نحوه پرداخت مهریه در طلاق

مهریه یک حق مالی مهم برای زن هست و نحوه پرداختش توی طلاق، بسته به توافق یا حکم دادگاه (ممکنه یکجا باشه، قسطی یا حتی با درخواست اعسار) مشخص میشه. خیلی ها فکر می کنن مهریه فقط موقع طلاق اهمیت پیدا می کنه، ولی این حق از لحظه عقد همراه زوجه هست و هر وقت بخواد می تونه اون رو مطالبه کنه. تو این مسیر پر از پیچیدگی های قانونی، دونستن حقوق و وظایف خودمون خیلی مهمه تا بتونیم بهترین تصمیم رو بگیریم و به مشکل برنخوریم.

ببینید، بحث مهریه تو زندگی ما ایرانی ها یه موضوع کاملاً جدی و ریشه داره. از همون لحظه شیرین بله گفتن، مهریه به عنوان یک پشتوانه مالی برای زن ثبت میشه. اما وقتی کار به طلاق می کشه، این پشتوانه به چالش کشیده میشه و خیلی ها سردرگم می شن که حالا چی میشه؟ کی باید پرداخت کنه؟ چقدر؟ چه جوری؟ این سردرگمی ها کاملاً طبیعیه، چون قوانین مهریه ریزه کاری های زیادی داره و هر پرونده ای شرایط خاص خودش رو پیدا می کنه. گاهی زن میخواد مهریه اش رو بگیره تا بتونه روی پای خودش بایسته، گاهی هم مرد واقعاً توانایی پرداخت نداره و گیر می افته. هدف ما اینه که اینجا همه این ابهامات رو برطرف کنیم و یه راهنمای کامل و خودمونی بهتون بدیم تا بدونید توی این وضعیت باید چه قدم هایی بردارید و حواستون به چی باشه.

مهریه چیه اصلا و توی طلاق چه جوری میشه گرفت؟

قبل از اینکه بریم سراغ جزئیات نحوه پرداخت مهریه در طلاق، بیایید یه نگاهی بندازیم به اینکه اصلاً مهریه از نظر قانون ما چیه و چه جایگاهی داره. خیلی ها مهریه رو فقط یه عدد و رقم برای شروع زندگی مشترک می دونن، ولی از نظر قانونی قضیه فراتر از این حرفاست. در واقع، مهریه یک بدهی هست که به محض عقد ازدواج، بر ذمه مرد قرار می گیره و زن مالک اون میشه. یعنی چی؟ یعنی هر وقت که زن اراده کنه (چه در دوران زندگی مشترک و چه بعد از طلاق)، می تونه مهریه اش رو از شوهرش مطالبه کنه. این حق، کاملاً مستقل از حق نفقه یا هر چیز دیگه ایه.

مهریه، یه حق مالی محکم برای زن!

مهریه در قانون ما، یک حق مالی شرعی و قانونی برای زوجه محسوب میشه. این حق به محض جاری شدن صیغه عقد ازدواج، حتی قبل از رابطه زناشویی، برای زن ایجاد میشه. یعنی حتی اگه زن و شوهر هرگز زیر یک سقف نرن، زن می تونه مهریه اش رو طلب کنه. این موضوع خیلی مهمه، چون خیلی از خانم ها فکر می کنن تا زمانی که زندگی مشترک شروع نشده یا رابطه ای نبوده، مهریه بهشون تعلق نمی گیره، در حالی که اصلاً این طور نیست. مرد موظف به پرداخت این دینه، مگر اینکه زن خودش بخواد مهریه رو ببخشه یا با شرایط خاصی ازش بگذره.

مهریه دو مدل داره: عندالمطالبه یا عندالاستطاعه؟

احتمالاً این دو تا کلمه رو زیاد شنیدید: عندالمطالبه و عندالاستطاعه. اینا دو نوع اصلی مهریه هستن که توی زمان عقد مشخص می شن و توی نحوه پرداخت مهریه در طلاق خیلی تاثیر دارن.

• مهریه عندالمطالبه: این مدل مهریه همون طور که از اسمش پیداست، هر وقت زوجه اون رو طلب کنه، مرد باید پرداخت کنه. یعنی زن هر وقت که خواست، چه تو دوران زندگی و چه موقع طلاق، می تونه درخواست مهریه اش رو بده و مرد هم باید اون رو بپردازه. دیگه لازم نیست زن ثابت کنه که مرد توانایی مالی داره یا نه، همین که مطالبه کنه، مرد باید به تعهدش عمل کنه. اگه مرد نتونه یا نخواد بپردازه، داستان اعسار و قسط بندی پیش میاد که مفصل بهش می پردازیم.
• مهریه عندالاستطاعه: تو این حالت، زن فقط زمانی می تونه مهریه اش رو مطالبه کنه که ثابت کنه مرد توانایی پرداخت داره. یعنی دیگه مثل عندالمطالبه نیست که هر لحظه زن بخواد، مرد مجبور به پرداخت باشه. اینجا بار اثبات توانایی مالی مرد به دوش زوجه است. این نوع مهریه معمولاً زمانی انتخاب میشه که مبلغ مهریه خیلی زیاده و مرد می خواد خیالش راحت باشه که در صورت عدم توانایی، مجبور به پرداخت یکجای اون نیست.

مهریه رو از کجا باید پیگیر شد؟ دادگاه یا ثبت؟

خب حالا که فهمیدیم مهریه چیه و چند نوع داره، سوال اینه که اگه بخوایم مهریه رو بگیریم، باید از کجا شروع کنیم؟ کلاً دو تا مسیر اصلی برای اجرای مهریه در طلاق وجود داره: یکی از طریق دادگاه خانواده و یکی هم از طریق اداره ثبت. هر کدوم مزایا و معایب خاص خودشون رو دارن که بهتره باهاشون آشنا بشید.

مسیر دادگاه خانواده

این مسیر معمولاً همون راهیه که اکثر افراد سراغش می رن. برای مطالبه مهریه از طریق دادگاه، باید یه دادخواست به دادگاه خانواده بدید. این مراحل کلیش:

1. تقدیم دادخواست: اول از همه باید یه دادخواست مطالبه مهریه رو پر کنید و به دادگاه صالح (دادگاه خانواده محل اقامت شوهر یا محل وقوع عقد) ارائه بدید. تو این دادخواست باید مشخصات خودتون و همسرتون، مبلغ مهریه و نوع اون (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) رو بنویسید.
2. بررسی دادخواست و تشکیل جلسه: بعد از ثبت دادخواست، دادگاه اون رو بررسی می کنه و اگه مشکلی نباشه، وقت رسیدگی رو تعیین می کنه و به هر دو طرف ابلاغ میشه. تو این جلسات، قاضی به حرف های هر دو طرف گوش میده و مدارک رو بررسی می کنه.
3. صدور حکم: اگه دادگاه تشخیص بده که مهریه به شما تعلق می گیره و مطالبه تون قانونیه، حکم به پرداخت مهریه صادر می کنه. این حکم می تونه به صورت یکجا، قسطی یا در صورت اعسار زوج، به صورت اقساط باشه.

مزیت این راه اینه که دادگاه به همه جنبه ها، از جمله توانایی مالی مرد برای قسط بندی مهریه در طلاق، رسیدگی می کنه و حکم جامع تری صادر میشه. البته ممکنه زمان برتر باشه.

مسیر اجرای ثبت

بعضی وقت ها، اگه مهریه توی سند ازدواج قید شده باشه (که معمولاً هم همین طوره)، می تونید مستقیم به اداره ثبت محل وقوع عقد مراجعه کنید و از طریق قسمت اجراییات ثبت، مهریه تون رو به اجرا بذارید. این روش یه سری مزایا داره:

• سرعت بیشتر: معمولاً سرعت رسیدگی تو اجرای ثبت بیشتر از دادگاهه.
• هزینه اولیه کمتر: هزینه های اولیه اجراییه ثبت معمولاً کمتره.
• امکان توقیف اموال: از همون اول می تونید درخواست توقیف اموال همسرتون رو بدید.

ولی خب، معایبی هم داره. مثلاً اداره ثبت کاری به بحث اعسار مرد نداره و فقط حکم به پرداخت مهریه میده. اگه مرد توانایی پرداخت نداشته باشه و بخواد درخواست اعسار بده، مجبور می شید به دادگاه مراجعه کنید. همچنین، اگه اموالی برای توقیف نباشه، این مسیر به بن بست می خوره. اما اگه مرد اموال مشخصی داشته باشه و شما ازش اطلاع دارید، اجرای ثبت می تونه گزینه خوبی برای اجرای مهریه از طریق ثبت در طلاق باشه.

کِی میشه مهریه رو درخواست داد؟ فقط موقع طلاق؟

برخلاف باور عمومی، مهریه فقط توی زمان طلاق یا اختلاف مطالبه نمیشه. همون طور که قبلاً گفتم، این حق به محض جاری شدن عقد به زن تعلق می گیره و زن هر زمانی که بخواد، حتی در طول زندگی مشترک و بدون اینکه قصدی برای طلاق داشته باشه، می تونه اون رو از شوهرش طلب کنه. البته، اگه زن مهریه اش رو در دوران زندگی مشترک مطالبه کنه و اون رو بگیره، دیگه نمی تونه همون مقدار رو دوباره موقع طلاق طلب کنه، چون دین ادا شده. مطالبه مهریه بعد از طلاق هم کاملاً امکان پذیره و هیچ مانع قانونی نداره.

اگه آقا پول مهریه رو داشت، چجوری پرداخت میشه؟

خب، بهترین حالت اینه که مرد توانایی مالی پرداخت مهریه رو داشته باشه. در این صورت، نحوه پرداخت مهریه در طلاق می تونه به دو صورت اصلی انجام بشه: یا به صورت یکجا و نقدی پرداخت میشه، یا اینکه به جای پول، مالی رو به زن منتقل می کنن.

پرداخت یه جا و نقدی: خیال راحت!

این راحت ترین و بی دردسرترین راه حل برای هر دو طرفه. اگه مرد توانایی مالی کافی برای پرداخت کل مهریه رو داشته باشه، می تونه اون رو به صورت یکجا و نقدی به زن بپردازه. این کار می تونه تو دو حالت اتفاق بیفته:

• توی طلاق توافقی: وقتی زن و شوهر به صورت توافقی می خوان از هم جدا بشن، یکی از مواردی که سرش توافق می کنن، مهریه است. ممکنه توافق کنن که مرد کل مهریه رو یکجا بده، یا قسمتی ازش رو ببخشه و بقیه رو یکجا بگیره. این توافق تو محضر یا دادگاه ثبت میشه و بعد از اون، مرد مهریه رو پرداخت می کنه و قضیه تموم میشه. این روش خیلی خوبه، چون از دعواها و کشمکش های بعدی جلوگیری می کنه و پرداخت مهریه در طلاق توافقی رو خیلی ساده تر می کنه.
• توی طلاق از طرف زوج یا زوجه: حتی اگه طلاق توافقی نباشه و یکی از طرفین درخواست طلاق داده باشه، بعد از اینکه دادگاه حکم به طلاق و پرداخت مهریه صادر کرد، اگه مرد توانایی مالی داشته باشه، باید مهریه رو به صورت یکجا پرداخت کنه. اگه پرداخت نکنه، زن می تونه درخواست اجرای حکم رو بده و اموال مرد رو توقیف کنه.

عوض پول، مال و اموال بده: میشه؟

گاهی اوقات مرد نقدینگی کافی برای پرداخت مهریه نداره، ولی اموال دیگه ای مثل خونه، ماشین، زمین، سهام شرکت یا حتی طلا و جواهر داره. تو این حالت، با توافق زن و شوهر، میشه به جای پرداخت نقدی مهریه، این اموال رو به اسم زن کرد. اینم یه راهکار خوب برای نحوه پرداخت مهریه در طلاق که هر دو طرف رو راضی می کنه:

• شرایط و نحوه توافق بر انتقال مال: برای این کار، زن و مرد باید با هم به توافق برسن که چه مالی با چه ارزشی، به جای مهریه به زن منتقل بشه. مثلاً ممکنه توافق کنن که یه واحد آپارتمان یا یه ماشین خاص، به جای کل مهریه یا قسمتی از اون به اسم زن بشه. این توافق بهتره به صورت رسمی و کتبی ثبت بشه تا بعداً مشکلی پیش نیاد.
• نکات حقوقی مربوط به انتقال مالکیت و ثبت رسمی: حواستون باشه که صرف توافق زبانی کافی نیست. برای اینکه این انتقال مال جنبه قانونی پیدا کنه، باید مراحل انتقال مالکیت به صورت رسمی طی بشه. مثلاً برای خونه و زمین، باید به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه کنن و سند ملک به اسم زن منتقل بشه. برای ماشین هم باید مراحل انتقال سند خودرو انجام بشه. اگه این کارها انجام نشه، زن ممکنه نتونه ادعای مالکیت قطعی بر اون اموال رو داشته باشه.

به نقل از قانون گذار:

«مهریه به مجرد عقد، ملک زن می شود و او می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید.»

وقتی آقا دستش تنگه: قسط بندی مهریه و اعسار

خب، رسیدیم به بخش مهم و پرچالش نحوه پرداخت مهریه در طلاق، یعنی زمانی که مرد توانایی مالی پرداخت مهریه رو نداره. اینجاست که پای اعسار و قسط بندی مهریه وسط میاد. این اتفاق متأسفانه برای خیلی از زوجین پیش میاد و دونستن جزئیاتش می تونه کمک زیادی به هر دو طرف بکنه.

معسر کیه؟ فرقش با پول ندارم چیه؟

اغلب مردم فکر می کنن معسر یعنی هر کسی که پول نداره. ولی از نظر حقوقی قضیه یه کم فرق می کنه. معسر از پرداخت مهریه در طلاق کسیه که به دلیل نداشتن مال و دارایی کافی (غیر از اونایی که قانون گفته نمیشه گرفت) یا در دسترس نبودن مالش، نمی تونه بدهی خودش (اینجا مهریه) رو پرداخت کنه. یعنی واقعاً دستش خالیه و توانایی مالی نداره. این با صرفاً پول ندارم گفتن فرق داره؛ باید این عدم توانایی مالی ثابت بشه. اگه مردی اموال زیادی داشته باشه ولی نقدینگی نداشته باشه، از نظر قانونی معسر محسوب نمیشه مگر اینکه اون اموال جزو مستثنیات دین باشن.

چجوری درخواست اعسار بدیم؟ مراحلش چیه؟

اگه مرد واقعاً معسره و نمی تونه مهریه رو یکجا پرداخت کنه، باید دادخواست اعسار بده. این دادخواست به دادگاه خانواده ارائه میشه و دادگاه توانایی مالی مرد رو بررسی می کنه.

• مهلت ۳۰ روزه: حواستون باشه!
  یکی از نکات خیلی مهم اینه که مرد بعد از اینکه حکم دادگاه مبنی بر پرداخت مهریه بهش ابلاغ شد، فقط ۳۰ روز فرصت داره تا دادخواست اعسار خودش رو به دادگاه تقدیم کنه. اگه تو این مهلت دادخواست نده، ممکنه با مشکلاتی مثل توقیف اموال یا حتی جلب (محدوده ۱۱۰ سکه) روبرو بشه. پس حتماً حواستون به این مهلت باشه.
• مدارک لازم برای اثبات اعسار: از استعلام اموال تا شهادت شهود
  برای اینکه دادگاه اعسار شما رو قبول کنه، باید مدارکی رو ارائه بدید که ثابت کنه واقعاً توانایی پرداخت ندارید. این مدارک شامل موارد زیر میشه:
  1. لیست کامل اموال: باید یه لیست دقیق از تمام اموال و دارایی هاتون (منقول و غیرمنقول) به دادگاه ارائه بدید.
  2. استعلام اموال: دادگاه خودش از مراجع مختلف مثل اداره ثبت اسناد، بانک مرکزی، راهنمایی و رانندگی و … استعلام می گیره تا مطمئن بشه شما اموال پنهانی ندارید.
  3. شهادت شهود: معمولاً برای اثبات اعسار، نیاز به شهادت دو نفر شاهد موثق هست که بدونن شما واقعاً معسر هستید و توانایی پرداخت ندارید. این شهود نباید با شما نسبت خویشاوندی نزدیک یا غرض و مرض داشته باشن.
  4. صورت جلسه دارایی: ارائه لیستی از تمام دارایی ها و بدهی ها.
  5. فیش حقوقی یا مدارک درآمدی: اگه شاغل هستید، فیش حقوقی یا مدارک مربوط به درآمدتون رو باید ارائه بدید.
• دادگاه چیکار می کنه؟
  بعد از ارائه دادخواست و مدارک، دادگاه به پرونده رسیدگی می کنه. ممکنه جلسه ای برگزار بشه و قاضی از شهود سوالاتی بپرسه. اگه دادگاه تشخیص بده که مرد واقعاً معسره، حکم به قسط بندی مهریه در طلاق میده.

قسط بندی مهریه: پیش قسط و اقساط ماهانه

اگه دادگاه درخواست اعسار مرد رو قبول کنه، اون موقع تصمیم می گیره که مهریه چطور پرداخت بشه. این معمولاً شامل یه پیش قسط و بعدش اقساط ماهانه یا دوره ایه.

• چقدر پیش قسط؟ چقدر قسط؟
  میزان پیش قسط و مبلغ اقساط مهریه کاملاً بستگی به توانایی مالی مرد، میزان درآمدش، تعداد افراد تحت تکفلش و شرایط زندگی اون داره. قاضی با توجه به همه این موارد، یه مبلغ منطقی رو به عنوان پیش قسط و بعدش اقساط ماهانه یا هر چند ماه یکبار تعیین می کنه. مثلاً ممکنه برای کسی که حقوق کارمندی داره، قسط خیلی کمتری نسبت به کسی که یه شغل آزاد با درآمد بالا داره، تعیین بشه.
• اگه قسطا رو ندیم چی میشه؟ جریمه و جلب
  حواستون باشه که بعد از تعیین اقساط، پرداخت منظم اون ها فوق العاده مهمه. اگه مرد اقساط رو به موقع پرداخت نکنه، زن می تونه دوباره به دادگاه مراجعه کنه و درخواست اعمال مجازات رو بده. این مجازات می تونه شامل جریمه یا حتی جلب (بازداشت) باشه. پس اگه براتون قسط بندی مهریه تعیین شده، جدی بگیریدش و به موقع پرداخت کنید تا به مشکل نخورید.

مستثنیات دین: اینا رو نمیشه بابت مهریه گرفت!

یه نکته خیلی مهم تو بحث مهریه و توقیف اموال، موضوع مستثنیات دین هست. مستثنیات دین یعنی اون دسته از اموال و دارایی های بدهکار (اینجا مرد) که قانوناً نمیشه اون ها رو بابت پرداخت بدهی (مهریه) توقیف کرد. هدف قانون گذار از این کار اینه که زندگی فرد بدهکار کاملاً مختل نشه و حداقل امکانات زندگی برای خودش و خانواده اش باقی بمونه. این موارد طبق ماده ۲۴ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مشخص شدن:

لیست کامل موارد مستثنیات دین:

ردیف	مورد مستثنیات دین	توضیح کوتاه
الف	منزل مسکونی	خانه ای که عرفاً در شأن محکوم علیه و افراد تحت تکفلش باشه.
ب	اثاثیه ضروری زندگی	وسایل مورد نیاز برای رفع حوائج ضروری زندگی خودش و خانواده اش.
ج	آذوقه موجود	مواد غذایی موجود به اندازه نیاز خودش و خانواده اش برای مدتی که عرفاً ذخیره میشه.
د	کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی	برای اهل علم و تحقیق، متناسب با شأنشون.
هـ	وسایل و ابزار کار	ابزار و وسایلی که کسبه، پیشه وران، کشاورزان و سایر افراد برای امرار معاش خودشون و خانواده شون بهش نیاز دارن.
و	تلفن مورد نیاز	تلفن مورد نیاز فرد بدهکار.
ز	مبلغی که در عقد اجاره به موجر پرداخت می شود	پول پیش یا رهن منزل، به شرطی که بدون اون، پرداخت اجاره بها سخت باشه و منزل هم در شأن فرد باشه.

نکته مهم اینه که اتومبیل شخصی معمولاً جزو مستثنیات دین محسوب نمیشه و اگه مرد اتومبیل داشته باشه، ممکنه برای پرداخت مهریه توقیف بشه. این موضوع رو حتماً در نظر داشته باشید.

یه سری نکته مهم و سوالای تکراری درباره پرداخت مهریه

توی این مسیر پیچیده نحوه پرداخت مهریه در طلاق، همیشه سوالات و ابهامات زیادی پیش میاد. اینجا می خوایم به چند تا از مهم ترین نکات و سوالات پرتکرار که ممکنه براتون پیش بیاد، یه جواب خودمونی و کاربردی بدیم.

قانون ۱۱۰ سکه: جلب شوهر تا کجا؟

حتماً شنیدید که میگن «قانون ۱۱۰ سکه». این قانون یکی از مهم ترین تغییرات تو بحث مهریه بوده و کلی سر و صدا کرده. قبل از این قانون، مرد بابت هر میزان مهریه، ممکن بود به زندان بیفته. اما با تصویب این قانون، قضیه فرق کرد. طبق قانون ۱۱۰ سکه، مرد فقط تا ۱۱۰ سکه بهار آزادی (یا معادل اون) ممکنه بابت مهریه، حکم جلب (بازداشت) براش صادر بشه. یعنی چی؟

• تا ۱۱۰ سکه: اگه مهریه زن تا ۱۱۰ سکه باشه و مرد اون رو پرداخت نکنه یا دادخواست اعسارش رد بشه، ممکنه به درخواست زن، برای مرد حکم جلب صادر بشه و به زندان بیفته.
• بیشتر از ۱۱۰ سکه: اگه مهریه بیشتر از ۱۱۰ سکه باشه، مثلاً ۳۰۰ سکه، مرد بابت اون ۱۱۰ سکه اول ممکنه جلب بشه، ولی بابت مابقی (۱۹۰ سکه)، دیگه حکم جلب صادر نمیشه. برای مابقی مهریه، زن باید ثابت کنه که مرد توانایی مالی داره و اموالی برای توقیف داره. یعنی برای بیشتر از ۱۱۰ سکه، ملائت (توانایی مالی) شوهر ملاک پرداخت و وصول مهریه است، نه جلب کردن او.

این قانون خیلی مهمه چون مردان رو از زندان رفتن بابت مهریه های سنگین نجات داده، اما در عین حال، حق زن رو برای مطالبه کل مهریه از بین نمی بره، فقط نحوه اجرای مهریه رو تغییر میده.

اگه زن مهریه رو ببخشه چی میشه؟ (طلاق خلع و مبارات)

بله، زن می تونه مهریه اش رو ببخشه. این اتفاق معمولاً تو طلاق های توافقی یا زمانی که زن به شدت تمایل به جدایی داره، می افته. وقتی زن مهریه اش رو می بخشه، در واقع از حق مالی خودش می گذره و مرد دیگه تعهدی به پرداخت اون بخش نداره.

• طلاق خلع: توی این نوع طلاق، زن به خاطر کراهت (تنفر) از شوهرش، با بخشیدن تمام یا قسمتی از مهریه اش (و گاهی اوقات چیزهای دیگه)، از مرد می خواد که طلاقش بده. در واقع زن مالی رو به مرد بذل می کنه تا راضی به طلاق بشه.
• طلاق مبارات: این هم شبیه طلاق خلع هست، با این تفاوت که کراهت دوطرفه است؛ یعنی هم زن و هم مرد از هم متنفرن و تمایل به ادامه زندگی ندارن. اینجا هم زن با بخشیدن مهریه (تا سقف مهریه تعیین شده) طلاق رو نهایی می کنه.

البته، بذل مهریه یه سری ریزه کاری های قانونی داره و می تونه در شرایط خاصی قابل رجوع باشه، پس بهتره قبل از هر اقدامی با یه وکیل مشورت کنید.

مهریه رو چجوری به نرخ روز حساب کنیم؟

حتماً براتون سوال پیش اومده که اگه مهریه مثلاً ۲۰ سال پیش تعیین شده باشه، الان چجوری محاسبه میشه؟ طبق قانون، مهریه باید به نرخ روز محاسبه و پرداخت بشه. این یعنی چی؟ یعنی ارزش پولی مهریه، با توجه به نرخ تورم و شاخص بانک مرکزی، به روز میشه. دیگه مثل قدیم نیست که مثلاً اگه ۱۰۰ هزار تومان مهریه بوده، همون ۱۰۰ هزار تومان رو پس بده!
برای نحوه محاسبه مهریه به نرخ روز، دادگاه از شاخص تورم سالانه که توسط بانک مرکزی اعلام میشه، استفاده می کنه. این شاخص نشون میده که قدرت خرید پول طی سال ها چقدر تغییر کرده و به این ترتیب، مبلغ مهریه طوری محاسبه میشه که ارزش واقعی اون برای زن حفظ بشه.

قانون جدید مهریه چی میگه؟

توی سال های اخیر، همیشه بحث هایی در مورد اصلاح قوانین مهریه مطرح بوده تا هم حقوق زن حفظ بشه و هم مردان دچار مشکلات حاد نشن. مثلاً بر اساس اعلام کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس، موادی از قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی در رابطه با مهریه، به شرح زیر اصلاح و در کمیسیون مزبور، تصویب گردید:

1. در صورت ارائه دادخواست اعسار از جانب زوج، مادامی که توانایی مالی او ثابت نشده، امکان حبس وی وجود نخواهد داشت. این یعنی اگر مرد بعد از مطالبه مهریه، دادخواست اعسار بده، تا زمانی که دادگاه به درخواستش رسیدگی نکرده و توانایی مالی اش ثابت نشده، نمی تونه زندانی بشه. این خودش یه گام بزرگ برای حمایت از مردان در این شرایط هست.
2. زوجه می تواند با ارائه سند مهریه، به عنوان یک سند اجرایی، به ادارات ثبت، از قسمت اجرائیات ثبت، مهریه خود را به اجرا گذاشته و بنابراین، نیاز به ارائه دادخواست و اجرای مهریه، از طریق دادگاه نمی باشد. این موضوع، مسیر اجرای مهریه از طریق ثبت در طلاق رو هموارتر می کنه و سرعت کار رو بالا می بره.
3. در رابطه با حق الثبت مهریه، حداقل مهریه، مهرالسنه و حداکثر آن، صد سکه، مورد تصویب قرار گرفت؛ در این صورت، حق التحریر این میزان مهریه، معادل ۰.۲ درصد است؛ اما چنانچه، در هنگام نکاح، مهریه بالاتری، مورد توافق قرار گیرد، مبلغ حق الثبت، به تناسب افزایش خواهد یافت. این بخش مربوط به هزینه های ثبتی مهریه است که برای مهریه های تا صد سکه، یه نرخ ثابت و برای بیشتر از اون، نرخ افزایشی در نظر گرفته شده.

البته، قوانین دائم در حال تغییر و به روزرسانی هستن، پس همیشه باید از آخرین تغییرات مطلع باشید.

بعد از طلاق هم میشه مهریه رو گرفت؟

کاملاً! اینکه طلاق گرفته باشید، به این معنی نیست که حق مهریه تون از بین رفته. زن می تونه حتی سال ها بعد از اینکه طلاق گرفت، برای مطالبه مهریه اش اقدام کنه. البته بهتره که این کار رو هرچه زودتر انجام بدید، چون با گذشت زمان، ممکنه پیدا کردن اموال مرد سخت تر بشه یا مدارک لازم از بین بره. پس، مطالبه مهریه بعد از طلاق هیچ منع قانونی نداره.

نقش وکیل تو پرونده مهریه: چرا لازمه؟

همون طور که دیدید، بحث مهریه پر از پیچیدگی های قانونی و ریزه کاریه. از نحوه تقدیم دادخواست اعسار، جمع آوری مدارک، اثبات توانایی یا عدم توانایی مالی، تا محاسبه مهریه به نرخ روز و آشنایی با آخرین قوانین، همه و همه نیاز به دانش و تجربه تخصصی داره. اینجا نقش یک وکیل خوب پررنگ میشه. وکیل می تونه:

• بهترین مسیر قانونی رو بهتون نشون بده.
• مدارک لازم رو آماده کنه و از حق و حقوقتون دفاع کنه.
• در جلسات دادگاه و محضر، حضورتون رو تضمین کنه.
• مراحل قسط بندی مهریه یا اعسار از پرداخت مهریه رو به درستی پیش ببره.

پس اگه توی این مسیر هستید، حتماً از یک وکیل متخصص تو زمینه خانواده و مهریه کمک بگیرید تا با خیال راحت تر قدم بردارید و کمتر اذیت بشید. وکیل مهریه در طلاق می تونه عصای دست شما باشه.

عواقب پرداخت نکردن مهریه در طلاق چیه؟

پرداخت نکردن مهریه، چه به صورت یکجا و چه اقساط، عواقب جدی برای مرد داره. این عواقب می تونن شامل موارد زیر باشن:

• توقیف اموال: اولین و رایج ترین عواقب اینه که زن می تونه درخواست توقیف اموال مرد رو بده. این اموال می تونه شامل حساب بانکی، حقوق، ملک، خودرو و هر دارایی دیگه ای باشه که جزو مستثنیات دین نباشه.
• جلب (بازداشت): همون طور که گفتیم، اگه مرد مهریه رو تا سقف ۱۱۰ سکه پرداخت نکنه و اعسارش هم رد شده باشه، ممکنه حکم جلب براش صادر بشه و به زندان بیفته.
• ممنوع الخروجی: مردی که مهریه رو پرداخت نکرده، ممکنه با حکم دادگاه، ممنوع الخروج بشه و نتونه از کشور خارج بشه.
• پیامدهای اجتماعی و مالی: علاوه بر پیامدهای قانونی، عدم پرداخت مهریه می تونه به اعتبار مالی و اجتماعی فرد لطمه بزنه و مشکلات زیادی رو تو زندگی شخصیش ایجاد کنه.

پس خیلی مهمه که موضوع مهریه رو جدی بگیرید و اگه توانایی پرداخت ندارید، حتماً به موقع دادخواست اعسار رو ارائه بدید.

نتیجه گیری

توی این مقاله سعی کردیم یه دید جامع و خودمونی به نحوه پرداخت مهریه در طلاق بهتون بدیم. دیدیم که مهریه یه حق مالی مهم برای زنه و از همون لحظه عقد بهش تعلق می گیره. فرقی هم نداره که مهریه عندالمطالبه باشه یا عندالاستطاعه، در نهایت باید پرداخت بشه. مسیرهای مطالبه مهریه، چه از طریق دادگاه و چه از طریق ثبت، هر کدوم پیچیدگی های خاص خودشون رو دارن.

همچنین یاد گرفتیم که اگه مرد توانایی مالی داشته باشه، می تونه مهریه رو یکجا یا با توافق، از طریق انتقال مال پرداخت کنه. اما اگه دستش تنگ باشه، بحث اعسار و قسط بندی مهریه در طلاق پیش میاد که خودش کلی ریزه کاری و مراحل قانونی داره. حواسمون باشه که مستثنیات دین رو نمیشه بابت مهریه توقیف کرد و قانون ۱۱۰ سکه هم برای جلب مرد، محدودیت هایی رو در نظر گرفته.

یادتون باشه که قوانین مهریه دائماً در حال تغییر هستن و هر پرونده ای شرایط خاص خودش رو داره. پس هیچ وقت بدون آگاهی کامل و بدون مشورت با متخصص، قدم تو این مسیر نذارید. اگه سوالی دارید، ابهامی براتون پیش اومده یا نیاز به راهنمایی بیشتر دارید، حتماً با کارشناس های حقوقی و وکلای متخصص تماس بگیرید. یه مشورت به موقع می تونه کلی از دردسرهای آینده تون رو کم کنه و بهترین راه حل رو جلوی پاتون بذاره.