسیدان ها برای مقابله با آسیب های سلولی ناشی از مواد مخدر خیلی مهم هستن.

آنچه نباید در رژیم غذایی گنجاند (یا محدود کرد): دشمنان پنهان

حالا بریم سراغ نبایدها که به همون اندازه بایدها مهمن:

قند و شیرین کننده های مصنوعی: اعتیاد دوم

قند و شکر تصفیه شده، یکی از بزرگترین دشمنان افراد در حال بهبودی هستن. چرا؟ چون مصرف قند باعث نوسانات شدید قند خون میشه، حس ولع رو زیاد می کنه و میتونه جایگزین اعتیاد اصلی بشه. خیلی ها بعد از ترک مواد، به شیرینی جات رو میارن. شیرین کننده های مصنوعی هم که وضعیت رو بدتر می کنن و تأثیرات منفی روی سلامت روده و مغز دارن. تا میتونید از مصرف نوشابه ها، آب میوه های صنعتی، شیرینی جات، کیک و بیسکویت پرهیز کنید.

غذاهای تصفیه شده و آرد سفید: انرژی پوشالی

آرد سفید و محصولاتی که با اون درست میشن (مثل نان باگت، ماکارونی های معمولی) فاقد مواد مغذی هستن و خیلی سریع توی بدن به قند تبدیل میشن. این ها هم مثل قند، باعث نوسانات قند خون میشن و ارزش غذایی خاصی ندارن. سراغ غلات کامل و سبوس دار برید.

افزودنی های غذایی و مواد نگهدارنده: مهمان های ناخواسته

غذاهای فرآوری شده پر از افزودنی ها، رنگ های مصنوعی، طعم دهنده ها و مواد نگهدارنده هستن. این مواد میتونن برای بدن سمی باشن، سیستم ایمنی رو ضعیف کنن و روی عملکرد مغز هم تأثیر منفی بذارن. همیشه برچسب روی مواد غذایی رو بخونید و سعی کنید تا حد امکان از غذاهای طبیعی استفاده کنید.

روغن های هیدروژنه شده: قاتلان خاموش

این روغن ها که معمولاً توی غذاهای آماده، فست فودها، بیسکویت ها و مارگارین ها پیدا میشن، برای سلامت قلب و عروق و کل بدن واقعاً مضره. این ها رو از رژیم غذاییتون حذف کنید و به جاش از روغن های سالم مثل زیتون، کنجد یا آووکادو استفاده کنید.

کافئین و الکل (حتی مقادیر کم): توهم آرامش

شاید فکر کنید کافئین یا مقادیر کم الکل مشکلی نداره، اما برای افراد در حال بهبودی، این مواد میتونن حسابی مشکل ساز بشن. کافئین روی سیستم عصبی تأثیر میذاره، میتونه اضطراب رو زیاد کنه و روی خواب هم اثر منفی بذاره. الکل هم که بحثش جداست و حتی مقادیر کم اون هم میتونه ولع رو تحریک کنه و خطر بازگشت رو بالا ببره.

اهمیت زمان بندی وعده های غذایی: همیشه پرانرژی

فقط مهم نیست چی میخورید، کی میخورید هم مهمه! خوردن وعده های غذایی کوچک و منظم (مثلاً هر 3-4 ساعت یک بار) میتونه از افت قند خون جلوگیری کنه و ولع رو کنترل کنه. هیچ وقت اجازه ندید حسابی گرسنه بمونید، چون گرسنگی شدید میتونه به انتخاب های غذایی ناسالم و حتی ولع به مواد منجر بشه.

نقش مکمل های غذایی در پشتیبانی از بهبودی

کتاب منیره حاتمی، به خوبی اشاره می کنه که مکمل های غذایی میتونن نقش حمایتی توی روند بهبودی داشته باشن. یعنی چی؟ یعنی نمیتونن جای یه رژیم غذایی سالم و کامل رو بگیرن، اما میتونن به جبران کمبودهای تغذیه ای که ممکنه با غذا به طور کامل تأمین نشن، کمک کنن. ویتامین های گروه B، ویتامین C، منیزیم و اسیدهای آمینه، از جمله مکمل هایی هستن که میتونن مفید باشن.

اما یه هشدار خیلی مهم: هیچ وقت سرخود مکمل مصرف نکنید! مکمل ها هم مثل داروها، میتونن عوارض داشته باشن یا با داروهای دیگه تداخل پیدا کنن. همیشه قبل از مصرف هر مکملی، با یه متخصص تغذیه یا پزشک مشورت کنید تا مطمئن بشید که هم بهش نیاز دارید و هم مقدار مناسبی رو مصرف می کنید.

توصیه های کاربردی و نگاهی به آینده بهبودی

مسیر بهبودی از اعتیاد، یه ماراتنه، نه یه دوی سرعت. تغذیه هم بخشی از این ماراتنه و نیاز به آموزش و پشتیبانی مستمر داره. توی مراکز درمانی و خانواده ها، باید روی این قضیه خیلی جدی تر کار بشه.

اهمیت آموزش و پشتیبانی تغذیه ای مستمر: یه عمر یادگیری

همونطور که گفتیم، تغذیه فقط خوردن نیست، یه سبک زندگیه. افراد در حال بهبودی و خانواده هاشون نیاز دارن که آموزش ببینن. باید یاد بگیرن چطور غذاهای سالم رو تشخیص بدن، چطور وعده های غذایی رو برنامه ریزی کنن و چطور با ولع های غذایی کنار بیان. این آموزش ها باید توی مراکز درمانی هم بخشی از برنامه باشن.

نمونه هایی از برنامه های غذایی و میان وعده های سالم: نقشه راه

کتاب منیره حاتمی احتمالاً نمونه هایی از برنامه های غذایی و میان وعده های سالم رو توی پیوست هاش ارائه داده. این نمونه ها میتونن یه نقشه راه خوب باشن. مثلاً به جای یه نوشابه و بیسکویت توی میان وعده، میشه یه سیب با چند تا بادام، یا یه پیاله ماست و میوه خورد. این تغییرات کوچیک، اما مداوم، معجزه می کنن.

میان وعده های مفید	میان وعده های مضر
میوه های تازه (سیب، پرتقال، موز)	چیپس و پفک
آجیل و دانه ها (گردو، بادام، تخمه آفتابگردان)	شیرینی جات و شکلات
ماست کم چرب با میوه یا جو دوسر	نوشابه های قندی
سبزیجات تازه با حمص	غذاهای فرآوری شده و فست فود
تخم مرغ آب پز	نان سفید و بیسکویت

تأکید بر نقش تغذیه در بازسازی اعتماد به نفس و بهبود ظاهر فیزیکی: از درون تا بیرون

وقتی بدن از نظر تغذیه ای ترمیم میشه، فقط حال درونی بهتر نمیشه، ظاهر فیزیکی هم تغییر می کنه. پوست شفاف تر میشه، موها جون میگیرن، و وزن به حالت طبیعی برمیگرده. این تغییرات مثبت توی ظاهر، حسابی روی اعتماد به نفس فرد تأثیر میذاره و انگیزه اون رو برای ادامه مسیر بهبودی بیشتر می کنه. در واقع، تغذیه مناسب نه تنها به سلامت روان و تغذیه در اعتیاد کمک می کنه، بلکه یه جور بازسازی تمام عیار برای بدن و روح به حساب میاد.

به یاد داشته باشید، همانطور که کتاب تأکید می کند، توانبخشی تغذیه ای هرگز جایگزین توصیه های پزشکی یا برنامه های جامع درمانی نیست، بلکه یک جزء حیاتی و مکمل برای رسیدن به بهبودی پایدار و باکیفیت است.

نتیجه گیری: تغذیه، گامی محکم در مسیر بهبودی پایدار

در نهایت، کتاب توانبخشی تغذیه ای در درمان اعتیاد نوشته منیره حاتمی، یه دیدگاه تازه و حیاتی رو به ما نشون میده: اینکه نقش تغذیه در ترک اعتیاد و بهبودی، غیرقابل انکاره. ما نمیتونیم فقط روی جنبه های روان شناختی تمرکز کنیم و از آسیب های جسمی و بیوشیمیایی ناشی از اعتیاد غافل بشیم. یه رویکرد کل نگر (فیزیکی، روانی، تغذیه ای) برای بهبودی، ضروریه.

تغذیه مناسب نه تنها به ترمیم آسیب های جسمی و بیوشیمیایی ناشی از مصرف مواد کمک می کنه، بلکه کیفیت زندگی افراد در حال بهبودی رو به شدت بالا میبره و مهم تر از همه، خطر بازگشت به اعتیاد رو کاهش میده. وقتی بدن مواد مغذی لازم رو دریافت می کنه، ذهن هم بهتر کار می کنه، حال روحی بهبود پیدا می کنه و فرد توانایی بیشتری برای مقابله با چالش های مسیر بهبودی پیدا می کنه.

اگه شما یا عزیزانتون در مسیر بهبودی از اعتیاد هستید، بهتون پیشنهاد می کنیم که حتماً این کتاب رو مطالعه کنید و از راهنمایی هاش استفاده کنید. یادتون باشه، به قول معروف عقل سالم در بدن سالم است. و یه بدن سالم، از یه تغذیه سالم شروع میشه. پس، همین امروز برای بهبود رژیم غذاییتون قدم بردارید و در صورت امکان، با یه متخصص تغذیه و سلامت مشورت کنید تا از این دانش مهم به بهترین شکل بهره ببرید.