فرش متناسب با متراژ خانه؛ چگونه اندازه مناسب را انتخاب کنیم؟

خدایی تا حالا شده برید خونه کسی و اولین چیزی که چشمتون رو می گیره یه فرش کوچولو باشه که وسط یه پذیرایی بزرگ گم شده؟ یا برعکس یه فرشی که انگار کل اتاق رو قورت داده و هیچ جای خالی ای نمونده؟ احتمالاً آره! انتخاب اندازه فرش یکی از اون دغدغه هاییه که موقع چیدن خونه یا تغییر دکوراسیون حسابی آدم رو درگیر می کنه. چون اگه درست انتخاب نشه کل زحمت و هزینه ای که برای خوشگل کردن خونه کردیم به باد می ره.برای خرید فرش از بافت نت در ادامه همراه ما باشید تا با اندازه فرش متناسب با منزل آشنا بشید.

فرش فقط یه تیکه پارچه رنگی رو زمین نیست!

خیلی ها فکر می کنن فرش فقط برای اینه که زمین خالی نباشه یا پامون یخ نکنه. اما واقعیت اینه که فرش خیلی کارای مهم تری هم می کنه. اندازه فرش می تونه :

• فضاهای مختلف رو تعریف کنه : مثلاً تو یه سالن بزرگ یه فرش می تونه محدوده نشیمن رو از ناهارخوری جدا کنه.
• مبلمان رو به هم وصل کنه : فرش مثل یه لنگر عمل می کنه و باعث می شه مبل ها و صندلی ها تو فضا گم نشن و یه گروه منسجم به نظر برسن.
• به فضا گرما و صمیمیت بده : یه فرش نرم و خوش رنگ حسابی فضا رو دنج و خودمونی می کنه.
• روی حس بینایی ما از اندازه اتاق تأثیر بذاره : یه فرش با اندازه درست می تونه اتاق رو بزرگ تر یا دنج تر نشون بده ولی فرش اشتباه دقیقاً برعکس عمل می کنه.

اشتباهات رایجی که جیبمون رو خالی می کنه و حالمون رو می گیره!

چرا انقدر تو انتخاب سایز فرش اشتباه می کنیم؟ دلایلش زیاده :

1. ترس از فرش بزرگ : خیلی ها فکر می کنن فرش بزرگ فضا رو کوچیک می کنه یا خیلی گرونه. برای همین میرن سراغ گزینه های کوچیک تر که معمولاً انتخاب اشتباهیه.
2. بودجه محدود : خب طبیعیه که فرش های بزرگ تر گرون ترن. گاهی وقتا مجبور می شیم به خاطر بودجه یه سایز کوچیک تر برداریم غافل از اینکه شاید یه راه حل جایگزین بهتر وجود داشت.
3. عاشق طرح و رنگ شدن : یه طرح خوشگل می بینیم دلمون می ره دیگه به اندازه ش فکر نمی کنیم. می خریم میاریم خونه می بینیم ای دل غافل! اصلاً به این فضا نمی خوره.
4. ندانستن قوانین نانوشته : یه سری اصول کلی برای اندازه فرش تو فضاهای مختلف وجود داره که خیلی ها ازش بی خبرن.
5. اندازه گیری نکردن : این دیگه شاهکاره! بدون اینکه بدونیم دقیقاً چقدر فضا داریم یا مبلمانمون چقدر جا می گیره میریم فرش می خریم.

اعتراف می کنم : منم فرش اشتباهی خریدم! (و حسابی ضایع شدم)

بذارید یه خاطره تلخ (و البته الان خنده دار) براتون تعریف کنم. اولین خونه ای که با همسرم گرفتیم یه پذیرایی نسبتاً بزرگ داشت. کلی ذوق داشتیم و رفتیم یه دست مبل خوشگل خریدیم. بعد نوبت رسید به فرش. تو مغازه یه فرش ۹ متری با طرح دلبر دیدیم گفتیم خودشه! هم خوشگله هم قیمتش بدک نیست. با کلی ذوق و شوق آوردیمش خونه و پهنش کردیم وسط پذیرایی.

نتیجه فاجعه بود! فرش انگار یه قالیچه کوچولو بود که وسط یه زمین فوتبال انداخته بودنش! پایه های جلویی مبل ها هم به زور بهش می رسید. هرکی می اومد خونمون یه جوری به اون فرش نگاه می کرد که انگار یه وصله ناجوره. خودمونم اصلاً حس خوبی نداشتیم. اون فرش خوشگل به خاطر اندازه نامناسبش کل دکوراسیون رو خراب کرده بود. پولمون هدر رفته بود و بدتر از اون حسابی تو ذوقمون خورده بود.

بالاخره قلقش دستم اومد! درس هایی که از فرش اشتباهی گرفتم

بعد از اون تجربه تلخ دیگه تصمیم گرفتم سرسری از کنار اندازه فرش رد نشم. شروع کردم به خوندن مقاله های دکوراسیون دیدن عکس های پینترست و اینستاگرام. هی با خودم می گفتم چرا خونه های اونا انقدر شیک و هماهنگه؟ کم کم فهمیدم راز اصلی تو همون فرش لعنتیه که درست انتخاب شده! فهمیدم که :

• فرش باید به اندازه کافی بزرگ باشه تا بتونه مبلمان اصلی رو دور خودش جمع کنه.
• تو پذیرایی حداقل پایه های جلویی مبل ها و صندلی ها باید روی فرش قرار بگیره.
• تو ناهارخوری فرش باید اون قدر بزرگ باشه که وقتی صندلی ها رو عقب می کشیم پایه های پشتی شون هنوز روی فرش باشه.
• تو اتاق خواب فرش باید از زیر تخت بیرون بزنه تا وقتی از خواب پا می شیم پامون روی سطح نرم قرار بگیره.

اینا شد قوانین طلایی من برای انتخاب اندازه فرش.

قانون های نانوشته پهن کردن فرش تو پذیرایی (سه حالت اصلی)

خب بریم سر اصل مطلب. تو پذیرایی یا اتاق نشیمن بسته به اندازه اتاق و چیدمان مبلمان سه تا حالت اصلی برای قرار دادن فرش وجود داره :

1. قانون همه پایه ها روی فرش (All Legs On) :
• چیه؟ همه پایه های مبل ها صندلی ها و میز جلوی مبل روی فرش قرار می گیرن.
• کِی خوبه؟ برای فضاهای بزرگ و اتاق هایی که چیدمان مبلمان شناور دارن (یعنی مبل ها به دیوار نچسبیدن). این حالت یه محدوده مشخص و دنج برای نشستن ایجاد می کنه و فضا رو لوکس نشون می ده.
• نکته : این حالت معمولاً به فرش بزرگتری (مثلاً ۱۲ متری یا حتی بزرگتر) نیاز داره و خب گرون تر هم هست. باید حواستون باشه که از هر طرف مبلمان حداقل ۲۰-۳۰ سانتیمتر فرش اضافه باشه.
2. قانون پایه های جلو روی فرش (Front Legs On) :
• چیه؟ فقط پایه های جلویی مبل ها و صندلی های اصلی روی فرش قرار می گیرن. میز جلوی مبل کاملاً روی فرش هست.
• کِی خوبه؟ این محبوب ترین و معمولاً کاربردی ترین حالت برای اکثر پذیرایی هاست مخصوصاً فضاهای متوسط. هم مبلمان رو به هم وصل می کنه و هم لازم نیست یه فرش خیلی بزرگ بخرید.
• نکته : این روش فضا رو بزرگتر نشون می ده چون قسمت بیشتری از کفپوش دیده می شه. معمولاً فرش های ۹ متری یا ۶ متری بزرگ (مثلاً ۲.۵ در ۳.۵ متر یا ۲ در ۳ متر) برای این حالت مناسبن.
3. قانون هیچ پایه ای روی فرش (یا فقط میز!) (No Legs On / Coffee Table Only) :
• چیه؟ همه مبل ها و صندلی ها کاملاً بیرون از فرش قرار می گیرن و فقط میز جلوی مبل روی فرشه (یا حتی اونم نه!).
• کِی خوبه؟ فقط برای فضاهای خیلی کوچیک یا وقتی بودجه خیلی محدوده و می خوایم فقط یه رنگ و بافتی به مرکز فضا اضافه کنیم.
• هشدار! این حالت معمولاً توصیه نمی شه چون باعث می شه فضا از هم گسیخته به نظر برسه و مبلمان تو هوا معلق باشن. فرش خیلی کوچیک (مثلاً یه قالیچه ۴ متری وسط یه پذیرایی) معمولاً انتخاب اشتباهیه و فضا رو کوچیک تر هم نشون می ده.

یه نکته خودمونی : اگه بین دو سایز شک دارید تقریباً همیشه سایز بزرگتر انتخاب بهتریه! شاید به نظرتون عجیب بیاد ولی فرش کوچیک فضا رو کوچیک و نامتناسب نشون می ده در حالی که فرش بزرگتر (البته نه اونقدری که به دیوار بچسبه!) می تونه فضا رو بزرگتر و یکپارچه تر جلوه بده.

زیر میز ناهارخوری چی پهن کنیم که موقع شام حرص نخوریم؟

فضای ناهارخوری قانون خودشو داره. اینجا دیگه فقط زیبایی مطرح نیست راحتی و کارایی هم خیلی مهمه.

• قانون طلایی : فرش باید اون قدری بزرگ باشه که وقتی صندلی ها رو کامل عقب می کشید تا بلند شید یا بشینید هر چهار پایه صندلی هنوز روی فرش باشه.
• چرا؟ چون اگه پایه های پشتی صندلی از لبه فرش بیفته بیرون هم صندلی کج می شه و هم موقع عقب و جلو کشیدن پایه صندلی به لبه فرش گیر می کنه و رو اعصابه! تازه به مرور زمان لبه فرش هم خراب می شه.
• چطور اندازه بگیریم؟ میز رو بذارید وسط صندلی ها رو دورش بچینید. بعد یه نفر روی صندلی بشینه و کامل صندلی رو عقب بکشه (انگار می خواد بلند شه). اندازه بگیرید که پایه های پشتی صندلی تا کجا میاد. فرش شما باید حداقل ۶۰ تا ۸۰ سانتیمتر از هر طرف میز بزرگتر باشه.
• شکل فرش؟ معمولاً شکل فرش از شکل میز پیروی می کنه. میز مستطیل فرش مستطیل. میز گرد فرش گرد یا مربع.
• یه پیشنهاد : چون زیر میز ناهارخوری احتمال ریختن غذا و کثیف شدن زیاده شاید بهتر باشه از فرش های با پرز کوتاه تر و قابلیت شستشوی راحت تر استفاده کنید یا حتی سراغ گلیم یا فرش های طبیعی مثل جوت برید که تمیز کردنشون ساده تره. بعضی ها هم کلاً زیر میز ناهارخوری فرش نمی ندازن مخصوصاً اگه کفپوش قشنگی دارن.

اتاق خواب دنج با فرش مناسب : پات رو کجا می ذاری؟

اتاق خواب جای آرامش و راحتیه. اندازه فرش اینجا باید جوری باشه که این حس رو تقویت کنه.

• هدف اصلی : وقتی صبح از تخت میای بیرون پات روی یه سطح نرم و گرم فرود بیاد نه روی زمین سرد و سفت!
• حالت اول : فرش بزرگ زیر تخت :
• چیدمان : فرش اون قدر بزرگ باشه که بیشتر قسمت تخت (معمولاً دو سوم پایینی تخت) و پاتختی ها روش قرار بگیرن و از هر طرف تخت (چپ راست و پایین تخت) حدود ۵۰ تا ۹۰ سانتیمتر بیرون بزنه.
• مزیت : حسابی اتاق رو دنج و لوکس می کنه و یه سطح نرم بزرگ برای راه رفتن ایجاد می کنه.
• سایزهای رایج : برای تخت کوئین (Queen) معمولاً فرش ۸ در ۱۰ فوت (حدود ۲.۵ در ۳ متر) و برای تخت کینگ (King) فرش ۹ در ۱۲ فوت (حدود ۲.۷ در ۳.۶ متر) مناسبه. (البته اینا سایزهای خارجی ان تو ایران می شه معادل های ۶ ۹ یا ۱۲ متری رو پیدا کرد).
• حالت دوم : دو تا قالیچه یا رانر کنار تخت :
• چیدمان : به جای یه فرش بزرگ دو تا قالیچه باریک و بلند (رانر) دو طرف تخت می ندازیم. می شه یه قالیچه کوچیک هم پایین تخت اضافه کرد.
• مزیت : برای اتاق های کوچیک تر یا کسایی که نمی خوان هزینه زیادی کنن گزینه خوبیه. کفپوش اتاق هم بیشتر دیده می شه.
• نکته : اندازه رانرها باید متناسب با طول تخت باشه و عرضشون هم جوری باشه که وقتی از تخت پایین میای پات روش بیفته.
• حالت سوم : فرش فقط پایین تخت :
• چیدمان : یه قالیچه یا فرش کوچیک تر فقط جلوی پایه تخت (پایین تخت) پهن می شه.
• مزیت : یه راه اقتصادی برای اضافه کردن رنگ و بافت به اتاق.
• نکته : این حالت اون حس نرمی موقع پایین اومدن از تخت رو نداره.

راهروهای باریک و ورودی های فراموش شده

راهروها و ورودی خونه هم فرش لازم دارن!

• بهترین گزینه : فرش های کناره یا رانر (Runner).
• اندازه : عرض رانر باید از عرض راهرو کمتر باشه جوری که از هر طرف حدود ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر از کفپوش دیده بشه. طولش هم باید بیشتر راهرو رو بپوشونه ولی نه اونقدری که به درها گیر کنه.
• نکته مهم : ورودی ها و راهروها پاخور زیادی دارن پس سراغ فرش های بادوام با پرز کوتاه تر و رنگ های چرک تاب تر برید که هم زود خراب نشن و هم کثیفی رو کمتر نشون بدن.

متر رو بردار رفیق! اندازه گیری دقیق کلید ماجراست

قبل از اینکه حتی فکر خرید فرش به سرتون بزنه متر رو بردارید!

1. فضای مورد نظر رو دقیق اندازه بگیرید : طول و عرض دقیق اتاقی که می خواید براش فرش بخرید رو یادداشت کنید.
2. جای مبلمان رو مشخص کنید : تصمیم بگیرید که مبل ها تخت میز ناهارخوری و… قراره دقیقاً کجا قرار بگیرن.
3. از چسب کاغذی استفاده کنید : این یه ترفند عالیه! با چسب کاغذی (که راحت کنده می شه و رد نمی ندازه) محدوده فرش های با سایزهای مختلف رو روی زمین مشخص کنید. مثلاً اول محدوده یه فرش ۶ متری رو با چسب بچسبونید بعد محدوده یه ۹ متری. مبلمان رو بذارید سر جاشون. حالا ببینید کدوم اندازه حس بهتری می ده؟ آیا پایه های جلو روی فرش میفتن؟ آیا فضای کافی دورش هست؟ این کار خیلی کمک می کنه که تجسم کنید فرش نهایی چطور به نظر می رسه.
4. فاصله از دیوار رو فراموش نکنید : یه قانون کلی میگه که فرش نباید به دیوار بچسبه. معمولاً بهتره بین لبه فرش و دیوار حدود ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتر (بسته به بزرگی اتاق) فاصله باشه. این باعث می شه اتاق بزرگتر و بازتر به نظر برسه و کفپوش زیبای شما هم دیده بشه. تو اتاق های خیلی کوچیک این فاصله می تونه کمتر (حدود ۲۰ سانتیمتر) باشه.

اگه فرش بزرگ گرونه یا دلت رو زده چی کار کنیم؟ (راه حل های جایگزین)

خب همیشه لازم نیست یه فرش بزرگ و گرون بخریم. چند تا راه حل جایگزین و خلاقانه هم وجود داره :

1. لایه لایه کردن فرش (Layering) : این روش خیلی مد شده و حسابی فضا رو خاص می کنه. یه فرش بزرگتر و ساده (معمولاً از جنس الیاف طبیعی مثل جوت سیسال یا یه گلیم ساده و ارزون) رو پهن می کنید که محدوده اصلی رو بپوشونه. بعد یه فرش کوچیکتر طرح دار و خوشگل تر (که شاید گرون تر هم باشه ولی چون کوچیکه هزینه ش کمتر می شه) رو می ندازید روش معمولاً زیر میز جلوی مبل یا تو مرکز گروه مبلمان. اینجوری هم اندازه مناسب رو دارید و هم طرح دلخواهتون رو.
2. تعریف کردن مناطق با فرش های کوچکتر : به جای یه فرش بزرگ برای کل فضا می تونید از چند تا فرش کوچیکتر برای تعریف کردن مناطق مختلف استفاده کنید. مثلاً یه قالیچه برای جلوی مبل ها یه رانر برای کنار پنجره یه فرش گرد برای یه گوشه دنج با یه صندلی. فقط حواستون باشه که فرش ها از نظر رنگ و سبک با هم هماهنگ باشن تا فضا شلوغ نشه.
3. استفاده از فرش های با الیاف طبیعی : فرش های جوت (Jute) سیسال (Sisal) یا کنفی معمولاً قیمت مناسب تری نسبت به فرش های پشمی یا ابریشمی دارن. اینا برای لایه زیرین تو روش لایه لایه عالی ان یا حتی به تنهایی هم می تونن حس طبیعی و گرمی به فضا بدن. فقط حواستون باشه که بعضی هاشون ممکنه یه کم زبر باشن.
4. فرش های مدولار یا تایل (Carpet Tiles) : اینا تکه های مربع شکل فرش هستن که مثل پازل کنار هم چیده می شن. مزیتشون اینه که می تونید دقیقاً اندازه و شکل دلخواهتون رو درست کنید و اگه یه قسمتی خراب یا لک شد فقط همون تیکه رو عوض می کنید. برای اتاق بچه یا دفتر کار خونگی گزینه جالبی هستن.

حالا نوبت شماست! تجربه هاتون رو بگید

خب رفقا من سعی کردم هرچی قلق و تجربه تو این سال ها برای انتخاب اندازه فرش یاد گرفته بودم رو باهاتون در میون بذارم. از اشتباه خودم گفتم تا راه حل هایی که پیدا کردم. ولی قطعاً دنیای دکوراسیون پر از ایده ها و تجربه های مختلفه.

• شما چه تجربه ای دارید؟ بزرگترین اشتباهتون تو خرید فرش چی بوده؟
• بهترین قلق یا راه حلی که برای اندازه فرش پیدا کردید چی بوده؟
• نظرتون در مورد قوانین چیدمان فرش چیه؟ آیا همیشه باید رعایتشون کرد؟
• تجربه استفاده از فرش های لایه لایه یا فرش های طبیعی رو داشتید؟

حتماً توی کامنت ها برامون بنویسید. بیاید از تجربه های هم استفاده کنیم تا دیگه کسی پولش رو برای فرش با سایز اشتباه هدر نده!

جمع بندی: فرش رو درست انتخاب کن حالشو ببر!

خلاصه که رفقا اندازه فرش خیلی مهم تر از چیزیه که فکر می کنیم. یه فرش با سایز درست می تونه کل حال و هوای خونه رو عوض کنه فضا رو بزرگتر دنج تر و شیک تر نشون بده.

• قبل از خرید حتماً اندازه بگیرید. هم اندازه اتاق هم اندازه مبلمان.
• از چسب کاغذی برای تجسم کردن اندازه فرش روی زمین استفاده کنید. این بهترین راهه!
• به چیدمان مبلمان و نحوه قرارگیری پایه ها روی فرش دقت کنید (قانون همه پایه ها پایه های جلو یا هیچ کدوم).
• برای ناهارخوری و اتاق خواب قوانین خاص خودشون رو در نظر بگیرید.
• معمولاً فرش بزرگتر بهتر از فرش کوچکتره. ازش نترسید!
• فاصله فرش تا دیوار رو رعایت کنید.
• اگه بودجه محدوده یا دنبال تنوع هستید به راه حل های جایگزین مثل لایه لایه کردن فکر کنید.

و یادتون باشه این خونه شماست! اینا یه سری راهنما و پیشنهاد بودن. گاهی وقتا می شه قوانین رو شکست به شرطی که نتیجه ش به دل خودتون بشینه و حس خوبی بهتون بده. مهم اینه که از فضایی که توش زندگی می کنید لذت ببرید.

سوال های شما جواب های ما (پرسش و پاسخ)

سوال ۱ : اگه اتاق پذیرایی من شکل نامنظم یا L شکلی داشته باشه چطور اندازه فرش رو انتخاب کنم؟

جواب : برای فضاهای نامنظم چند تا راه دارید :

• روی گروه اصلی مبلمان تمرکز کنید : فرش رو جوری انتخاب کنید که محدوده اصلی نشستن (مبل ها و میز اصلی) رو تعریف کنه و بقیه فضا خالی بمونه یا از قالیچه های کوچیکتر برای تعریف اون بخش ها استفاده کنید.
• از دو یا چند فرش استفاده کنید : می تونید برای هر بخش از فضای L شکل یه فرش جداگانه در نظر بگیرید که منطقه خودش رو تعریف کنه. فقط حواستون باشه فرش ها با هم هماهنگی داشته باشن.
• فرش سفارشی : اگه بودجه تون اجازه می ده می تونید فرشی دقیقاً با شکل و اندازه فضای مورد نظرتون سفارش بدید.
• روش لایه لایه : یه فرش بزرگ مستطیلی یا مربعی ساده به عنوان پایه بندازید و بعد با فرش های کوچیکتر روش بازی کنید.

سوال ۲ : آیا می تونم توی یه اتاق بزرگ از چند تا فرش استفاده کنم؟

جواب : بله حتماً! مخصوصاً تو فضاهای بزرگ یا پلان باز (Open Plan) استفاده از چند فرش یکی از بهترین راه ها برای تعریف کردن مناطق مختلف (Zone Definition) هست. مثلاً یه فرش بزرگ برای محدوده نشیمن یه فرش دیگه برای محدوده ناهارخوری و شاید یه قالیچه کوچیک برای گوشه مطالعه. کلید موفقیت اینه که :

• فرش ها با هم هماهنگ باشن : لازم نیست دقیقاً مثل هم باشن ولی باید از نظر سبک پالت رنگی یا حس کلی با هم جور دربیان تا فضا یکپارچه به نظر برسه.
• فاصله مناسب بینشون باشه : یه مقدار از کفپوش بین فرش ها دیده بشه تا فضا نفس بکشه.

سوال ۳ : آیا اشکالی نداره لبه فرش به دیوار بچسبه؟

جواب : به طور کلی نه. چسبوندن فرش به دیوار (مثل موکت) معمولاً توصیه نمی شه مگر در موارد خیلی خاص. بهتره همیشه یه فاصله ای بین لبه فرش و دیوار (معمولاً بین ۲۰ تا ۶۰ سانتیمتر بسته به اندازه اتاق) وجود داشته باشه. این کار باعث می شه :

• اتاق بزرگتر و دلبازتر به نظر برسه.
• کفپوش زیبای شما (مثل پارکت سنگ یا سرامیک) هم دیده بشه و یه قاب دور فرش ایجاد کنه.
• تمیز کردن گوشه های اتاق راحت تر باشه.
  تنها استثنا شاید یه راهروی خیلی باریک باشه که بخواید تقریباً کلش رو با یه رانر بپوشونید ولی حتی اونجا هم یه فاصله کوچیک بهتره.