طلاق توافقی | راهنمای کامل: آدرس و مراحل محل مراجعه
برای طلاق توافقی کجا باید رفت
برای طلاق توافقی، اولین قدم ثبت نام در سامانه تصمیم بهزیستی و سپس ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است. بعد از آن، باید مراحل مشاوره، دادگاه و در نهایت ثبت طلاق در محضر را طی کنید. این مسیر نیاز به آگاهی از گام های قانونی و مراجع مربوطه دارد تا کارتان بدون مشکل پیش برود.
طلاق توافقی، اسمی که شاید این روزها زیاد به گوشتان می خورد و خُب، وقتی کار به اینجا می رسد، یعنی زن و شوهر هر دو به این نتیجه رسیده اند که ادامه زندگی مشترک برایشان ممکن نیست و می خواهند با کمترین درگیری و اختلاف، راهشان را از هم جدا کنند. این روش جدایی، در مقایسه با طلاق های یک طرفه، هم از نظر روانی و هم از نظر زمانی و مالی، فشار کمتری دارد، چون طرفین خودشان سر همه چیز به توافق می رسند.
حتماً برایتان سوال پیش آمده که اصلاً از کجا باید شروع کرد؟ کدام اداره یا دفتری باید رفت؟ مدارک چی لازم داریم؟ چقدر طول می کشد و هزینه دارد؟ اینها سوالاتی طبیعی است که در این شرایط ذهن آدم را حسابی مشغول می کند. می دانم که این دوران خودش به اندازه کافی سخت است و سردرگمی در پیچ و خم های قانونی، فقط کار را سخت تر می کند.
در ادامه، قرار است یک نقشه راه کامل و مرحله به مرحله در اختیارتان بگذارم تا بدانید برای طلاق توافقی باید کجا بروید و چه کارهایی انجام دهید. طوری که انگار یک راهنمای دلسوز کنار دستتان ایستاده و قدم به قدم شما را راهنمایی می کند تا این مسیر را با آگاهی کامل طی کنید. پس با من همراه باشید تا با هم به جزئیات این فرآیند بپردازیم و از پیچیدگی ها کم کنیم.
اولین گام برای طلاق توافقی: از کجا شروع کنیم؟
شروع هر کاری، مخصوصا کارهای قانونی و حقوقی، همیشه یک جور دغدغه و سوال بزرگ است. وقتی صحبت از طلاق توافقی می شود، اولین چیزی که باید بدانید این است که توافق رکن اصلی ماجراست. یعنی قبل از اینکه پایمان را به هر مرجع قانونی بگذاریم، باید زن و شوهر به یک توافق جامع و کامل بر سر تمام حقوق و تکالیفشان برسند. این توافق شامل مواردی مثل مهریه، نفقه، حضانت فرزندان (اگر فرزندی هست)، اجرت المثل، جهیزیه و هر مسئله مالی یا غیرمالی دیگر است. این توافق ها بهتر است به صورت مکتوب باشند، حتی اگر فعلاً یک دست نوشته ساده بین خودتان باشد. این مکتوب کردن، مثل یک سند اولیه عمل می کند که در مراحل بعدی به دردتان می خورد و جلوی هرگونه فراموشی یا تغییر نظر را می گیرد.
در گذشته شاید مسیر کمی متفاوت بود، اما با قوانین جدید، اولین جایی که برای شروع فرآیند طلاق توافقی باید بروید، نه دادگاه است و نه دفترخانه. بلکه باید اول سری به سامانه تصمیم (که زیر نظر سازمان بهزیستی کار می کند) بزنید تا وقت مشاوره بگیرید. این مشاوره اجباری است و بدون آن نمی توانید دادخواست طلاق توافقی را ثبت کنید. هدف این جلسات، بررسی دقیق دلایل شما و تلاش برای صلح و سازش است. بعد از مشاوره و دریافت گواهی لازم، مرحله بعدی ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است. این دفاتر نقش مهمی در واسطه گری بین مردم و قوه قضاییه دارند. پس بیایید این مراحل را با جزئیات بیشتر بررسی کنیم تا ببینیم دقیقاً کجا باید رفت و چه کاری باید انجام داد.
مراحل گام به گام طلاق توافقی و مراجع مربوطه
فرآیند طلاق توافقی شاید در ظاهر ساده به نظر برسد، چون هر دو طرف برای جدایی رضایت دارند، اما خودش پیچیدگی های قانونی دارد که باید قدم به قدم طی شود. هر کدام از این قدم ها، شما را به یک مرجع خاص می رساند. درست مثل یک نقشه راه، باید بدانیم در هر مرحله کجا باید باشیم و چه کاری انجام دهیم. بیایید ببینیم این مراحل کدام اند و برای طلاق توافقی کجا باید رفت.
۱. توافق کامل و مکتوب کردن آن: سنگ بنای طلاق توافقی
همانطور که قبل تر گفتم، مهم ترین و اولین قدم، همین توافق است. قبل از هر اقدامی، باید با همسرتان بنشینید و همه چیز را روشن کنید. این همه چیز شامل موارد زیر می شود که باید به دقت و با جزئیات کامل روی آن ها به توافق برسید:
- مهریه: تکلیف مهریه چیست؟ آیا قرار است تمام مهریه پرداخت شود، بخشی از آن، یا زن آن را ببخشد؟ اگر قرار به بخشش است، چقدر از آن بخشیده می شود و به چه صورتی این بخشش انجام می گیرد؟ آیا به صورت بذل، هبه یا ابرا است که هر کدام احکام حقوقی متفاوتی دارند.
- نفقه: وضعیت نفقه (چه نفقه معوقه ایام گذشته زندگی و چه نفقه ایام عده پس از طلاق) چگونه خواهد بود؟ آیا زن آن را مطالبه می کند، یا از حق خود می گذرد؟
- اجرت المثل: آیا زن مطالبه اجرت المثل ایام زندگی مشترک را دارد؟ این حق برای کارهایی است که زن در طول زندگی مشترک انجام داده و قصد تبرع (رایگان انجام دادن) نداشته است.
- جهیزیه: تکلیف وسایل منزل و جهیزیه چیست؟ چطور تقسیم می شوند یا به چه کسی تعلق می گیرد؟ لیست دقیق جهیزیه و نحوه استرداد آن باید مشخص شود.
- حضانت و ملاقات فرزندان: (اگر فرزند مشترک دارید) حضانت دائم یا موقت فرزندان با چه کسی است؟ نحوه و زمان ملاقات فرزند با والد دیگر چگونه خواهد بود؟ این بخش باید با جزئیات بسیار دقیق، شامل زمان، مکان، دفعات ملاقات و مسئولیت بردن و آوردن فرزند مشخص شود.
- دیگر امور مالی: مثلاً تکلیف حساب های بانکی مشترک، اموال مشترک دیگر مانند ماشین، خانه، سهام و سرمایه گذاری ها، یا بدهی ها و اقساطی که باید پرداخت شود.
وقتی به توافق رسیدید، حتماً این توافقات را به صورت مکتوب در بیاورید و هر دو امضا کنید. این یک سند مهم برای مراحل بعدی است و جلوی هرگونه ابهام یا تغییر عقیده در آینده را می گیرد. حتی یک دست نویس ساده هم می تواند کمک کننده باشد و بعداً توسط وکیل یا در دفاتر خدمات قضایی به فرم رسمی تبدیل شود.
۲. ثبت نام در سامانه ثنا: دروازه ورود به دادگستری الکترونیک
امروزه، همه کارهای قضایی از طریق سامانه ثنا (سامانه ابلاغ الکترونیکی قضایی) انجام می شود. اگر حساب ثنا ندارید، باید حتماً آن را ایجاد کنید. بدون حساب ثنا، امکان پیگیری پرونده و دریافت ابلاغیه های دادگاه را نخواهید داشت.
برای ثبت نام سامانه ثنا کجا باید رفت؟ برای ثبت نام در سامانه ثنا، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. این دفاتر در سراسر شهرها و شهرستان ها وجود دارند و به راحتی می توانید یکی از آن ها را پیدا کنید.
آن جا با ارائه کارت ملی و اطلاعات هویتی، برای شما حساب کاربری ثنا ایجاد می کنند و یک رمز شخصی ورود به سامانه را به شما می دهند. این رمز را خوب نگهداری کنید، چون تمام ابلاغیه های قضایی (مثل تاریخ جلسات دادگاه، صدور گواهی و…) از طریق این سامانه به صورت پیامک و در حساب کاربری شما ارسال می شود. اهمیت سامانه ثنا در این است که دیگر لازم نیست برای هر ابلاغیه ای نگران پست یا تماس باشید و همه چیز به صورت الکترونیکی و امن به دستتان می رسد.
۳. دریافت نوبت از سامانه تصمیم: مشاوره اجباری بهزیستی
با توجه به قوانین جدید، قبل از ثبت دادخواست طلاق توافقی، زوجین باید در جلسات مشاوره خانواده شرکت کنند. این مرحله برای بررسی امکان صلح و سازش و کاهش آسیب های احتمالی طلاق، مخصوصاً برای فرزندان، اجباری است. این کار تلاش نظام قضایی برای حفظ بنیان خانواده است.
برای دریافت نوبت مشاوره کجا باید رفت؟ برای دریافت نوبت مشاوره، باید به وب سایت سازمان بهزیستی کشور به آدرس zaman.behzisti.net مراجعه کنید. این سامانه به سامانه تصمیم معروف است.
در این سامانه، اطلاعات شخصی خودتان و همسرتان را وارد کرده، شهر و منطقه مورد نظرتان را انتخاب می کنید. سامانه به شما یک یا چند مرکز مشاوره تحت نظارت بهزیستی را معرفی می کند. سپس می توانید نوبت بگیرید و در تاریخ و ساعت مقرر به آن مرکز مراجعه کنید. این فرآیند کاملاً آنلاین است و نیازی به مراجعه حضوری برای نوبت دهی نیست. یادتان باشد، بدون گواهی این جلسات مشاوره، دادخواست شما در دفاتر خدمات قضایی ثبت نمی شود و کارتان جلو نمی رود. پس این مرحله را جدی بگیرید.
۴. شرکت در جلسات مشاوره خانواده: قبل از هر اقدامی حقوقی
بعد از اینکه نوبت گرفتید و مرکز مشاوره مشخص شد، حالا نوبت حضور در جلسات مشاوره است.
برای شرکت در جلسات مشاوره کجا باید رفت؟ آدرس دقیق مرکز مشاوره توسط سامانه تصمیم به شما اعلام می شود و باید در زمان مقرر به همان آدرس بروید.
معمولاً این جلسات بین ۴ تا ۵ جلسه طول می کشد، البته بسته به نظر مشاور و شرایط زوجین ممکن است تعداد جلسات کم و زیاد شود. هدف اصلی مشاور این است که به شما کمک کند تا شاید راهی برای ادامه زندگی پیدا کنید، اختلافات را حل و فصل کنید یا حداقل تصمیم خود را با آگاهی کامل بگیرید. مشاور سعی می کند جوانب مختلف طلاق و تأثیرات آن بر خودتان و فرزندانتان را برایتان روشن کند. اما اگر بعد از جلسات، همچنان بر تصمیم طلاق مصمم بودید و امکان سازش وجود نداشت، مشاور به شما گواهی عدم انصراف از طلاق را می دهد. این گواهی برای مراحل بعدی ضروری است و بدون آن نمی توانید دادخواست طلاق را ثبت کنید. اگر مشاور به این نتیجه برسد که امکان صلح و سازش هست، گزارشی مبنی بر صلح و سازش ارائه می دهد که در این صورت فرآیند طلاق متوقف می شود.
۵. تنظیم و ثبت دادخواست طلاق توافقی: رسمی کردن تقاضا
وقتی گواهی عدم انصراف از طلاق را از مرکز مشاوره بهزیستی گرفتید و از تصمیمتان مطمئن شدید، حالا آماده اید تا دادخواست طلاق توافقی را ثبت کنید.
برای ثبت دادخواست طلاق توافقی کجا باید رفت؟ دوباره باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. این دفاتر پل ارتباطی شما با دادگاه هستند.
در این مرحله، تمامی توافقاتی که قبلاً با همسرتان مکتوب کرده اید (یادتان هست گفتم صورتجلسه تهیه کنید؟) به همراه گواهی مشاوره و مدارک هویتی تان را به مسئول دفتر می دهید. آن ها فرم دادخواست طلاق توافقی را برایتان پر می کنند و تمامی توافقات شما را در آن قید می کنند. دقت کنید که تمامی جزئیات مثل مهریه، نفقه، حضانت فرزند (به خصوص تاریخ و ساعات ملاقات) و هر مورد دیگری که توافق کرده اید، به دقت و بدون ابهام در دادخواست ذکر شود. بعد از تکمیل دادخواست، هزینه های دادرسی را پرداخت می کنید و دادخواست شما به دادگاه خانواده فرستاده می شود. از اینجا به بعد پرونده شما در سیستم قضایی به جریان می افتد.
مدارک لازم برای تنظیم و ثبت دادخواست:
- اصل شناسنامه و کارت ملی زوجین
- اصل سند ازدواج (عقدنامه)
- گواهی عدم انصراف از طلاق (صادر شده توسط مراکز مشاوره بهزیستی)
- صورتجلسه توافقات زوجین (مکتوب و امضا شده)
- وکالت نامه رسمی (در صورتی که کارتان را به وکیل سپرده اید)
۶. ارجاع پرونده به دادگاه خانواده و رسیدگی: حضور در محضر قانون
بعد از ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، پرونده شما به یکی از شعب دادگاه خانواده ارجاع داده می شود. این مرحله جایی است که قاضی پرونده شما را بررسی می کند.
برای حضور در دادگاه خانواده کجا باید رفت؟ معمولاً باید به شعب دادگاه خانواده مربوط به محل زندگی خود یا محل عقد مراجعه کنید. تاریخ و شعبه دقیق دادگاه از طریق سامانه ثنا به شما ابلاغ می شود، پس حواستان به پیامک ها و حساب ثنایتان باشد.
در این مرحله، قاضی پرونده شما را بررسی می کند و از زوجین (یا وکلایشان) می خواهد که در جلسه حاضر شوند. قاضی توافقات شما را از نظر قانونی و شرعی بررسی می کند تا از صحت و قانونی بودن آن ها مطمئن شود و حقوق هیچ یک از طرفین یا مصلحت فرزندان تضییع نشود. در طلاق توافقی، معمولاً قاضی تلاش زیادی برای سازش نمی کند، چون توافق قبلاً حاصل شده است و وظیفه اش بیشتر نظارت بر اجرای صحیح قانون و توافقات است.
حضور زوجین یا وکلایشان در جلسه دادگاه خانواده برای تایید توافقات و صدور گواهی عدم امکان سازش بسیار حیاتی است. عدم حضور بدون دلیل موجه می تواند فرآیند را مختل کند.
۷. صدور گواهی عدم امکان سازش: مجوز نهایی برای جدایی
اگر قاضی پس از بررسی ها، توافقات شما را تایید کند و مشکلی از نظر قانونی نباشد، گواهی عدم امکان سازش را صادر می کند. این گواهی به منزله مجوز نهایی برای ثبت طلاق در دفترخانه است و بدون آن نمی توانید طلاق را رسمی کنید.
این گواهی با حکم طلاق تفاوت دارد. حکم طلاق در طلاق های یک طرفه (که یکی از زوجین راضی نیست) صادر می شود، اما در طلاق توافقی، گواهی عدم امکان سازش به شما اجازه می دهد که طلاق را به صورت رسمی ثبت کنید.
نکته مهم: برای زوجه (زن)، قبل از صدور این گواهی، انجام آزمایش بارداری الزامی است. دادگاه شما را به پزشکی قانونی یا آزمایشگاه های معتبر معرفی می کند تا گواهی عدم بارداری را ارائه دهید. این کار برای اطمینان از وضعیت بارداری زن و تعیین عده طلاق است.
اعتبار گواهی: این گواهی فقط ۹۰ روز اعتبار دارد. یعنی شما باید ظرف این سه ماه به دفترخانه (محضر) مراجعه کنید و طلاقتان را ثبت کنید. اگر در این مدت اقدام نکنید، گواهی از اعتبار ساقط می شود و باید کل فرآیند را از اول شروع کنید، از ثبت نام در سامانه تصمیم و مشاوره گرفته تا دادگاه. پس حواستان به زمان باشد و این مهلت را از دست ندهید!
۸. مراجعه به دفترخانه ثبت طلاق (محضر): پایان ماجرا و ثبت رسمی جدایی
آخرین و نهایی ترین مرحله، ثبت رسمی طلاق در یکی از دفاتر رسمی ثبت ازدواج و طلاق است.
برای ثبت طلاق کجا باید رفت؟ باید به یکی از دفاتر رسمی ثبت ازدواج و طلاق (محضر) مراجعه کنید. می توانید خودتان یک دفترخانه را انتخاب کنید یا از دفتری که دادگاه معرفی می کند، استفاده کنید.
در این مرحله، گواهی عدم امکان سازش، مدارک هویتی و اصل سند ازدواج (عقدنامه) را به سردفتر ارائه می دهید. سردفتر پس از بررسی مدارک، صیغه طلاق را جاری می کند و طلاق شما به صورت رسمی در شناسنامه ها و اسناد ثبت می شود. حضور زوجین در این مرحله ضروری است، مگر اینکه وکیل داشته باشند و وکیل با وکالت نامه معتبر بتواند به جای آن ها حاضر شود. بعد از ثبت طلاق، یک نسخه از سند طلاق به هر یک از زوجین داده می شود و در شناسنامه هایشان نیز تغییرات مربوطه (مثل نام همسر سابق) اعمال می گردد. از این لحظه به بعد، شما رسماً از هم جدا شده اید.
طلاق توافقی برای ایرانیان مقیم خارج از کشور کجا باید رفت؟
برای ایرانیانی که در خارج از کشور زندگی می کنند و قصد طلاق توافقی در ایران را دارند، این مسیر کمی متفاوت و البته نیازمند دقت بیشتری است. معمولاً دو راه اصلی پیش رو دارند که می توانند انتخاب کنند:
روش اول: وکالت دادن به وکیل در ایران
این رایج ترین و کم دردسرترین روش برای ایرانیان خارج از کشور است. شما می توانید با مراجعه به سفارت یا کنسولگری ایران در کشور محل اقامت خود، یک وکالت نامه رسمی و جامع به یک وکیل در ایران بدهید. در این وکالت نامه باید به وکیل اختیار کامل برای انجام تمامی مراحل طلاق توافقی، از جمله حضور در جلسات مشاوره (در صورت لزوم)، دادگاه و دفترخانه، داده شود. سفارت یا کنسولگری پس از تایید وکالت نامه و انجام امور مربوطه، آن را به ایران ارسال می کند و وکیل شما می تواند از طرف شما تمامی کارها را بدون نیاز به حضور فیزیکی شما در ایران انجام دهد. همچنین می توانید از طریق سامانه میخک وزارت امور خارجه (سامانه مدیریت یکپارچه خدمات کنسولی) اقدام به ثبت درخواست وکالت نامه و دریافت تاییدیه کنید. این روش، بار روانی و زمانی زیادی را از دوش شما برمی دارد.
روش دوم: استفاده از سامانه ثنا با سیم کارت ایرانی فعال
اگر یک سیم کارت ایرانی فعال دارید و به آن دسترسی دارید (که معمولاً برای کارهای بانکی یا دیگر امور ضروری است)، می توانید از این روش استفاده کنید.
برای این روش کجا باید رفت؟ نیازی به رفتن به جای خاصی نیست، می توانید از طریق اینترنت و با استفاده از آی پی ایران (که ممکن است نیاز به استفاده از ابزارهای خاصی داشته باشد) به سامانه ثنا دسترسی پیدا کنید و وارد حساب کاربری خود شوید.
با ورود به سامانه ثنا و ثبت درخواست طلاق توافقی، می توانید مراحل اولیه را از راه دور انجام دهید. اما برای مراحل بعدی مانند حضور در جلسات مشاوره اجباری (که حضوری است) یا جلسات دادگاه، نیاز به حضور فیزیکی در ایران دارید. در اینجا هم معمولاً نیاز پیدا می کنید که برای ادامه کار، یک وکیل در ایران انتخاب کنید و به او وکالت دهید تا بقیه مراحل را پیگیری کند. این روش برای افرادی که می خواهند خودشان کمی درگیر فرآیند باشند و کنترل بیشتری داشته باشند، مناسب است، اما در نهایت برای اتمام کار، معمولاً کمک وکیل ضروری است، چون حضور فیزیکی در ایران برای برخی مراحل اجتناب ناپذیر است.
آیا حضور زوجین در تمام مراحل طلاق توافقی الزامی است؟ (نقش وکیل)
یکی از سوالات پرتکرار این است که آیا زن و شوهر باید در تمام مراحل طلاق توافقی حضور داشته باشند یا نه؟ پاسخ این است که خیر، لزوماً خیر. در بسیاری از مراحل، مخصوصاً با داشتن وکیل، نیازی به حضور فیزیکی خود زوجین نیست. البته این موضوع به میزان اختیاراتی که به وکیل می دهید، بستگی دارد.
مزایای استفاده از وکیل در طلاق توافقی:
- تسریع فرآیند: وکلای متخصص در امور خانواده، با آشنایی کامل به رویه ها، قوانین و بخشنامه های جدید دادگاه ها و مراحل قانونی، می توانند فرآیند را به شکل قابل توجهی تسریع کنند و از اتلاف وقت جلوگیری نمایند.
- کاهش تنش و بار روانی: دوران طلاق به خودی خود پراسترس و پرفشار است. وکیل می تواند با حضور در جلسات، بار روانی را از دوش زوجین بردارد و از درگیری ها و بحث های احتمالی و ناخواسته بین آن ها جلوگیری کند.
- جلوگیری از اشتباهات حقوقی: یک وکیل باتجربه مطمئن می شود که تمامی توافقات به درستی و طبق قانون تنظیم شده اند، از الفاظ حقوقی صحیح استفاده شده و هیچ حقی از طرفین ضایع نمی شود، مخصوصاً در مورد مهریه و حضانت فرزندان.
- عدم نیاز به حضور فیزیکی: وکیل می تواند در تمامی مراحل (مثل ثبت نام ثنا، گرفتن نوبت از سامانه تصمیم، شرکت در جلسات مشاوره، ثبت دادخواست، حضور در دادگاه و حتی جاری کردن صیغه طلاق در دفترخانه) به جای زوجین حاضر شود، به شرطی که وکالت نامه معتبر و جامع داشته باشد. این امر به خصوص برای زوجینی که در شهرهای مختلف زندگی می کنند یا در خارج از کشور هستند، بسیار مفید است.
به طور کلی، حضور زوجین در جلسه دادگاه برای تایید توافقات و همچنین در دفترخانه برای جاری شدن صیغه طلاق، در صورتی که وکیل نداشته باشند، الزامی است. اما اگر وکالت نامه بلاعزل و جامع به وکیل داده باشند، وکیل می تواند تمامی این مراحل را به تنهایی انجام دهد و زوجین فقط باید در زمان های خاصی (مثلاً برای امضای وکالت نامه در ابتدا یا دریافت گواهی طلاق در انتها) حاضر شوند. وکالت بلاعزل یعنی وکالتی که حتی با تغییر نظر موکل هم قابل فسخ نیست و وکیل می تواند تا پایان کار به وظیفه خود عمل کند. این نوع وکالت، خیال وکیل را برای پیگیری پرونده راحت می کند.
داشتن وکیل متخصص می تواند فرآیند طلاق توافقی را بسیار راحت تر و کم چالش تر کند و خیال زوجین را از بابت رعایت دقیق مسائل حقوقی آسوده نماید.
مدارک مورد نیاز برای طلاق توافقی: چه چیزهایی باید همراه داشته باشیم؟
برای اینکه فرآیند طلاق توافقی بدون وقفه و مشکل پیش برود، باید از قبل مدارک لازم را آماده کنید. جمع آوری این مدارک ممکن است کمی زمان بر باشد، پس بهتر است از همان ابتدا به فکر تهیه آن ها باشید. این مدارک در مراحل مختلف مورد نیازتان خواهد بود:
| مدارک | توضیحات تکمیلی |
|---|---|
| اصل شناسنامه و کارت ملی زوجین | برای احراز هویت در تمامی مراجع (دفاتر خدمات قضایی، مراکز مشاوره، دادگاه، محضر) ضروری است. حتماً از معتبر بودن و نداشتن مشکل در تاریخ اعتبار آن ها مطمئن شوید. |
| اصل سند ازدواج (عقدنامه) | مهم ترین سند برای اثبات رابطه زوجیت و ثبت درخواست طلاق است. اگر اصل آن در دسترس نیست، می توانید رونوشت آن را از دفترخانه محل عقد دریافت کنید. |
| گواهی عدم انصراف از طلاق | این گواهی توسط مراکز مشاوره بهزیستی پس از پایان جلسات مشاوره اجباری و عدم سازش زوجین صادر می شود و شرط اولیه ثبت دادخواست است. |
| صورتجلسه توافقات زوجین | همان توافقنامه مکتوب و امضا شده توسط هر دو طرف، شامل تمامی توافقات مالی و غیرمالی (مهریه، نفقه، حضانت و…) که قبل از شروع فرآیند تهیه کرده اید. |
| وکالت نامه رسمی | در صورت سپردن کار به وکیل، حاوی اختیارات کامل وکیل برای پیگیری پرونده در تمامی مراحل قانونی است. حتماً مطمئن شوید که وکالت نامه بلاعزل و جامع باشد. |
| گواهی عدم امکان سازش | این گواهی توسط دادگاه خانواده پس از بررسی توافقات و تایید قاضی صادر می شود. (فقط 90 روز اعتبار دارد، پس باید سریعاً برای ثبت طلاق اقدام کنید.) |
| گواهی آزمایش عدم بارداری | برای زوجه (زن)، صادر شده توسط پزشکی قانونی یا آزمایشگاه معتبر، قبل از صدور گواهی عدم امکان سازش در دادگاه الزامی است. این گواهی به تعیین عده طلاق کمک می کند. |
قبل از مراجعه به هر مرجعی، حتماً از کامل بودن مدارکتان مطمئن شوید تا مجبور به رفت و آمدهای اضافی و اتلاف وقت نشوید. گاهی اوقات یک نقص کوچک در مدارک می تواند فرآیند را به تعویق بیندازد و زمان با ارزشتان را هدر دهد.
هزینه های طلاق توافقی شامل چه مواردی است؟
هزینه های طلاق توافقی معمولاً کمتر از طلاق های یک طرفه است، چون پیچیدگی ها، جلسات دادرسی کمتر و کارشناسی های کمتری دارد. اما با این حال، باید برای چندین مورد هزینه پرداخت کنید که شامل موارد زیر است:
- هزینه ثبت نام سامانه ثنا: مبلغ ناچیزی است که برای احراز هویت و دریافت حساب کاربری در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی پرداخت می شود. این هزینه معمولاً ثابت و کم است.
- هزینه جلسات مشاوره بهزیستی: این هزینه ها توسط سازمان بهزیستی تعیین می شود و معمولاً برای هر جلسه مبلغ مشخصی است. مجموع آن به تعداد جلساتی که شرکت می کنید (معمولاً ۴ یا ۵ جلسه) بستگی دارد.
- هزینه ثبت دادخواست و تمبر دادگستری: برای ثبت دادخواست طلاق در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، باید هزینه ای تحت عنوان تمبر دادرسی و ثبت پرونده پرداخت کنید. این مبلغ هر سال توسط قوه قضاییه اعلام می شود.
- هزینه آزمایش بارداری: هزینه این آزمایش در آزمایشگاه های معتبر یا پزشکی قانونی، بستگی به تعرفه های مربوطه دارد که معمولاً مبلغ مشخصی است.
- حق الوکاله وکیل (در صورت استفاده): اگر تصمیم بگیرید که وکیل بگیرید، باید حق الوکاله او را بپردازید. این مبلغ بستگی به توافق شما با وکیل، پیچیدگی پرونده و تعرفه های کانون وکلای دادگستری دارد. حق الوکاله می تواند از چند میلیون تومان شروع شده و بالاتر برود. استفاده از وکیل می تواند در کاهش هزینه های جانبی و صرفه جویی در زمان کمک کند.
- هزینه ثبت طلاق در دفترخانه (محضر): آخرین هزینه، مبلغی است که بابت جاری شدن صیغه طلاق و ثبت رسمی آن در محضر پرداخت می شود. این هزینه نیز توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تعیین می شود و معمولاً ثابت است.
مبالغ دقیق هر کدام از این هزینه ها ممکن است هر سال تغییر کند و بر اساس بخشنامه های جدید مشخص شود، بنابراین بهتر است در زمان اقدام، از آخرین تعرفه ها مطلع شوید. با یک حساب سرانگشتی و برنامه ریزی مالی، باید برای همه این موارد برنامه ریزی داشته باشید تا در میانه راه با مشکل مالی مواجه نشوید.
مشکلات رایج و چالش ها در مسیر طلاق توافقی
شاید فکر کنید چون طلاق توافقی است، پس دیگر هیچ مشکلی ندارد و همه چیز مثل آب خوردن پیش می رود! اما باید بگویم که اینطور نیست. حتی در طلاق توافقی هم ممکن است چالش هایی پیش بیاید که فرآیند را طولانی یا حتی مختل کند. شناخت این چالش ها می تواند به شما کمک کند تا با آمادگی بیشتری وارد این مسیر شوید و قبل از بروز مشکل، برایشان راه حل پیدا کنید:
- تغییر نظر یکی از زوجین: یکی از رایج ترین مشکلات این است که در اواسط فرآیند، یکی از طرفین (معمولاً زن، چون ممکن است در مورد مهریه یا دیگر حقوقش تردید کند یا حتی مرد که منصرف شود) از تصمیم خود منصرف شود یا بخواهد توافقات اولیه را تغییر دهد. این مسئله می تواند کل فرآیند را متوقف کند یا آن را به یک طلاق یک طرفه تبدیل کند.
- طولانی شدن روند مشاوره: گاهی اوقات مراکز مشاوره بهزیستی، به دلیل حجم کاری بالا یا توصیه به جلسات بیشتر برای سازش، روند را طولانی می کنند. نوبت دهی آن ها نیز ممکن است زمان بر باشد که این باعث می شود کل فرآیند طلاق زمان بیشتری ببرد.
- عدم حضور در محضر: بعد از صدور گواهی عدم امکان سازش توسط دادگاه، هر دو طرف یا وکلایشان باید ظرف ۹۰ روز به محضر مراجعه کنند. گاهی یکی از زوجین از حضور در محضر خودداری می کند و این می تواند مشکل ساز شود، چون ثبت رسمی طلاق منوط به حضور یا وکالت معتبر هر دو طرف است.
- مشکلات در نگارش دقیق توافقات: اگر توافقات اولیه به صورت دقیق، روشن و با استفاده از الفاظ حقوقی صحیح مکتوب نشوند، ممکن است در مراحل بعدی (مخصوصاً در دادگاه یا محضر) اختلاف نظر پیش بیاید و قاضی یا سردفتر ایراد بگیرند. به خصوص در مورد بخشش مهریه، استفاده از الفاظ حقوقی دقیق (مثل ابرا به جای بذل یا هبه) بسیار مهم است، چون برخی الفاظ امکان رجوع از بخشش را به زن می دهند.
- مشکلات مربوط به حضانت و ملاقات فرزندان: حتی با وجود توافق اولیه، گاهی در جزئیات مربوط به حضانت، زمان و مکان ملاقات فرزندان، مسئولیت بردن و آوردن آن ها، اختلافاتی پیش می آید که می تواند رسیدگی دادگاه را پیچیده تر کند یا حتی منجر به ارجاع پرونده به کارشناسی شود.
- ناآگاهی از رویه های قضایی: عدم آشنایی با روند اداری و قضایی، ممکن است باعث سردرگمی، انجام اشتباهات کوچک یا از دست دادن مهلت های قانونی شود که هر کدام به نوبه خود، فرآیند را کندتر می کنند.
با آگاهی از این مشکلات می توانید با دقت و برنامه ریزی بهتری اقدام کنید و در صورت لزوم، از همان ابتدا از کمک یک وکیل مجرب بهره بگیرید تا این چالش ها را به حداقل برسانید و فرآیند را با آرامش بیشتری طی کنید. وکیل می تواند نقش راهنما و حامی شما را ایفا کند و جلوی بسیاری از این مشکلات را بگیرد.
طلاق توافقی چقدر طول می کشد؟
مدت زمان طلاق توافقی یکی از اولین سوالاتی است که ذهن افراد را درگیر می کند و همه می خواهند بدانند این پروسه چقدر طول می کشد تا تمام شود. راستش را بخواهید، نمی توان یک زمان دقیق و مشخص برای همه پرونده ها اعلام کرد، چون به چند عامل کلیدی بستگی دارد:
- میزان همکاری زوجین: اگر هر دو طرف واقعاً با هم همکاری کنند، به توافقاتشان پایبند باشند و در تمام مراحل (چه حضوری و چه از طریق وکیلشان) حضور فعال داشته باشند، فرآیند قطعاً سریع تر پیش می رود. هر گونه عدم همکاری یا تغییر عقیده می تواند زمان را به شدت طولانی کند.
- سرعت عمل مراکز مشاوره و دادگاه ها: در برخی شهرها و مراکز مشاوره بهزیستی، نوبت دهی و جلسات مشاوره سریع تر انجام می شود. همچنین حجم کاری دادگاه ها و سرعت رسیدگی قاضی هم می تواند روی سرعت کلی فرآیند تاثیر بگذارد. مثلاً در شهرهای بزرگ که پرونده ها زیاد است، ممکن است کمی طولانی تر شود.
- داشتن وکیل: با وجود وکیل متخصص، بسیاری از رفت و آمدها، امور اداری و هماهنگی های لازم سریع تر انجام می شود، چون وکیل با رویه ها و تشریفات قانونی آشنایی کامل دارد و نیازی به حضور شما در تمام جلسات نیست. وکیل می تواند پرونده را با دقت و سرعت بیشتری پیش ببرد.
- دقت در تنظیم توافقات: اگر توافقات اولیه به صورت کامل و بدون ابهام و با استفاده از الفاظ حقوقی صحیح تنظیم شده باشند، احتمال اینکه قاضی در دادگاه نیاز به بررسی های بیشتر یا رفع ابهام داشته باشد، کمتر است و پرونده سریع تر به نتیجه می رسد.
به طور کلی، یک طلاق توافقی می تواند بین ۱ تا ۳ ماه (و در برخی موارد خاص شاید کمی بیشتر، مثلاً تا ۴ ماه) طول بکشد. این زمان شامل مراحل مشاوره اجباری، ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی، رسیدگی در دادگاه خانواده و در نهایت ثبت نهایی طلاق در محضر می شود. اگر از وکیل استفاده کنید، این زمان می تواند حتی به ۱ تا ۱.۵ ماه هم کاهش یابد، چرا که وکیل با رویه ها آشنایی کامل دارد و می تواند کارها را به صورت متمرکز و بدون وقفه پیش ببرد.
آیا بدون وکیل می توان طلاق توافقی گرفت؟ (جزئیات و مراحل)
بله، کاملاً امکان پذیر است که طلاق توافقی را بدون وکیل انجام دهید. هیچ قانون یا الزامی برای گرفتن وکیل در طلاق توافقی وجود ندارد و زوجین می توانند خودشان تمامی مراحل را پیگیری کنند. اما باید بدانید که این کار، نیازمند آگاهی کامل از تمامی مراحل، مدارک، قوانین و رویه های اداری و قضایی است. اگر تصمیم دارید خودتان این کار را انجام دهید، باید آمادگی رفت و آمدهای زیاد به مراجع مختلف و صرف وقت و انرژی بیشتر را داشته باشید، چون مسئولیت پیگیری تمامی جزئیات بر عهده خودتان خواهد بود.
مراحل انجام طلاق توافقی بدون وکیل به شرح زیر است:
- توافق کامل و مکتوب: اولین و مهم ترین گام، همانطور که گفتیم، توافق کامل و مکتوب بر سر همه حقوق و تکالیف است (مهریه، نفقه، حضانت، جهیزیه و…). این توافقنامه را حتماً تنظیم و امضا کنید.
- ثبت نام در سامانه ثنا: هر دو طرف باید حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بروند و در سامانه ثنا ثبت نام کنند و اطلاعات هویتی خود را ثبت کنند. این قدم برای دریافت ابلاغیه های قضایی ضروری است.
- دریافت نوبت از سامانه تصمیم: به صورت آنلاین وارد سامانه زمان بهزیستی (zaman.behzisti.net) شوید و برای جلسات مشاوره خانواده نوبت بگیرید. این مرحله اجباری است.
- شرکت در جلسات مشاوره اجباری: هر دو طرف باید حضوری در جلسات مشاوره خانواده در مرکز معرفی شده توسط سامانه تصمیم شرکت کنند. پس از اتمام جلسات، گواهی عدم انصراف از طلاق را دریافت کنید.
- تنظیم و ثبت دادخواست: دوباره هر دو طرف باید حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بروند و با ارائه گواهی مشاوره و توافقنامه مکتوب، دادخواست طلاق توافقی را تنظیم و ثبت کنند. تمامی توافقات باید دقیقاً در دادخواست قید شود.
- حضور در دادگاه خانواده: زوجین باید در جلسه دادگاه خانواده که از طریق سامانه ثنا به آن ها ابلاغ می شود، حاضر شوند و توافقات خود را در حضور قاضی تایید کنند. قاضی توافقات را بررسی و در صورت تایید، دستور صدور گواهی را می دهد.
- آزمایش بارداری: زوجه باید برای انجام آزمایش بارداری به پزشکی قانونی یا آزمایشگاه معرفی شده توسط دادگاه مراجعه کند و گواهی عدم بارداری را ارائه دهد.
- دریافت گواهی عدم امکان سازش: پس از تایید قاضی و ارائه گواهی عدم بارداری (توسط زوجه)، گواهی عدم امکان سازش صادر می شود که مجوز نهایی برای ثبت طلاق است.
- ثبت طلاق در محضر: در نهایت، هر دو طرف باید ظرف ۹۰ روز اعتبار گواهی عدم امکان سازش، با این گواهی و مدارک لازم به یکی از دفاتر ثبت طلاق مراجعه و صیغه طلاق را جاری و آن را ثبت رسمی کنند.
همانطور که می بینید، بدون وکیل هم مسیر قابل طی شدن است، اما نیاز به دقت فراوان، پیگیری مستمر، حضور فیزیکی در مراجع مختلف و آشنایی با فرآیندهای اداری و حقوقی دارد. اگر از قوانین حقوقی سر رشته کافی ندارید یا وقت و حوصله پیگیری کارهای اداری را ندارید، بهتر است حتماً از یک وکیل متخصص کمک بگیرید تا این فرآیند با سهولت و اطمینان خاطر بیشتری برایتان انجام شود.
طلاق توافقی در دوران عقد چگونه است؟
طلاق توافقی در دوران عقد، یعنی قبل از شروع زندگی مشترک رسمی زیر یک سقف و وقوع رابطه زناشویی، هم امکان پذیر است و روند کلی آن شبیه به طلاق توافقی بعد از سال ها زندگی مشترک است. اما چند تفاوت مهم دارد که باید به آن ها دقت کنید، این تفاوت ها معمولاً فرآیند را کمی ساده تر می کنند:
- مهریه: اگر طلاق در دوران عقد (قبل از نزدیکی و رابطه زناشویی) اتفاق بیفتد و زن دوشیزه باشد، طبق قانون، فقط نصف مهریه به او تعلق می گیرد. این یکی از نکات مهم توافق در این مرحله است. زوجین باید بر سر پرداخت یا بخشش همین نصف مهریه به توافق برسند.
- نفقه: در دوران عقد، معمولاً زن فقط در صورتی مستحق نفقه است که تمکین خاص داشته باشد و این موضوع در طلاق توافقی در دوران عقد کمتر مطرح می شود، مگر اینکه زوجین توافق خاصی در این زمینه داشته باشند. در بیشتر موارد، نفقه در دوران عقد مطرح نمی شود.
- اجرت المثل: چون زندگی مشترک به معنای واقعی (زیر یک سقف) آغاز نشده و خدماتی توسط زن ارائه نشده، معمولاً اجرت المثل مطرح نیست و دلیلی برای مطالبه آن وجود ندارد.
- حضانت فرزند: در این دوران، فرزندی وجود ندارد (یا اگر هم باشد بسیار نادر است)، بنابراین مسئله حضانت و ملاقات فرزند هم مطرح نمی شود که یکی از پیچیدگی های طلاق های دیگر را از بین می برد و فرآیند توافق را ساده تر می کند.
- عده: برای زن دوشیزه، عده طلاق وجود ندارد و به محض جاری شدن صیغه طلاق، او می تواند مجدداً ازدواج کند. این امر نیز از طولانی شدن فرآیند جلوگیری می کند.
مراحل کلی برای طلاق توافقی در دوران عقد هم شامل ثبت نام ثنا، سامانه تصمیم، جلسات مشاوره، ثبت دادخواست، دادگاه و محضر می شود. اما با توجه به نکات بالا، توافقات مالی ساده تر و محدودتر خواهند بود. باز هم تاکید می شود که برای اطمینان از رعایت تمامی حقوق و استفاده از الفاظ حقوقی دقیق، حتی در دوران عقد، می توانید با یک وکیل متخصص مشورت کنید. وکیل می تواند به شما کمک کند تا در این شرایط هم بهترین تصمیم ها را بگیرید و از حقوق خود آگاه باشید.
وضعیت مهریه در طلاق توافقی چگونه است؟
مهریه یکی از مهم ترین حقوق مالی زن است که در طلاق توافقی وضعیت خاصی پیدا می کند و همه چیز به توافق زوجین بستگی دارد. برخلاف طلاق یک طرفه که ممکن است بر سر مهریه دعوا و کشمکش زیادی باشد و نیاز به پیگیری های طولانی قضایی داشته باشد، در طلاق توافقی، وضعیت مهریه کاملاً طبق رضایت طرفین حل و فصل می شود.
-
بخشیدن مهریه (بذل، هبه، ابرا): زن می تواند تمام یا بخشی از مهریه خود را به مرد ببخشد. این بخشش می تواند به صورت بذل، هبه یا ابرا باشد که هر کدام آثار حقوقی متفاوتی دارند و باید با دقت انتخاب شوند:
- بذل و هبه: اگر زن مهریه خود را بذل یا هبه کند (یعنی ببخشد)، در دوران عده (اگر طلاق رجعی باشد) می تواند از این بخشش رجوع کند و دوباره مهریه اش را مطالبه کند. این یک نکته حقوقی بسیار ظریف است که حتماً باید به آن توجه شود، مخصوصاً از جانب مرد.
- ابرا: اما اگر زن بگوید مهریه اش را ابرا کرده، به این معنی است که مرد را از پرداخت مهریه بری الذمه کرده و دیگر به هیچ وجه نمی تواند از بخشش خود رجوع کند. این نوع بخشش، قطعی و غیرقابل بازگشت است و به اصطلاح اسقاط دین محسوب می شود.
- دریافت کامل مهریه: زن می تواند طبق توافق، تمام مهریه خود را دریافت کند. در این صورت، مرد موظف به پرداخت مهریه است و نحوه پرداخت (نقدی یا اقساطی) باید در توافقنامه و دادخواست ذکر شود.
- تقسیط مهریه: اگر مرد توانایی پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد، می توانند توافق کنند که مهریه به صورت قسطی پرداخت شود. شرایط، مبلغ اقساط، و زمان بندی پرداخت نیز باید به صورت دقیق و روشن در توافقنامه و دادخواست ذکر شود تا در آینده مشکلی پیش نیاید.
اهمیت نگارش دقیق توافقات: برای جلوگیری از مشکلات بعدی، حتماً هنگام نگارش توافقنامه و دادخواست، الفاظ حقوقی مربوط به مهریه (مخصوصاً در صورت بخشش) را با دقت و با مشورت یک وکیل متخصص انتخاب کنید. یک کلمه اشتباه می تواند عواقب حقوقی جدی و غیرقابل بازگشتی داشته باشد. مثلاً اگر مرد بخواهد مهریه به صورت قطعی بخشیده شود، باید از واژه ابرا استفاده کند.
وضعیت نفقه در طلاق توافقی چگونه است؟
نفقه، یکی دیگر از حقوق مالی زن است که در طلاق توافقی باید در مورد آن به توافق رسید. نفقه شامل هزینه های زندگی، پوشاک، مسکن، خوراک، درمان و سایر نیازهای ضروری زن است که مرد موظف به پرداخت آن است. در طلاق توافقی، چند حالت برای نفقه وجود دارد که زوجین باید بر سر آن به توافق برسند:
- نفقه ایام گذشته (معوقه): اگر زن در طول زندگی مشترک نفقه ای دریافت نکرده باشد و قصد مطالبه آن را داشته باشد، می تواند در توافقنامه، مطالبه نفقه ایام گذشته (معوقه) را داشته باشد. میزان آن بر اساس نظر کارشناس و توافق طرفین مشخص می شود.
- نفقه ایام عده: پس از طلاق، زن برای مدتی (که به آن عده می گویند) باید عده نگه دارد. در طلاق رجعی (که امکان رجوع مرد وجود دارد)، مرد موظف به پرداخت نفقه ایام عده است. در طلاق توافقی، معمولاً بر سر پرداخت یا عدم پرداخت نفقه ایام عده هم توافق می شود. اگر طلاق بائن باشد، زن حق نفقه در ایام عده را ندارد، مگر باردار باشد.
- بخشیدن نفقه: زن می تواند تمامی حقوق خود در زمینه نفقه (چه نفقه گذشته و چه نفقه ایام عده) را به مرد ببخشد و از مطالبه آن صرف نظر کند. این بخشش هم باید به صورت واضح و بدون ابهام در توافقنامه ذکر شود تا در آینده مشکلی پیش نیاید.
مثل مهریه، هر توافقی که زوجین در مورد نفقه داشته باشند، مورد قبول دادگاه قرار می گیرد و قاضی نیز بر آن صحه می گذارد، مشروط بر اینکه این توافق خلاف قانون نباشد. اما باز هم تاکید بر دقت در نگارش توافقات و استفاده از عبارات حقوقی صحیح ضروری است تا در آینده مشکلی پیش نیاید و هر دو طرف از حقوق و تکالیف خود به طور کامل مطلع باشند.
حضانت فرزندان در طلاق توافقی چگونه است؟
اگر فرزند مشترکی وجود داشته باشد، مسئله حضانت و ملاقات فرزندان، یکی از حساس ترین و مهم ترین بخش های توافقات در طلاق توافقی است. در اینجا هم همه چیز به توافق پدر و مادر بستگی دارد، اما این توافق نباید مخالف مصلحت فرزند باشد و دادگاه بر این موضوع نظارت دقیق دارد و ممکن است در صورت مغایرت با مصلحت فرزند، آن را رد کند.
- حضانت: پدر و مادر باید توافق کنند که حضانت فرزند یا فرزندان پس از طلاق با چه کسی باشد. این حضانت می تواند به صورت دائم با یکی از آن ها باشد یا حتی به صورت مشترک (البته حضانت مشترک در قوانین ایران تعریف مشخصی ندارد و بیشتر در قالب توافق بر سر نگهداری فرزند در زمان های مشخص و مدیریت مشترک امور نمود پیدا می کند). سن فرزندان نیز در این تصمیم گیری مهم است. معمولاً تا ۷ سالگی حضانت با مادر و بعد از آن با پدر است، اما در طلاق توافقی می توان خلاف این هم توافق کرد.
-
ملاقات فرزندان: این بخش بسیار مهم است و باید به صورت دقیق و با جزئیات کامل مشخص شود که والد دیگر (که حضانت با او نیست) چه زمانی، در کجا و با چه شرایطی می تواند فرزند خود را ملاقات کند.
- زمان: مثلاً هر هفته یک بار، یا هر دو هفته یک بار، یا در تعطیلات خاص مثل اعیاد، نوروز، تابستان و… . ساعات و روزهای مشخص ملاقات باید قید شود.
- مکان: مثلاً در منزل یکی از والدین، یا در مکانی عمومی، یا در حضور شخص ثالث (در صورت وجود مشکل).
- نحوه تحویل و بازگرداندن فرزند: چه کسی مسئول بردن و آوردن فرزند است؟ محل دقیق تحویل و بازگرداندن کجا خواهد بود؟
- نفقه فرزند: میزان نفقه فرزند و مسئولیت پرداخت آن با چه کسی است، باید مشخص شود. معمولاً پدر موظف به پرداخت نفقه فرزند است، اما میزان آن به توافق طرفین و نظر دادگاه بستگی دارد. این مبلغ باید برای تأمین نیازهای فرزند کافی باشد.
دادگاه در تمامی این توافقات، مصلحت فرزند را در نظر می گیرد. یعنی اگر توافقی مغایر با صلاح و مصلحت فرزند (از نظر روحی، جسمی و آموزشی) باشد، دادگاه می تواند آن را رد کند و تصمیمی بگیرد که به نفع فرزند باشد. بنابراین، در این بخش از توافقات، بسیار واقع بینانه و به دور از احساسات عمل کنید و با فکر به آینده فرزندتان تصمیم بگیرید. مشورت با وکیل خانواده در این زمینه می تواند بسیار راهگشا باشد تا بهترین راه حل را برای فرزندانتان پیدا کنید.
فرق طلاق توافقی و طلاق غیر توافقی چیست؟
حتماً این سوال برایتان پیش آمده که اصلاً فرق طلاق توافقی با طلاق غیر توافقی در چیست و چرا تاکید می شود که طلاق توافقی بهتر است؟ در ادامه به صورت خلاصه و شفاف این تفاوت ها را بررسی می کنیم تا دید بهتری نسبت به هر دو نوع طلاق پیدا کنید:
| ویژگی | طلاق توافقی | طلاق غیر توافقی (از طرف مرد یا زن) |
|---|---|---|
| رضایت طرفین | هر دو طرف برای طلاق و تمامی جزئیات آن (مهریه، نفقه، حضانت و…) رضایت کامل و متقابل دارند. | یکی از طرفین (زن یا مرد) قصد طلاق دارد و طرف دیگر رضایت ندارد، یا اینکه بر سر جزئیات اصلی طلاق (مثل مهریه، حضانت) اختلاف شدید وجود دارد. |
| مدت زمان فرآیند | معمولاً کوتاه تر (۱ تا ۳ ماه)، به دلیل توافق قبلی و عدم نیاز به بررسی های طولانی و جلسات متعدد. | معمولاً بسیار طولانی تر (از چند ماه تا چند سال)، به دلیل نیاز به بررسی ماهوی اختلافات، تشکیل جلسات متعدد، ارجاع به کارشناسی و امکان تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی. |
| مراجعه اولیه | ابتدا سامانه تصمیم بهزیستی برای مشاوره اجباری و سپس دفاتر خدمات الکترونیک قضایی. | معمولاً مستقیماً دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برای ثبت دادخواست (بدون نیاز به مشاوره اجباری بهزیستی). |
| نقش دادگاه | بیشتر تایید توافقات قبلی زوجین و صدور گواهی عدم امکان سازش. قاضی وارد جزئیات اختلافات نمی شود. | بررسی ماهوی اختلافات، صدور حکم، تعیین تکلیف مهریه، نفقه، حضانت و… (حتی با بررسی کارشناسی و طولانی). |
| فشار روانی | کمتر، به دلیل همکاری و توافق زوجین و عدم نیاز به رویارویی های مکرر در دادگاه. | بسیار بیشتر، به دلیل کشمکش ها، جلسات طولانی، رویارویی های مستقیم در دادگاه و فضای خصمانه. |
| هزینه ها | معمولاً کمتر، به دلیل کوتاهی فرآیند و عدم نیاز به بررسی های طولانی و کارشناسی های متعدد. | معمولاً بیشتر، به دلیل طولانی شدن فرآیند، نیاز به کارشناسی ها، جلسات بیشتر، و حق الوکاله های بالاتر. |
| نیاز به وکیل | ضروری نیست اما به شدت توصیه می شود تا از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری شود و فرآیند تسریع یابد. | تقریباً ضروری است، به دلیل پیچیدگی های حقوقی، نیاز به دفاع از حقوق و طولانی بودن فرآیند. |
در واقع، طلاق توافقی یک مسیر صلح آمیزتر و با آسیب های کمتر برای جدایی است، در حالی که طلاق غیر توافقی، یک مسیر قضایی رقابتی و گاهی بسیار فرسایشی است که هر طرف برای احقاق حقوق خود می جنگد و ممکن است زخم های عمیق تری از نظر روانی بر جای بگذارد.
امکان رجوع از طلاق توافقی وجود دارد؟
این سوال هم خیلی مهم است و ممکن است ذهن خیلی ها را درگیر کند. آیا بعد از اینکه طلاق توافقی انجام شد، می توان از آن برگشت؟ پاسخ بستگی به نوع طلاق دارد. در طلاق توافقی، بسته به جزئیات توافقات شما و نحوه جاری شدن صیغه طلاق در محضر، امکان رجوع متفاوت خواهد بود:
- طلاق رجعی: اگر صیغه طلاق به صورت رجعی جاری شده باشد (که معمولاً اینطور است، مگر اینکه زن مهریه اش را در مقابل طلاق بذل کرده باشد و آن هم در شرایط خاصی)، مرد در دوران عده زن (یعنی حدود ۳ ماه و ۱۰ روز پس از طلاق) می تواند به او رجوع کند، یعنی زندگی مشترک را از سر بگیرند. در این حالت، طلاق باطل می شود و نیازی به عقد مجدد نیست. این رجوع می تواند با هر عملی که نشان دهنده قصد بازگشت به زندگی مشترک باشد، اتفاق بیفتد.
- طلاق بائن: اما اگر طلاق از نوع بائن باشد (مثلاً طلاق خلع یا مبارات که زن در مقابل طلاق، تمام یا بخشی از مهریه یا مال دیگری را به مرد می بخشد و مرد هم آن را قبول می کند)، امکان رجوع برای مرد در دوران عده وجود ندارد، مگر اینکه زن در دوران عده از بخشش خود (فدیه) رجوع کند. در این صورت، طلاق از بائن به رجعی تبدیل می شود و مرد می تواند رجوع کند. اگر زن دوشیزه باشد یا یائسه باشد، طلاق بائن است و عده ندارد، پس امکان رجوع نیز منتفی است.
این مسائل کمی پیچیده است و بسته به جزئیات توافقات اولیه شما (مخصوصاً در مورد مهریه و نوع بخشش آن) و نوع صیغه طلاق که در محضر جاری می شود، متفاوت خواهد بود. بهترین کار این است که قبل از جاری شدن صیغه طلاق، حتماً با وکیل خود در مورد امکان رجوع و پیامدهای آن مشورت کنید تا از همه جوانب قضیه مطلع باشید و در آینده با غافلگیری مواجه نشوید. وکیل می تواند تمامی این نکات حقوقی را برایتان روشن کند.
چک لیست سریع برای شروع طلاق توافقی
برای اینکه مسیر طلاق توافقی را گم نکنید و قدم به قدم پیش بروید، یک چک لیست سریع و کاربردی برایتان آماده کرده ام. با دنبال کردن این مراحل، می توانید با اطمینان خاطر بیشتری جلو بروید:
- توافق بر سر تمامی موارد: اولین قدم، توافق کامل بر سر مهریه، نفقه، حضانت و ملاقات فرزندان، جهیزیه و سایر امور مالی و غیرمالی با همسرتان است. حتماً این توافقات را مکتوب کنید.
- ثبت نام در سامانه ثنا: اگر هنوز حساب کاربری در سامانه ثنا ندارید، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و ثبت نام کنید. این کار برای دریافت ابلاغیه های دادگاه ضروری است.
- دریافت نوبت از سامانه تصمیم: به سایت سازمان بهزیستی به آدرس zaman.behzisti.net بروید و برای جلسات مشاوره خانواده نوبت بگیرید. این مرحله اجباری است.
- شرکت در جلسات مشاوره: در مرکز مشاوره بهزیستی حاضر شوید و پس از اتمام جلسات، گواهی عدم انصراف از طلاق را دریافت کنید.
- تنظیم و ثبت دادخواست: با مدارک لازم (شناسنامه، عقدنامه، گواهی مشاوره) و صورتجلسه توافقات، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بروید و دادخواست طلاق توافقی را تنظیم و ثبت کنید.
- حضور در دادگاه خانواده: طبق ابلاغیه ای که از طریق سامانه ثنا دریافت می کنید، در جلسه دادگاه خانواده حاضر شوید و توافقاتتان را در حضور قاضی تایید کنید.
- دریافت گواهی عدم امکان سازش: پس از تایید قاضی و ارائه گواهی عدم بارداری (توسط زوجه)، گواهی نهایی عدم امکان سازش را از دادگاه دریافت کنید.
- ثبت طلاق در محضر: ظرف ۹۰ روز اعتبار گواهی عدم امکان سازش، با این گواهی و مدارک هویتی به یکی از دفاتر رسمی ثبت طلاق (محضر) مراجعه و طلاق را به صورت رسمی ثبت کنید.
کلام پایانی
رسیدن به تصمیم طلاق، خودش به اندازه کافی چالش برانگیز است و مسیر قانونی آن هم پیچیدگی های خاص خودش را دارد. اما وقتی زن و شوهر به این نتیجه می رسند که با توافق و همکاری از هم جدا شوند، می توانند این مسیر را با آرامش و سرعت بیشتری طی کنند و کمتر دچار فرسایش روحی و مالی شوند. دانستن اینکه برای طلاق توافقی کجا باید رفت و چه مراحلی را باید پشت سر گذاشت، مثل داشتن یک قطب نمای دقیق در این مسیر پرفراز و نشیب است که شما را به مقصد می رساند.
در این مقاله سعی کردم همه چیز را از صفر تا صد، با زبانی ساده و کاربردی برایتان توضیح دهم. از همان لحظه اول که توافقات اولیه را انجام می دهید، تا آخرین مرحله که طلاق در محضر ثبت می شود. یادتان باشد که آگاهی از حقوق و وظایف و همچنین شناخت مراجع قانونی، می تواند از خیلی از دردسرها، اتلاف وقت و سردرگمی ها جلوگیری کند و به شما کمک کند تا با کمترین استرس، این دوران را پشت سر بگذارید. حتی اگر تصمیم دارید خودتان این مسیر را طی کنید، باز هم خواندن این راهنما به شما کمک می کند تا با دید بازتر و قدم های مطمئن تری در این مسیر گام بردارید. اما اگر احساس می کنید پرونده تان پیچیدگی خاصی دارد، یا فرصت و حوصله پیگیری کارهای اداری را ندارید، یا به راهنمایی بیشتری نیاز دارید تا حقوق شما به طور کامل رعایت شود، حتماً از مشاوره حقوقی یک وکیل متخصص خانواده استفاده کنید. آن ها می توانند بهترین راهنما و حامی شما در این دوران باشند و اطمینان حاصل کنند که تمامی حقوق شما به درستی و طبق قانون رعایت می شود.
امیدوارم این مقاله به شما کمک کرده باشد تا با دید بازتر و قدم های مطمئن تری در این مسیر گام بردارید و این مرحله از زندگی تان را با موفقیت پشت سر بگذارید.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "طلاق توافقی | راهنمای کامل: آدرس و مراحل محل مراجعه" هستید؟ با کلیک بر روی قوانین حقوقی، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "طلاق توافقی | راهنمای کامل: آدرس و مراحل محل مراجعه"، کلیک کنید.



