تهدید با سلاح گرم

تهدید با سلاح گرم یعنی یک نفر با تفنگ، کلت، یا هر وسیله آتشین دیگه، کاری کنه که شما یا هر کس دیگه ای بترسید، احساس خطر جانی کنید، یا مجبور بشید کاری رو برخلاف میلتون انجام بدید. این کار از نظر قانون ایران جرم بزرگیه و مجازات های سنگینی مثل حبس و شلاق داره. حواستون باشه که حتی اگه اون اسلحه استفاده هم نشه، همین که باهاش قدرت نمایی کنن یا کسی رو بترسونن، جرم محسوب میشه و پیگیری قضایی داره.

امنیت جانی و روانی آدم ها تو جامعه، خط قرمز همه کشورهاست. حالا تصور کنید یه نفر با یه سلاح گرم، وارد زندگی شما بشه و اون امنیت رو به هم بزنه. واقعاً حس ترس و ناامنی که ایجاد میشه، غیرقابل وصفه. وقتی صحبت از تهدید با سلاح گرم میشه، دیگه پای یه قمه یا چاقوی معمولی در میون نیست؛ ما داریم از ابزاری حرف می زنیم که قدرت تخریب خیلی بالایی داره و می تونه تو یه چشم بهم زدن، زندگی یه نفر رو نابود کنه. به همین خاطره که قانون، با این نوع تهدید، خیلی جدی برخورد می کنه. هدف این مقاله هم اینه که به زبون خودمونی، بهتون بگیم اصلاً این جرم چیه، مجازاتش چقدره و اگه خدایی نکرده براتون پیش اومد، باید چیکار کنید.

چی اصلا بهش میگن تهدید؟

ببینید رفقا، تهدید یعنی یکی بخواد با حرف یا عملش، شما رو بترسونه یا مجبورتون کنه کاری رو انجام بدید که دلتون نمی خواد. حالا این ترسوندن میتونه به جونتون باشه، به مالتون، به آبروتون یا حتی به خانواده و عزیزانتون. مثلاً یکی بهتون بگه اگه فلان کار رو نکنی، زندگیت رو سیاه می کنم یا اگه حرف بزنی، آبروت رو می برم. اینا همه مصداق تهدیده. قانون ما هم برای اینکه کسی نتونه اینطوری تو دل مردم رعب و وحشت بندازه، اومده تو ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) گفته که این کار جرمه و مجازات داره، مثلاً می تونه ۷۴ ضربه شلاق یا حبس از دو ماه تا دو سال رو در پی داشته باشه. پس هر وقت یکی سعی کرد با ترس و ارعاب، شما رو به کاری وادار کنه، بدونید که کارش از نظر قانون محکومه.

سلاح گرم، این غول ترسناک چی هست؟

خب، وقتی میگیم سلاح گرم منظورمون چیه؟ منظور از سلاح گرم، هر نوع ابزاریه که با استفاده از نیروی باروت یا مواد انفجاری دیگه، گلوله یا پرتابه رو شلیک می کنه. یعنی همین کلت هایی که تو فیلم ها می بینیم، تفنگ های شکاری، مسلسل ها و هر چیزی که توش باروت می ذارن و شلیک میشه. اینا سلاح گرم محسوب میشن. فرقش با سلاح سرد مثل چاقو یا قمه چیه؟ فرقش اینه که سلاح گرم، توانایی کشتن یا آسیب جدی زدن از راه دور رو داره و ذاتاً خطرناک تره. همین قدرت تخریب بالا و وحشتی که با خودش میاره، باعث شده قانون گذار نگاه ویژه ای بهش داشته باشه و مجازات های سنگین تری رو برای حمل و استفاده غیرمجاز ازش در نظر بگیره. حتی صدای شلیکش هم می تونه به خودی خود باعث رعب و وحشت بشه و نظم عمومی رو به هم بزنه.

جرم تهدید با سلاح گرم: قصه از کجا شروع میشه؟

حالا بیایید ببینیم اصلاً چه اتفاقی باید بیفته تا یه نفر به جرم تهدید با سلاح گرم محکوم بشه. هر جرمی سه تا پایه اصلی داره: قانونی، مادی و معنوی. جرم تهدید با سلاح گرم هم از این قاعده مستثنی نیست.

پایه و اساس قانونی: کدوم ماده میگه این کار جرمه؟

ماده اصلی که در مورد تهدید با سلاح گرم حرف میزنه، ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) هست. این ماده میگه: هر کس به وسیله چاقو و یا هر نوع اسلحه دیگر تظاهر یا قدرت نمایی کند یا آن را وسیله مزاحمت اشخاص یا اخاذی یا تهدید قرار دهد یا با کسی گلاویز شود، در صورتی که از مصادیق محارب نباشد، به حبس از شش ماه تا دو سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد. پس رفقا، همین که یه نفر سلاح گرم دستش بگیره و باهاش ادا و اطوار دربیاره یا کسی رو بترسونه، کارش از نظر قانون جرمه و مجازات داره.

پایه های اصلی جرم: چی باید اتفاق بیفته تا جرم بشه؟

برای اینکه بفهمیم یه عملی واقعاً جرم تهدید با سلاح گرم هست یا نه، باید دو رکن اصلی رو بررسی کنیم:

رکن مادی: یه نفر باید چیکار کنه؟

رکن مادی یعنی اون کاری که مجرم انجام میده. تو مورد ما، این کار میتونه هر کدوم از موارد زیر باشه:

• تظاهر یا قدرت نمایی با سلاح گرم: یعنی طرف اسلحه اش رو به رخ بکشه، مثلاً تو خیابون بچرخونه یا الکی نشون بده که داره و خطرناکه، حتی اگه قصد استفاده نداشته باشه. همین کار باعث ترس و وحشت عمومی میشه.
• استفاده از اون به عنوان وسیله مزاحمت اشخاص: مثلاً یه نفر رو دنبال کنه، جلوش ظاهر بشه و با اسلحه، آرامشش رو بهم بزنه.
• اخاذی با تهدید سلاح گرم: یعنی بگه پول رو رد کن بیاد وگرنه با همین اسلحه فلان می کنم!. اینجا هدفش گرفتن پوله.
• تهدید مستقیم افراد با سلاح گرم: صاف و پوست کنده، اسلحه رو بکشه سمت کسی و بگه اگه این کار رو نکنی، خلاصت می کنم!.
• گلاویز شدن با سلاح گرم: یعنی تو یه درگیری، اسلحه رو از غلاف بکشه و باهاش وارد زد و خورد بشه، حتی اگه شلیک نکنه.

یه نکته خیلی مهم اینه که برای تحقق این جرم، لازم نیست حتماً شلیک بشه یا کسی آسیب ببینه. همین که با سلاح گرم، رعب و وحشت ایجاد بشه یا کسی تهدید بشه، کافیه. این یعنی قانون خیلی روی امنیت روانی جامعه حساسه.

رکن معنوی: تو سرش چی بوده؟

رکن معنوی یعنی قصد و نیت مجرم. یعنی:

• قصد عام (انجام فعل تهدید یا قدرت نمایی): مجرم باید خودش خواسته باشه که اون حرکت رو با اسلحه انجام بده؛ یعنی عمداً اسلحه رو نشون بده یا تهدید کنه.
• قصد خاص (ایجاد ترس، رعب، وادار کردن به خواسته نامشروع): هدف اصلیش هم باید این باشه که با این کار، تو دل مردم یا یه شخص خاص، ترس بندازه تا شاید به خواسته اش برسه.

پس اگه یه نفر سهواً یا بدون قصد و نیت خاصی، مثلاً اسلحه از دستش بیفته و باعث ترس بشه، این جرم رو مرتکب نشده. حتماً باید قصد و نیت ترساندن پشت کارش باشه.

مجازات تهدید با سلاح گرم: پای چقدر زندون و شلاق در میونه؟

خب، حالا رسیدیم به بخش مهم مجازات. همونطور که گفتیم، قانون با تهدید با سلاح گرم شوخی نداره. طبق همون ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) که توضیح دادیم، مجازات این جرم عبارت است از:

حبس از شش ماه تا دو سال و تا ۷۴ ضربه شلاق.

یعنی هم زندانی داره و هم شلاق. مقدار دقیقش رو قاضی با توجه به شرایط پرونده، شدت عمل مجرم، سوابقش و وضعیت قربانی تعیین می کنه.

یکی از سوالات مهمی که پیش میاد اینه که آیا این جرم قابل گذشت هست یا نه؟ یعنی اگه شاکی رضایت بده، پرونده بسته میشه؟ جوابش

ممکنه بعضی ها تهدید با سلاح گرم رو با محاربه اشتباه بگیرن. محاربه یه جرم خیلی سنگین تره که توش فرد با کشیدن سلاح، قصد ایجاد ناامنی عمومی و ترساندن مردم رو داره و مجازاتش هم خیلی شدیده، حتی ممکنه اعدام باشه. اما تهدید با سلاح گرم طبق ماده ۶۱۷، معمولاً در حدی نیست که محاربه محسوب بشه، مگر اینکه شرایط خاص و گسترده ای داشته باشه. پس این دوتا رو با هم قاطی نکنید.

اگه تهدید به قتل با سلاح گرم باشه چی؟

حالا فرض کنید ماجرا از یه تهدید ساده فراتر میره و پای تهدید به قتل با سلاح گرم وسط میاد. این دیگه خیلی جدی تره و قانون براش ماده خاصی داره: ماده ۵۰۱ قانون مجازات اسلامی. این ماده میگه: هرگاه کسی به روی شخصی سلاح بکشد یا حیوانی مانند سگ را به سوی او برانگیزد و یا هر کار دیگری که موجب هراس او می گردد مانند فریاد کشیدن یا انفجار صوتی انجام دهد و بر اثر این ارعاب شخص بمیرد یا مصدوم گردد حسب مورد بر اساس تعاریف انواع جنایات به قصاص یا دیه محکوم می شود.

یعنی چی؟ یعنی اگه یه نفر با سلاح گرم شما رو تهدید به مرگ کنه و خدایی نکرده از ترس یا شوک ناشی از این تهدید، فوت کنید یا آسیب جدی ببینید، قضیه خیلی فرق می کنه. اینجا دیگه پای قصاص یا پرداخت دیه سنگین در میونه. این ماده نشون میده که قانون چقدر روی حفظ جان آدم ها حساسه و حتی اگه ضرب و جرحی هم اتفاق نیفته، اما عامل ترس، باعث مرگ یا آسیب بشه، مجرم باید جوابگوی کارش باشه. پس حواستون باشه که تهدید به قتل با سلاح گرم، حتی اگه طرف از ترس بمیره، می تونه مجازات قصاص یا دیه رو در پی داشته باشه.

سلاح سرد یا گرم؟ فرقی هم می کنه؟

سوال خیلی از مردم اینه که آیا بین مجازات تهدید با سلاح سرد (مثل چاقو، قمه، پنجه بوکس) و تهدید با سلاح گرم فرقی هست؟ راستش رو بخواهید، از نظر ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی که راجع به تهدید و قدرت نمایی با سلاح صحبت می کنه، فرقی بین سلاح سرد و گرم نیست و مجازات حبس از شش ماه تا دو سال و تا ۷۴ ضربه شلاق برای هر دو مورد یکسانه.

اما یه نکته خیلی مهم اینجاست: حمل و نگهداری غیرمجاز سلاح گرم خودش یه جرم جداگانه و خیلی سنگینه! یعنی حتی اگه کسی با سلاح گرمی که مجوز نداره، هیچ کسی رو هم تهدید نکنه، صرفاً حمل و نگهداریش مجازات داره. و مجازات حمل سلاح گرم (خصوصاً انواع جنگی) به مراتب سنگین تر از حمل سلاح سرده. مثلاً برای حمل کلت غیرمجاز، ممکنه سال ها حبس داشته باشه. پس درسته که برای خودِ تهدید تفاوتی نیست، ولی داشتن و حمل سلاح گرم غیرمجاز داستانش کاملاً فرق می کنه و مجازات های خیلی جدی تری رو در پی داره.

اگه خدای نکرده تهدید شدید، چیکار کنید؟

حالا فرض کنیم بدترین اتفاق افتاد و شما یا یکی از عزیزانتون، خدای نکرده مورد تهدید با سلاح گرم قرار گرفتید. تو این شرایط چی کار باید کرد؟

همون لحظه حادثه:

• آرامش خودتون رو حفظ کنید: می دونم خیلی سخته، ولی سعی کنید خونسرد باشید. هر کاری که امنیتتون رو به خطر میندازه، انجام ندید.
• بدون به خطر انداختن جان، شواهد جمع کنید: اگه میشه و خطری نداره، سعی کنید چهره فرد رو به خاطر بسپارید، پلاک ماشینش رو (اگه بود)، جهت فرارشو، رنگ لباسشو، یا هر علامت خاص دیگه ای. حتی اگه صدای ضبط شده یا فیلمی دارید (که البته باید قانونی باشه)، نگه دارید.
• دنبال راه فرار باشید: اولویتتون همیشه امنیت جانی خودتونه. اگه راه فراری هست، سعی کنید خودتون رو به جای امن برسونید.

بعد از ماجرا:

مهم ترین کار اینه که سریعاً و بدون معطلی اقدام قانونی کنید. تو این مواقع، زمان طلاست:

1. مراجعه فوری به پلیس: اولین کار اینه که با ۱۱۰ تماس بگیرید یا به نزدیک ترین کلانتری مراجعه کنید و گزارش بدید. جزئیات حادثه، زمان، مکان، مشخصات فرد (اگه می دونید) رو دقیق توضیح بدید.
2. تنظیم شکایت کیفری در دادسرا: بعد از گزارش اولیه به پلیس، باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، یه شکواییه تنظیم کنید و به دادسرا بفرستید. تو این شکواییه، باید تمام اتفاقات و جزئیات رو بنویسید و خواستار مجازات مجرم بشید.
3. مدارک لازم برای طرح شکایت:
   • مدارک شناسایی خودتون (کارت ملی و شناسنامه).
   • تمام شواهد و مدارکی که جمع آوری کردید (گزارش پلیس، شهادت شهود، فیلم، عکس، پیامک و…).
   • اگه مشخصاتی از متهم دارید، ارائه بدید.
4. چگونگی تنظیم شکواییه: می تونید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. اونجا کارشناس ها بهتون کمک می کنن که شکواییه رو درست و کامل بنویسید و ثبت کنید. اگه وکیل بگیرید، وکیل خودش این مراحل رو براتون انجام میده.

با سرعت عمل و پیگیری درست، شانس موفقیت پرونده تون خیلی بالاتر میره.

چجوری میشه ثابت کرد که تهدید واقعاً اتفاق افتاده؟

خب، وقتی پرونده به دادگاه میره، مهم ترین قسمت اینه که بتونید ثابت کنید که تهدید با سلاح گرم واقعاً اتفاق افتاده. اینجاست که پای ادله اثبات دعوی کیفری وسط میاد. ببینیم چه چیزایی می تونه بهتون کمک کنه:

چه مدارکی به درد می خوره؟

• اقرار متهم: اگه خود مجرم تو بازجویی ها یا دادگاه اقرار کنه که این کار رو کرده، قوی ترین دلیله.
• شهادت شهود: اگه کسی شاهد این اتفاق بوده، شهادتش میتونه خیلی کمک کننده باشه. البته شهود باید شرایط قانونی رو داشته باشن (مثلاً بالغ و عاقل باشن).
• علم قاضی: قاضی با بررسی تمام مدارک، شواهد، قرائن و امارات موجود تو پرونده (مثل فیلم دوربین مداربسته، گزارش کارشناس ها، معاینه محل)، میتونه به علم برسه و حکم صادر کنه.
• گزارش ضابطین قضایی (پلیس): گزارش هایی که پلیس بعد از بررسی صحنه جرم یا تحقیقات اولیه تهیه می کنه، خیلی مهمه.
• ادله دیجیتال: تو دنیای امروز، چیزهایی مثل فیلم های دوربین های مداربسته، عکس هایی که تو صحنه گرفته شده، پیامک های تهدیدآمیز یا تماس های ضبط شده (البته باید با مجوز قانونی باشن) می تونن خیلی به اثبات جرم کمک کنن.
• بازجویی از متهم و کشف سلاح: اگه سلاح گرمی که باهاش تهدید شده، کشف بشه و بتونن ارتباطش رو با متهم ثابت کنن، این هم یه مدرک قویه.

خلاصه که هر مدرک و شواهد قوی ای که بتونید جمع آوری کنید، به دادگاه کمک می کنه تا بهتر بتونه ماجرا رو روشن کنه و حق رو به حقدار برسونه. وکیلتون هم تو این زمینه خیلی میتونه راهنماییتون کنه.

دادگاه کجا رسیدگی می کنه و روندش چطوریه؟

حالا که شکایت کردید و مدارک رو هم جمع آوری کردید، نوبت میرسه به مراحل قضایی. ببینیم پرونده تهدید با سلاح گرم تو کدوم دادگاه ها بررسی میشه و چه روندی رو طی می کنه:

مرجع صالح:

معمولاً رسیدگی به جرایم عمومی مثل تهدید با سلاح گرم، اول از همه تو دادسرا شروع میشه. یعنی پرونده تون اول میره دادسرا. بعد از اینکه تحقیقات اولیه تموم شد و دلایل کافی برای جرم پیدا شد، دادسرا پرونده رو به دادگاه کیفری ۲ میفرسته. این دادگاه کیفری ۲، دادگاهی هست که تو محل وقوع جرم قرار داره. پس اگه مثلاً تو اصفهان تهدید شدید، پرونده تون تو دادگاه کیفری ۲ اصفهان بررسی میشه.

مراحل کلی رسیدگی:

1. تحقیقات مقدماتی: این مرحله تو دادسرا انجام میشه. بازپرس یا دادیار تحقیقات لازم رو انجام میده، از شاکی، متهم و شهود بازجویی می کنه، مدارک رو جمع آوری می کنه و هر اطلاعاتی که لازمه رو به دست میاره.
2. صدور قرار: اگه دلایل کافی برای جرم پیدا شد، بازپرس یا دادیار قرار جلب به دادرسی یا کیفرخواست صادر می کنه و پرونده رو میفرسته دادگاه. اگه هم دلایل کافی نبود، قرار منع تعقیب صادر میشه.
3. محاکمه: بعد از ارسال پرونده به دادگاه کیفری ۲، جلسات دادگاه تشکیل میشه. تو این جلسات، طرفین (شاکی و متهم)، وکیل هاشون و شهود، دفاعیات و توضیحات خودشون رو ارائه میدن.
4. صدور حکم: بعد از شنیدن تمام حرف ها و بررسی مدارک، قاضی حکم نهایی رو صادر می کنه. این حکم میتونه مجازات مجرم باشه یا تبرئه کردنش، بستگی به شواهد و دفاعیات داره.

تو تمام این مراحل، داشتن یه وکیل مجرب خیلی خیلی میتونه کمک کننده باشه. وکیل میتونه از همون اول تو تنظیم شکواییه، جمع آوری مدارک، دفاع از حقوقتون تو دادسرا و دادگاه، بهتون کمک کنه و نذاره حقتون ضایع بشه. پس اگه واستون مقدوره، حتماً از مشاوره و کمک یه وکیل استفاده کنید.

یه سری نکات مهم دیگه که باید بدونیم:

علاوه بر همه چیزایی که تا اینجا گفتیم، یه سری نکات دیگه هم هست که دونستنشون بد نیست و میتونه تو شرایط مختلف به کارتون بیاد:

حمل سلاح گرم غیرمجاز:

ببینید، اصلاً فرض کنید یه نفر با سلاح گرمش کسی رو تهدید نمی کنه، فقط اون رو همراه خودش داره یا تو خونش نگه داشته. حتی همین حمل و نگهداری غیرمجاز سلاح گرم خودش یه جرم مستقل و بسیار سنگین محسوب میشه! مجازاتش هم اصلاً کم نیست و ممکنه سال ها حبس داشته باشه. پس اینطوری نیست که تا کسی باهاش کاری نکرد، ایرادی نداشته باشه. نه، صرفِ داشتنش بدون مجوز، خلاف قانونه و مجازات داره.

استفاده غیرمجاز از سلاح مجاز:

گاهی اوقات یه نفر مجوز حمل سلاح داره (مثلاً شکارچیه یا نگهبانه). اما اگه این فرد، سلاح مجاز خودش رو به یه نفر دیگه بده که اون استفاده کنه، یا خودش ازش تو جایی غیر از اونچه که مجوزش رو گرفته (مثلاً تو یه دعوا یا برای تهدید) استفاده کنه، بازم کارش غیرقانونیه و جرم محسوب میشه. مجوز داشتن به این معنی نیست که میشه هر جوری که دلت خواست از سلاح استفاده کنی.

تأثیر بیماری های روانی متهم:

یه وقتایی پیش میاد که متهم پرونده، مشکلات روانی داره. تو این شرایط، اگه ثابت بشه که فرد به خاطر بیماری روانی، اصلاً متوجه عمل خودش نبوده یا اراده ای برای انجامش نداشته (که البته این رو پزشک قانونی باید تأیید کنه)، ممکنه مسئولیت کیفریش کم بشه یا حتی از بین بره. البته این موضوع خیلی تخصصی و پیچیده اس و فقط با نظر کارشناس و دادگاه مشخص میشه.

امکان مطالبه خسارت:

اگه شما بر اثر تهدید با سلاح گرم دچار آسیب های روحی، روانی یا مالی شدید (مثلاً از ترس نتونستید برید سر کار و درآمدتون کم شد، یا نیاز به مشاور روانشناس پیدا کردید)، می تونید در کنار پیگیری کیفری، یه دعوای حقوقی جداگانه هم برای جبران خسارات وارده مطرح کنید. یعنی هم مجازات کیفری برای مجرم در نظر گرفته میشه و هم اون باید خسارت هایی که به شما وارد کرده رو جبران کنه. برای این کار هم نیاز به مشاوره با وکیل دارید.

جمع بندی و حرف آخر:

امیدوارم با این توضیحات خودمونی، یه دید کلی و خوبی در مورد تهدید با سلاح گرم پیدا کرده باشید. این جرم واقعاً خطرناکه و میتونه امنیت یه جامعه رو به هم بزنه. همونطور که گفتیم، قانون ما باهاش خیلی جدی برخورد می کنه و مجازات های سنگینی براش در نظر گرفته. مهم اینه که اگه خدایی نکرده تو این موقعیت قرار گرفتید، بدونید که تنها نیستید و قانون ازتون حمایت می کنه. نباید از ترس، حقتون رو نادیده بگیرید یا فکر کنید کاری از دستتون برنمیاد.

حواستون باشه که آگاهی حقوقی، بزرگترین سپر شما در برابر این جور اتفاقاته. پس حقوقتون رو بدونید، بدون ترس پیگیری کنید و برای اینکه خیالتون راحت باشه و پرونده تون با دقت و سرعت پیش بره، حتماً از یه وکیل متخصص کمک بگیرید. وکیل میتونه راهنمای خوبی باشه تا تو پیچ و خم های قانونی، گم نشید و به نتیجه دلخواهتون برسید. امنیت شما، مهم ترین چیزیه که باید ازش محافظت کنید.