خلاصه کتاب آناکارنینا: بازخوانی رمان آناکارنینا نوشته لئو تولستوی ( نویسنده مهدی میرباقری )

اثر بازخوانی رمان آناکارنینا نوشته مهدی میرباقری، یه نمایشنامه جذاب و فکرشده است که داستان آناکارنینای تولستوی رو از یه زاویه جدید و خلاقانه به تصویر می کشه. این کتاب نه فقط خلاصه ای از رمان کلاسیک، بلکه یک تفسیر هنریه که با لایه های داستانی نو، خواننده رو با عمق بیشتری از این شاهکار آشنا می کنه.

حالا بیاین یه سفر بریم به دنیای پیچیده و پرشور آناکارنینا، اما این بار نه با چشم تولستوی، بلکه از لنز مهدی میرباقری. رمان آناکارنینا، از اون کتاباییه که اسمش رو همه شنیدیم و شاید خیلیا هم خونده باشنش. یه شاهکار ادبی که از وقتی نوشته شده، دل خیلیا رو برده و هنوزم بعد از سال ها، حرفای زیادی برای گفتن داره. اما قضیه بازخوانی که مهدی میرباقری بهش پرداخته، یه چیز دیگه است. این یه خلاصه ساده یا بازنویسی نیست، بلکه یه نگاه تازه و عمیق به این داستان جاودانه، اونم تو قالب یه نمایشنامه. یعنی مهدی میرباقری اومده و یه اثر جدید خلق کرده که توش، شخصیت ها دارن رمان تولستوی رو بازی می کنن. خیلی جالبه، نه؟ اینجوری هم با داستان اصلی درگیر می شی و هم با تفسیری نو ازش روبرو می شی که انگار یه بعد تازه بهش اضافه شده. این مقاله قراره همین بازخوانی رو برامون بشکافه و نشون بده که چرا باید بهش توجه کنیم. پس اگه دنبال یه تجربه متفاوت از آناکارنینا هستی، جای درستی اومدی.

پیش زمینه ای بر رمان آنا کارنینای لئو تولستوی: چرا این اثر ماندگار است؟

قبل از اینکه بریم سراغ بازخوانی میرباقری، لازمه یه سر و گوشی آب بدیم و ببینیم اصلا رمان اصلی آناکارنینا چی بود و چرا اینقدر سر و صدا کرد. لئو تولستوی، این غول ادبیات روسیه، یه نابغه بود که تونست با قلمش، زندگی و جامعه قرن نوزدهم روسیه رو برامون نقاشی کنه. آناکارنینا هم تاج سر این نقاشی هاست، اثری که خیلی ها بهش لقب بهترین رمان تاریخ رو دادن. دلیلش هم واضحه؛ تولستوی فقط یه داستان عاشقانه ساده نگفت، بلکه رفت سراغ عمق روابط انسانی، خانواده، خیانت، تقابل فرد با جامعه و جستجوی معنای زندگی.

داستان اصلی، حول محور چند تا خانواده می چرخه. قلب داستان، عشق پرشور و ممنوعه آنا کارنینا، یه زن اشرافی متأهل و خوش نام، به کنت ورونسکی، یه افسر جوان و خوش قیافه ست. این عشق، زندگی آنا رو زیر و رو می کنه و اونو در مقابل جامعه سنتی و قوانین سفت و سختش قرار می ده. در کنار این رابطه، داستان لوین و کیتی رو داریم که انگار یه خط موازی و متضاد با داستان آناست. لوین، یه مرد شریف و باوجدان که دنبال آرامش تو زندگی روستایی و ارزش های اخلاقیه، عاشق کیتی می شه. رابطه اونا نمادی از عشق پاک و زندگی سالم خانوادگیه که درست نقطه مقابل ماجرای آنا و ورونسکیه.

تولستوی با مهارت خاصی، این دو داستان رو به هم گره می زنه و از طریق شخصیت هاش، کلی بحث های فلسفی و اخلاقی رو مطرح می کنه. مثلاً از زبان لوین، دغدغه های نویسنده درباره دین، ایمان، معنای کار و زندگی ساده روستایی رو می شنویم. از اون طرف، سرنوشت آنا، نمادی از عصیان علیه سنت ها و نتیجه تلخ انتخاب های شخصیه. همین پیچیدگی ها، همین نگاه عمیق به روح و روان آدما و اجتماع، باعث شده آناکارنینا نه فقط یه رمان، بلکه آینه ای باشه برای دیدن خودمون و جامعه مون. برای همینه که با وجود گذشت این همه سال، حرفای تولستوی هنوز تازه و ملموس به نظر می رسن.

نمایشنامه بازخوانی رمان آناکارنینا اثر مهدی میرباقری: ساختار و نوآوری

خب، حالا رسیدیم به بخش اصلی ماجرا: «بازخوانی رمان آناکارنینا» از مهدی میرباقری. یادتون باشه، این یه نمایشنامه است، نه رمان. یعنی وقتی اسمش رو می شنویم، نباید فکر کنیم داریم دوباره یه داستان هزار صفحه ای رو می خونیم. نه، میرباقری یه کار خیلی خلاقانه کرده. اون اومده و یه جورایی «آناکارنینا رو تو آناکارنینا» خلق کرده! اگه گفتی چجوری؟

ماهیت بازخوانی: نمایشنامه ای در دل یک رمان

تصور کن یه گروه تئاتر هستن، اسمشون کاوه و نیاز. این دو نفر قرار گذاشتن که رمان آناکارنینای تولستوی رو روی صحنه ببرن. حالا کل نمایشنامه میرباقری، در واقع داستان همین تمرینات و چالش های کاوه و نیازه برای اجرای این رمان. اونا دارن دیالوگ ها رو می خونن، نقش ها رو بازی می کنن، و در حین این کار، با شخصیت ها و مضامین اصلی رمان تولستوی درگیر می شن. این لایه داستانی جدید، یه جورایی یه «متا-روایت» یا «داستان در داستان» ایجاد می کنه که حسابی ذهن رو درگیر می کنه.

چرا این ساختار اینقدر مهمه؟ چون به میرباقری اجازه می ده که همزمان با روایت داستان اصلی آنا، به مفاهیم عمیق تری هم بپردازه. مثلاً، وقتی کاوه و نیاز دارن دیالوگ های آنا یا کارنین رو تکرار می کنن، انگار دارن اونا رو از فیلتر ذهن خودشون، ذهن یه آدم معاصر رد می کنن. اینجوری، داستان آناکارنینا، دیگه فقط یه قصه قدیمی نیست، بلکه یه فرصت برای تأمله که چقدر اتفاقات اون زمان، می تونن تو دنیای امروز ما هم تکرار بشن. این ایده خودش به تنهایی کلی حرف برای گفتن داره و یه جورایی به ما نشون می ده که چطور هنر می تونه زمان و مکان رو بشکنه.

خلاصه داستان بازخوانی آناکارنینا مهدی میرباقری

تو نمایشنامه میرباقری، داستان از جایی شروع می شه که کاوه و نیاز، دو بازیگر یا شاید کارگردان و بازیگر، دارن برای اجرای «آناکارنینا» تمرین می کنن. اونا دیالوگ ها رو تکرار می کنن، گاهی توش مکث می کنن و با همدیگه درباره معنای اون ها بحث می کنن. این بحث ها باعث می شه که ما هم با اونا همراه بشیم و از طریق نگاهشون، وارد دنیای تولستوی بشیم.

میرباقری، روابط اصلی رمان رو از دیدگاه این دو شخصیت (کاوه و نیاز) پیش می بره. مثلاً، ما می بینیم که چطور آنا برای حل مشکل برادرش، استیوا، به مسکو می ره و اونجا با ورونسکی آشنا می شه. دیالوگ های بین آنا و ورونسکی، یا آنا و کارنین، از طریق کاوه و نیاز بازآفرینی می شه. اینجا دیگه فقط یه روایت خطی از رمان نیست، بلکه ما واکنش ها، برداشت ها و حتی گاهی اعتراضات کاوه و نیاز رو به این روابط و اتفاقات می بینیم و می شنویم.

نقاط عطف کلیدی داستان، مثل عشق پرشور آنا و ورونسکی، طرد شدن آنا از جامعه، و در نهایت سرنوشت تلخ اون، همه و همه از طریق این ساختار «نمایش در نمایش» روایت می شن. پایان بندی نمایشنامه هم به همین شکل، با یه نگاه خاص و شاید متفاوت از رمان اصلی، پیش می ره. در کل، میرباقری سعی می کنه روی مضامینی مثل انتخاب، آزادی، مسئولیت و محدودیت های اجتماعی در هر دوره ای تأکید کنه. این رویکرد باعث می شه که خواننده، حتی اگه رمان اصلی رو هم نخونده باشه، هم با کلیات داستان آشنا بشه و هم یه نگاه عمیق تر به پیام های پنهان اون پیدا کنه.

تفاوت ها و شباهت ها: بازخوانی در برابر رمان اصلی

وقتی می گیم بازخوانی، یعنی یه چیزی رو دوباره خوندن و از نو فهمیدن. اثر مهدی میرباقری هم دقیقاً همینه؛ یه بازخوانی از آناکارنینای تولستوی، اما با یه تفاوت بزرگ و اساسی. بیاین ببینیم این تفاوت ها و شباهت ها چیا هستن که اثر میرباقری رو اینقدر خاص و متفاوت می کنن.

افزودن لایه نمایشی و شخصیت های تمرین کننده

مهم ترین و بارزترین تفاوت، همون لایه نمایشی جدیدیه که میرباقری به اثر اضافه کرده. تو رمان اصلی، تولستوی مستقیماً داستان رو برامون روایت می کنه. اما تو بازخوانی میرباقری، ما با دو شخصیت جدید به اسم کاوه و نیاز روبرو می شیم که در حال تمرین نمایش آناکارنینا هستن. این دو نفر نه فقط دیالوگ ها رو می گن، بلکه در موردشون حرف می زنن، تعبیرشون می کنن و حتی گاهی اوقات بهشون اعتراض می کنن.

این ساختار چندلایه، یه فرصت عالی ایجاد می کنه تا مضامین رمان از یه دیدگاه معاصر تحلیل بشن. کاوه و نیاز، سوالات فلسفی و اخلاقی رو مطرح می کنن که ممکنه برای خواننده امروزی هم پیش بیاد. مثلاً، اونا می پرسن که آیا آنا واقعاً مقصر بود؟ یا جامعه چقدر تو سرنوشتش نقش داشت؟ اینجوری، خواننده همزمان هم داره داستان رو دنبال می کنه و هم از بیرون بهش نگاه می کنه و فکر می کنه. انگار یه دوست دانا کنارته و داره باهات راجع به کتاب حرف می زنه، نه اینکه فقط یه داستان رو تعریف کنه.

تغییرات در تأکید بر مضامین و شخصیت ها

درسته که میرباقری به رمان تولستوی وفاداره، اما رویکردش باعث شده روی بعضی مضامین یا جنبه های شخصیتی تأکید بیشتری داشته باشه. مثلاً، رمان تولستوی خیلی به جزئیات زندگی اشرافی و فلسفه زندگی لوین می پردازه. اما تو نمایشنامه، ممکنه میرباقری بیشتر روی کشمکش های درونی آنا، محدودیت های اجتماعی زنان اون دوره، یا تقابل عشق و عرف تأکید کنه.

یا مثلاً شخصیت آنا. تو رمان اصلی، اون یه شخصیت پیچیده است که هم نماد عصیانه و هم یه جور قربانی شرایط. تو بازخوانی میرباقری، شاید این بعد قربانی بودن آنا پررنگ تر بشه یا حتی از جنبه عصیان او بیشتر صحبت بشه. لوین هم که تو رمان تولستوی صدای وجدان و آرمان های اخلاقی نویسنده است، ممکنه تو نمایشنامه بیشتر به عنوان یه شخصیت جستجوگر حقیقت معرفی بشه که داره دنبال پاسخ سوالاتش می گرده. این تغییرات تو تأکیدها، باعث می شه که حتی اگه بارها رمان آناکارنینا رو خونده باشی، باز هم بازخوانی میرباقری برات تازگی داشته باشه.

خانواده های خوشبخت همه به مثل همه اند، اما خانواده های شوربخت هر کدام بدبختی خاص خود را دارند.

نگاه به سانسور و حذفیات در ترجمه ها و اقتباس ها

یکی از بحث هایی که همیشه درباره آثار کلاسیک، مخصوصاً اونایی که تو ایران ترجمه یا اقتباس می شن، مطرحه، بحث سانسوره. بعضی از خواننده ها ممکنه احساس کنن که تو اقتباس میرباقری، بخش هایی حذف شده یا تغییر کرده. اما اینجا باید یه نکته مهم رو روشن کنیم: بین سانسور تو ترجمه و رویکرد مؤلف تو اقتباس، تفاوت بزرگی هست.

میرباقری، به عنوان یه نمایشنامه نویس، حق داره که تمرکز خودش رو روی جنبه های خاصی از رمان بذاره، بعضی شخصیت ها رو پررنگ تر کنه و بعضی قسمت ها رو فشرده تر کنه. این کار لزوماً به معنی سانسور به معنای بد نیست، بلکه یه جور بازنمایی و تفسیر جدیده. اون داره از دید خودش و با نیازهای فرم نمایشنامه، به داستان تولستوی نگاه می کنه. در واقع، اینجوریه که یه اثر هنری از یه فرم به فرم دیگه منتقل می شه و هر هنرمندی، امضای خودش رو پای کار می ذاره. پس به جای اینکه دنبال حذف و سانسور باشیم، بهتره به این فکر کنیم که میرباقری با این بازخوانی، چه دریچه های جدیدی رو به روی ما باز می کنه و چه سوالاتی رو تو ذهن ما زنده می کنه.

شخصیت ها در نمایشنامه میرباقری: عمق و بازتاب

تو نمایشنامه «بازخوانی آناکارنینا»، شخصیت ها یه جور دیگه ای به چشم میان. میرباقری با اون لایه جدید «کاوه و نیاز»، انگار بهمون اجازه می ده شخصیت های کلاسیک تولستوی رو از یه زاویه امروزی تر و شاید واقعی تر ببینیم. بیاین یه نگاهی بندازیم بهشون.

آنا کارنینا: نماد عصیان یا قربانی؟

آنا کارنینا، قلب تپنده این داستانه. تو نمایشنامه میرباقری، بازنمایی آنا خیلی جذابه. کشمکش های درونی و بیرونی اون، انگار با صدای بلندتری شنیده می شه. آیا آنا واقعاً یه زن هرزه بود که خودش رو به هلاکت رسوند، یا یه قربانی جامعه ای بود که هیچ انعطافی نداشت؟ میرباقری کاری می کنه که خواننده/تماشاگر عمیقاً با این سوال درگیر بشه. آنا اینجا فقط یه زن عاشق نیست، بلکه نمادی از انتخاب های دشوار، شجاعت در برابر تابوها و تنهایی در مسیر متفاوته. اون برای عشقش می جنگه، حتی اگه بدونه پایان خوشی در انتظارش نیست، و همین جسارت و آسیب پذیری، اونو از همیشه ملموس تر می کنه.

لوین: وجدان بیدار نویسنده یا جستجوگر حقیقت؟

لوین تو رمان تولستوی، همونطوری که ناباکوف هم می گه، یه جورایی خود تولستوی هستش؛ مردی با آرمان های اخلاقی و وجدانی بیدار. تو نمایشنامه میرباقری، لوین نقش یه صدای عقلانی و وجدان اخلاقی رو داره. اون تو دل شلوغی های اشرافی گری، دنبال سادگی، حقیقت و معنای زندگیه. بحث ها و کنجکاوی های لوین درباره کشاورزی، خانواده، ایمان و جایگاه انسان تو هستی، از طریق دیالوگ ها و شاید حتی برداشت های کاوه و نیاز، پررنگ تر می شه. اون می شه نقطه مقابل ورونسکی و کارنین، کسی که دنبال رضایت درونیه، نه فقط ظواهر.

ورونسکی و کارنین: جایگاه در درام میرباقری

ورونسکی، معشوق آنا، و کارنین، شوهر آنا، تو درام میرباقری هم جایگاه ویژه ای دارن. ورونسکی شاید نماد عشق پرشور و بدون حد و مرز باشه که می تونه هم نجات دهنده باشه و هم ویرانگر. اما آیا اون واقعاً آنا رو می فهمید؟ یا فقط تو شور جوانی و عشق لحظه ای غرق شده بود؟ میرباقری کاری می کنه که ما به این سوالات فکر کنیم.

از اون طرف، کارنین، شوهر آنا، شاید نماد عقلانیت خشک، قوانین اجتماعی و بی عاطفگی ظاهری باشه. اون مردیه که بیشتر به آبرو و مقامش اهمیت می ده تا به احساسات همسرش. اما آیا اون واقعاً بی عاطفه بود یا فقط تو چارچوب های جامعه خودش گیر کرده بود؟ نمایشنامه میرباقری فرصتی می ده تا به عمق این شخصیت ها، حتی اونایی که در نگاه اول منفی به نظر می رسن، بیشتر پی ببریم و انگیزه هاشون رو درک کنیم.

کاوه و نیاز: پل ارتباطی بین مخاطب و داستان اصلی

و اما کاوه و نیاز. این دو شخصیت جدید، مثل یه پل می مونن که خواننده رو از دنیای امروز به قرن نوزدهم و داستان آناکارنینا وصل می کنن. اونا نقش مفسر و راهنما رو بازی می کنن. وقتی اونا دارن دیالوگ ها رو تمرین می کنن، به صورت غیرمستقیم، سؤالاتی رو تو ذهن مخاطب ایجاد می کنن: «آیا واقعاً این اتفاق افتادنی بود؟»، «آیا راه دیگه ای هم وجود داشت؟» یا «این داستان چقدر به زندگی امروز ما شبیهه؟»

حضور این دو، باعث می شه که نمایشنامه فقط یه بازگویی ساده نباشه. اونا با بحث ها، اختلاف نظرها و حتی اشتباهاتشون تو تمرین، به ما اجازه می دن که با شخصیت های تولستوی ارتباط عمیق تری بگیریم. اونا نماینده ذهن ما، مخاطب های امروزی، هستن که داریم به یه شاهکار کلاسیک نگاه می کنیم و سعی می کنیم حرفاش رو تو دنیای مدرن خودمون پیدا کنیم. این خلاقیت میرباقری، واقعاً کار رو زنده و پویاتر کرده.

چرا باید بازخوانی آناکارنینا را بخوانید؟

شاید با خودت بگی، خب رمان اصلی آناکارنینا رو که خوندم یا می تونم بخونم، دیگه چرا باید برم سراغ بازخوانی مهدی میرباقری؟ حق با شماست، اما این بازخوانی یه چیز کاملاً متفاوته و تجربه ای رو بهت می ده که شاید تو رمان اصلی پیداش نکنی. بیاین چند تا دلیل مهم رو با هم بررسی کنیم:

تجربه ای نو از یک کلاسیک ادبی

اولین و مهم ترین دلیل اینه که این نمایشنامه، یه نگاه کاملاً نو به یکی از بزرگ ترین رمان های دنیاست. فکرشو بکن، شما داری یه داستان کلاسیک رو می خونی، اما نه به شیوه معمول. داری می بینی که چطور دو شخصیت امروزی (کاوه و نیاز) با این اثر درگیر می شن، ازش یاد می گیرن، و حتی گاهی بهش اعتراض می کنن. این رویکرد، انگار یه پرده جدید رو از روی رمان برمی داره و باعث می شه به عمق بیشتری از مفاهیمش پی ببری. برای کسایی که عاشق ادبیات و کارهای نو هستن، این یه فرصت طلاییه.

فرصتی برای تأمل در مضامین رمان از منظری جدید

آناکارنینا فقط یه داستان عشقی نیست، پر از مضامین عمیق مثل عشق، خیانت، خانواده، جایگاه زن در جامعه، قوانین اجتماعی، و جستجوی ایمان. میرباقری با این بازخوانی، این مضامین رو از یه منظر معاصر و نمایشی به چالش می کشه. بحث های کاوه و نیاز، لایه های جدیدی از این موضوعات رو برای ما روشن می کنه. انگار یه گروه بحث و گفتگو راه افتاده و شما هم عضوی از اونی. اینجوری، حتی اگه قبلاً هم به این مفاهیم فکر کرده باشی، حالا می تونی از یه زاویه دیگه بهشون نگاه کنی و عمق بیشتری رو کشف کنی.

انسان کسی را می تواند نجات دهد که خود اصرار به سقوط نداشته باشد.

خیلی از اوقات، ما به عنوان خواننده، یه داستان رو می خونیم و ممکنه با بخش هایی ازش ارتباط برقرار نکنیم یا سوالاتی تو ذهنمون بمونه. حضور کاوه و نیاز تو این نمایشنامه، مثل یه صدای درونی عمل می کنه که این سوالات رو مطرح می کنه و به ما کمک می کنه تا بهتر با پیچیدگی های شخصیت ها و اتفاقات کنار بیایم. این یعنی یه تعامل فعال با متن، نه فقط یه خواندن منفعلانه.

اهمیت این اثر در کارنامه مهدی میرباقری و ادبیات نمایشی ایران

مهدی میرباقری خودش یه کارگردان و نمایشنامه نویس شناخته شده تو ایرانه. «بازخوانی آناکارنینا» نه فقط یه کار صرفاً برای طرفداران تولستوی، بلکه یه اثر مهم تو کارنامه هنری خود میرباقری هم محسوب می شه. این نمایشنامه نشون می ده که چطور یه هنرمند ایرانی می تونه یه اثر کلاسیک جهانی رو برداره و با نگاه و تفکر خودش، یه اثر جدید خلق کنه که هم ریشه در اون کلاسیک داره و هم حرفای تازه ای برای مخاطب امروزی داره. این کار، یه جورایی به ادبیات نمایشی معاصر ایران هم کمک می کنه و نشون می ده که چقدر این حوزه می تونه خلاق و پویا باشه. اگه به تئاتر و نمایشنامه نویسی علاقه داری، این اثر یه نمونه عالی از یه اقتباس موفقه که حتماً باید بخونیش.

یه نکته دیگه هم اینکه، این اثر برای کسانی که رمان اصلی آناکارنینا رو خوندن، جذابیت های خاص خودش رو داره. چون وقتی با داستان آشنا باشی، بهتر می تونی ظرافت های بازخوانی میرباقری و نوآوری هاش رو درک کنی. اما حتی اگه رمان رو نخوندی هم جای نگرانی نیست، چون میرباقری طوری این نمایشنامه رو نوشته که می تونی کلیات داستان رو بفهمی و ازش لذت ببری.

نتیجه گیری: نگاهی تازه به ابدیت

خب، رسیدیم به انتهای سفرمون تو دنیای بازخوانی رمان آناکارنینا اثر مهدی میرباقری. دیدیم که این اثر چطور از یه رمان کلاسیک فراتر می ره و با اضافه کردن لایه های جدید، یه تجربه متفاوت و عمیق رو بهمون هدیه می ده. میرباقری با هوشمندی، دو خط زمانی رو به هم وصل می کنه: داستان پرشور و تراژیک آناکارنینای تولستوی در قرن نوزدهم و چالش های دو هنرمند امروزی به اسم کاوه و نیاز که دارن این شاهکار رو برای اجرا روی صحنه آماده می کنن.

بازخوانی آناکارنینا، بیش از یه خلاصه یا بازنویسی ساده است. این نمایشنامه به ما نشون می ده که چطور یه اثر هنری می تونه با گذشت زمان، باز هم حرف های جدیدی برای گفتن داشته باشه. اینجاست که می فهمیم، مضامین تولستوی مثل عشق، خیانت، خانواده، تقابل فرد و جامعه، و جستجوی معنا، محدود به هیچ زمان و مکانی نیستن و هنوز هم دغدغه ما آدما هستن. میرباقری با اضافه کردن کاوه و نیاز، نه فقط داستان رو برامون بازگو می کنه، بلکه ما رو به فکر فرو می بره که آیا واقعاً انتخاب های ما از اون زمان تا حالا چقدر فرق کرده؟ آیا هنوز هم جامعه، بار سنگینی روی دوش افراد می ذاره؟

طی این دو روز و تا همین لحظه پیش بارها در دل گفته بود که ورونسکی برای او یکی از صدها جوانی است که همه جا می بیند و همه شان شبیه هم اند و او هیچ وقت به خود اجازه نخواهد داد که حتی به آن ها فکر کند، اما حالا با همان اولین نگاهی که به او کرد غرور شادمانه ای دلش را آکند.

نقش میرباقری تو این اثر واقعاً ستودنیه. اون نشون داده که چطور میشه به یه اثر بزرگ احترام گذاشت، اما همزمان، نگاه خودش رو هم بهش تزریق کرد و یه چیز جدید و ارزشمند ساخت. اینجور آثار، به ادبیات نمایشی جون دوباره ای می دن و نشون می دن که هنر، همیشه در حال تکامله. اگه دنبال یه فرصت برای تأمل عمیق تو یه شاهکار ادبی هستی، اگه دوست داری ببینی چطور می شه یه داستان رو از زاویه ای نو دید و اگه به نمایشنامه های فکری و خلاقانه علاقه داری، حتماً سراغ بازخوانی آناکارنینای مهدی میرباقری برو. قول می دم پشیمون نمی شی و با یه عالمه فکر جدید از پای این کتاب بلند می شی.