۱ایالات متحده امریکا

ایالات متحده آمریکا، که بیشتر ما آن را به اسم آمریکا می شناسیم، کشوری بزرگ و تأثیرگذار در آمریکای شمالی است. این کشور با تنوع جغرافیایی بی نظیر، تاریخی پر حادثه، و نقشی اساسی در اقتصاد و سیاست جهانی، همیشه مرکز توجه بوده. آمریکا یک جمهوری فدرال متشکل از ۵۰ ایالت است که هر کدام ویژگی های خاص خودشان را دارند.

ایالات متحده، این سرزمین پهناور که از اقیانوس اطلس تا اقیانوس آرام گسترده شده، بیش از ۳۴۰ میلیون نفر جمعیت دارد و از نظر مساحت، سومین کشور بزرگ دنیاست. شاید اسمش کمی پیچیده به نظر بیاید، اما وقتی از آمریکا صحبت می کنیم، اغلب منظورمان همین ایالات متحده آمریکاست. این کشور با پایتختش واشینگتن دی.سی. و شهرهای پرجنب وجوشی مثل نیویورک و لس آنجلس، نمادی از پیشرفت، فرهنگ های متنوع و البته چالش های بزرگ است. در ادامه می خواهیم با هم یک سفر حسابی به دنیای آمریکا داشته باشیم و ببینیم این کشور واقعاً از چه چیزهایی تشکیل شده.

آمریکا در یک نگاه: از پایتخت تا پویایی اقتصادی

وقتی صحبت از آمریکا می شود، اولین چیزی که توی ذهن خیلی ها نقش می بندد، پایتختش، واشینگتن دی.سی. است. این شهر، با همه ساختمان های دولتی و یادبودهای تاریخی اش، قلب سیاسی کشوره. اما آمریکا فقط واشینگتن نیست؛ شهرهای بزرگی مثل نیویورک با آسمان خراش های سر به فلک کشیده و زندگی پرهیاهوش، لس آنجلس با زرق و برق هالیوود و سواحل آفتابی اش، و شیکاگو با معماری خیره کننده و رودخانه اش، هر کدوم دنیای خودشون رو دارن.

این کشور با حدود ۹.۸ میلیون کیلومتر مربع وسعت، بعد از روسیه و کانادا، سومین کشور پهناور دنیا محسوب می شه. جمعیتش هم که حسابی بالاست، چیزی حدود ۳۴۰ میلیون نفر که اون رو به سومین کشور پرجمعیت جهان تبدیل کرده. زبان رسمی خاصی در سطح فدرال نداره، اما انگلیسی زبان دوفاکتو و رایج ترین زبان مردمه. واحد پولش هم که دلار آمریکاست و همه ما اون رو می شناسیم و تأثیرش رو روی اقتصاد جهانی می بینیم. نظام حکومتی آمریکا، جمهوری فدراله و قدرت بین دولت فدرال و ایالت ها تقسیم شده. این کشور، بزرگترین اقتصاد جهان رو داره که تولید ناخالص داخلی (GDP) نجومی اش گواه این مدعاست. شعار ملی شون هم In God We Trust یا ما به خدا اعتماد داریم که روی اسکناس هاشون هم دیده می شه. آمریکا با این مشخصات، هم از نظر جغرافیایی و هم از نظر انسانی، یک پازل بزرگ و پیچیده است.

گشت و گذار در جغرافیای متنوع ایالات متحده

فکرشو بکنید، یک کشور که از هر نظر می تونه شما رو غافلگیر کنه! جغرافیای ایالات متحده دقیقاً همینه. از سواحل آفتابی کالیفرنیا تا یخچال های طبیعی آلاسکا و جنگل های استوایی هاوایی، هر گوشه از این سرزمین داستان خودش رو داره.

همسایگان و مرزهای آبی: از کانادا تا اقیانوس آرام

آمریکا دو تا همسایه خاکی بزرگ داره: کانادا در شمال و مکزیک در جنوب. این مرزها، به خصوص مرز با مکزیک، همیشه موضوع بحث های زیادی بوده. اما فقط مرزهای خاکی نیست، آمریکا از هر طرف با آب احاطه شده؛ اقیانوس اطلس در شرق، اقیانوس آرام در غرب، خلیج مکزیک در جنوب شرقی و اقیانوس منجمد شمالی در شمال آلاسکا. همین گستردگی باعث شده که تنوع آب و هوایی و طبیعی بی نظیری داشته باشه و از ۹ منطقه زمانی مختلف عبور کنه! فکر کنید از یک سر کشور تا اون سرش چقدر تفاوت ساعت هست.

تکه تکه اما پیوسته: ۵۰ ایالت و سرزمین های فرادریایی

آمریکا از ۵۰ ایالت تشکیل شده که هر کدوم قوانین و فرهنگ خودشون رو دارن. ۴۸ ایالت همجوار، که بخش اصلی خشکی رو تشکیل می دن، در کنار آلاسکا (اون بالا، کنار کانادا و روسیه) و هاوایی (اون مجمع الجزایر زیبا وسط اقیانوس آرام) این پازل رو کامل می کنن. تازه علاوه بر این ایالت ها، چند تا قلمرو فرادریایی هم داره، مثل پورتوریکو، گوآم و ساموآی آمریکا که خودشون داستان های جداگانه ای دارن و توی دریای کارائیب یا اقیانوس آرام پخش شدن. این تنوع ایالت ها و قلمروها، به آمریکا یک هویت چندوجهی داده.

شگفتی های طبیعی: کوه ها، رودها و دریاچه ها

اگه اهل طبیعت گردی باشید، آمریکا واقعاً بهشته! رشته کوه های راکی که از شمال تا جنوب غرب کشیده شدن و کلی مناظر بکر و دیدنی دارن، یا کوه های آپالاش در شرق که قدیمی تر و گردترن، همه و همه بخش هایی از زیبایی های این کشورن. بلندترین قله هم که مک کینلی یا دینالی تو آلاستاست و سر به فلک کشیده. رودخانه ها هم که جای خود دارن؛ می سی سی پی، چهارمین رودخانه طولانی دنیا که از شمال تا جنوب آمریکا جاریه و کلی نقش تاریخی و اقتصادی داشته، یا رود میزوری و کلرادو که حیات بخش مناطق خشک هستن. دریاچه های بزرگ (Great Lakes) تو مرز با کانادا و آبشارهای نیاگارا هم که دیگه نگم براتون، از جاذبه های طبیعی بی نظیر این کشورن. این تنوع طبیعی باعث شده آمریکا جزو ۱۷ کشور با بیشترین تنوع زیستی در دنیا باشه.

آب وهوا و مناطق زمانی: از گرمسیری تا قطبی

به خاطر وسعت و گستردگی آمریکا، آب وهوای این کشور به شدت متنوعه. از صحراهای خشک و سوزان جنوب غربی تا مناطق قطبی و برفی آلاسکا، از جنگل های بارانی شمال غربی تا مناطق گرمسیری فلوریدا و هاوایی، همه نوع اقلیمی رو می تونید اینجا پیدا کنید. همین تنوع آب و هوا، باعث شده که هر ایالت یا منطقه، فرهنگ و سبک زندگی خاص خودش رو داشته باشه. مثلاً مناطق جنوبی مثل کمربند انجیلی آب و هوای گرم تری دارن و مناطق شمالی سردترن. این تنوع اقلیمی، خودش یکی از جذابیت های آمریکاست که هر سلیقه ای رو راضی می کنه.

سفر در زمان: تاریخ پر فراز و نشیب ایالات متحده

تاریخ آمریکا فقط به چند صد سال اخیر خلاصه نمی شه. این قاره داستان های هزاران ساله داره که از سرخپوستان شروع می شه و تا همین امروز ادامه داره.

قبل از کریستف کلمب: وقتی سرخپوستان تنها ساکنان بودند

قبل از اینکه اروپایی ها پا به قاره آمریکا بذارن، این سرزمین خونه هزاران قبیله سرخپوست با فرهنگ ها و تمدن های مختلف بود. این مردم، که از حدود ۱۵ هزار سال پیش از طریق تنگه برینگ از سیبری به اینجا مهاجرت کرده بودن، تمدن های بزرگی مثل کلوویس، می سی سی پی، پوئبلو و ایروکوا رو ساختن. تصور کنید، شهرهایی مثل کاهوکیا که زمانی پرجمعیت تر از لندن بود، یا خانه های صخره ای پوئبلوها که هنوز هم آثارش باقیه. زندگی اون ها بر پایه شکار، کشاورزی و ارتباط عمیق با طبیعت بود و دنیای خودشون رو داشتن.

از اکتشاف تا استعمار: پای اروپایی ها به دنیای جدید

با سفر کریستف کلمب در سال ۱۴۹۲ و بعد از اون آمریگو وسپوچی، پای اروپایی ها به دنیای جدید باز شد. وسپوچی بود که متوجه شد این سرزمین، هند شرقی نیست و یک قاره جدیده، و به همین خاطر هم اسم آمریکا از اسم اون گرفته شده. اسپانیایی ها، انگلیسی ها، فرانسوی ها و هلندی ها هر کدوم اومدن و شروع کردن به ساختن سکونت گاه های خودشون. اینجوری شد که ۱۳ مستعمره بریتانیایی در سواحل شرقی شکل گرفت. متاسفانه، ورود اروپایی ها برای بومیان فاجعه بار بود؛ بیماری هایی مثل آبله و سرخک، جنگ و جابه جایی اجباری، جمعیت سرخپوستان رو به شدت کم کرد. برده داری هم که از آفریقا شروع شد و برای توسعه اقتصادی این مستعمرات نقش مخربی داشت.

انقلاب و تولد یک ملت: اعلام استقلال و قانون اساسی

قرن ۱۸، دوران خوبی برای مستعمره نشینان نبود. بریتانیا مالیات های سنگینی رو وضع کرده بود و مردم هم حس می کردن نماینده ای تو پارلمان بریتانیا ندارن که از حقوقشون دفاع کنه. این شد که جرقه انقلاب خورد. جنگ انقلاب آمریکا بین سال های ۱۷۷۵ تا ۱۷۸۳ اتفاق افتاد و بالاخره در ۴ ژوئیه ۱۷۷۶، اعلامیه استقلال آمریکا صادر شد. این اتفاق، تولد ایالات متحده رو رقم زد و نشون داد که می شه از یه امپراتوری بزرگ مثل بریتانیا مستقل شد. بعد از اون، قانون اساسی آمریکا در سال ۱۷۸۷ نوشته شد و منشور حقوق هم بهش اضافه شد تا حقوق اساسی شهروندان تضمین بشه. جورج واشینگتن هم به عنوان اولین رئیس جمهور انتخاب شد.

گسترش به غرب و چالش های داخلی: Manifest Destiny و جنگ داخلی

قرن ۱۹، قرن گسترش و تحولات بزرگ برای آمریکا بود. با خرید لوئیزیانا از فرانسه در ۱۸۰۳، مساحت کشور دو برابر شد و با ایدئولوژی Manifest Destiny (سرنوشت آشکار)، آمریکایی ها معتقد بودن که باید کل قاره رو بگیرن و به سمت غرب حرکت کنن. این گسترش، به قیمت جنگ های بی شمار با سرخپوستان و جابه جایی اجباری اون ها تموم شد. جنگ ۱۸۱۲ با بریتانیا، روح ملی گرایی رو تقویت کرد و بعد از اون، فلوریدا و تگزاس هم ضمیمه آمریکا شدن. جنگ با مکزیک در سال ۱۸۴۶ هم باعث شد که بخش های وسیعی از جنوب غربی آمریکا به دست این کشور بیفته.

اما همه چیز آروم نبود. اختلافات عمیق بر سر برده داری بین ایالت های شمالی (آزاد) و جنوبی (برده دار) بالا گرفت. این اختلافات در نهایت به جنگ داخلی آمریکا (۱۸۶۱-۱۸۶۵) منجر شد. آبراهام لینکلن، رئیس جمهور وقت، نقش کلیدی در حفظ یکپارچگی کشور و لغو برده داری داشت. این جنگ خونین ترین درگیری تاریخ آمریکا بود، اما در نهایت منجر به لغو برده داری با متمم سیزدهم قانون اساسی شد و میلیون ها آفریقایی-آمریکایی به شهروندی رسیدن.

جنگ داخلی آمریکا نه تنها برده داری را لغو کرد، بلکه قدرت دولت فدرال را به طرز چشمگیری افزایش داد و زمینه را برای بازتعریف مفهوم ایالات متحده از مجموعه ای از دولت ها به یک ملت واحد فراهم آورد.

صنعتی سازی و ورود به صحنه جهانی: از قرن نوزدهم تا جنگ های بزرگ

اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰، آمریکا وارد دوران صنعتی سازی شد و به سرعت به یک قدرت اقتصادی بزرگ تبدیل گشت. مهاجرت های گسترده از اروپا و آسیا، نیروی کار لازم برای این رشد رو فراهم کرد. با گسترش به هاوایی، فیلیپین و پورتوریکو، آمریکا ردپای خودشو تو اقیانوس آرام هم نشون داد. عصر ترقی خواهی (Progressive Era) هم شاهد اصلاحات اجتماعی بزرگی مثل حق رأی زنان و نظارت بر بازار بود.

در جنگ جهانی اول، آمریکا ابتدا بی طرف بود، اما در نهایت وارد جنگ شد و نقش مهمی در پیروزی متفقین داشت. بعد از اون، رکود بزرگ در دهه ۱۹۳۰ اقتصاد کشور رو فلج کرد که فرانکلین روزولت با نیو دیل سعی کرد از این بحران عبور کنه. با حمله ژاپن به پرل هاربر در سال ۱۹۴۱، آمریکا وارد جنگ جهانی دوم شد و با بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی، نقشی تعیین کننده در پایان جنگ ایفا کرد. این جنگ، آمریکا رو به عنوان یک ابرقدرت به دنیا معرفی کرد.

جنگ سرد، حقوق مدنی و عصر مدرن: از رقابت با شوروی تا ۱۱ سپتامبر

بعد از جنگ جهانی دوم، دوران جنگ سرد آغاز شد؛ رقابتی ایدئولوژیک و نظامی بین آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی. جنگ کره و جنگ ویتنام، نمونه هایی از درگیری های نیابتی در این دوره بودن. مسابقه فضایی هم که دیگه نگم براتون؛ آمریکا با فرستادن انسان به ماه در سال ۱۹۶۹، خودش رو به دنیا ثابت کرد. همزمان، جنبش حقوق مدنی به رهبری مارتین لوتر کینگ جونیور، برای پایان دادن به تبعیض نژادی تلاش می کرد و در نهایت با قوانین سال های ۱۹۶۴ و ۱۹۶۸ به نتایج مهمی رسید.

با فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱، جنگ سرد تموم شد و آمریکا به تنها ابرقدرت دنیا تبدیل شد. جنگ خلیج فارس، ظهور اینترنت و حباب دات کام، از اتفاقات مهم دهه ۹۰ بودن. اما قرن ۲۱ با حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ شروع شد که آمریکا رو وارد جنگ علیه تروریسم در افغانستان و عراق کرد. بحران مالی ۲۰۰۸ و روی کار آمدن باراک اوباما، اولین رئیس جمهور سیاه پوست، هم از رویدادهای مهم این دوران هستن. بعد از اون، دوره دونالد ترامپ و تحولات اخیر مثل خروج از برجام، نشون دهنده ادامه تغییرات و چالش ها در تاریخ معاصر آمریکا بوده. این کشور همیشه در حال تحول و مواجهه با مسائل داخلی و جهانی بوده و هست.

چرخ دنده های قدرت: نظام سیاسی و حکومتی آمریکا

اگه بخوایم به سازوکار حکومت آمریکا نگاهی بندازیم، می بینیم که یه سیستم پیچیده و در عین حال متعادله. بنیان گذاران آمریکا حسابی حواسشون بود که قدرت دست یک نفر یا یک نهاد نیفته، برای همین یک مدل خاص طراحی کردن.

جمهوری فدرال و تفکیک قوا: سنگ بنای دموکراسی

آمریکا یک جمهوری فدراله، یعنی قدرت بین دولت مرکزی (فدرال) و ۵۰ ایالتش تقسیم شده. هر ایالت قوانین و سیستم حکومتی خودش رو داره، البته با محدودیت هایی که قانون اساسی فدرال وضع کرده. مهمترین ویژگی این نظام، تفکیک قواست. یعنی قدرت به سه بخش مجزا تقسیم شده: قوه مجریه، قوه مقننه و قوه قضائیه. هدف اینه که هیچ کدوم از این قوا بیش از حد قدرتمند نشن و همیشه همدیگه رو چک و بالانس کنن. این سیستم به نوعی تضمین کننده آزادی و جلوگیری از استبداده.

رئیس جمهور و کاخ سفید: قلب قوه مجریه

رئیس جمهور، در رأس قوه مجریه قرار داره و هم رئیس کشوره و هم رئیس دولته، تازه فرمانده کل قوا هم هست. از طریق آرای هیئت گزینندگان انتخاب می شه و اختیارات زیادی داره؛ از انتصاب وزرا (اعضای کابینه) گرفته تا مدیریت سازمان های دولتی. معاون رئیس جمهور هم در کنارش هست و در صورت نبود رئیس جمهور، مسئولیت رو به عهده می گیره. کاخ سفید، جاییه که رئیس جمهور و تیمش کارها رو پیش می برن و تصمیمات مهم ملی و بین المللی توش گرفته می شه.

کنگره: مجلس سنا و نمایندگان

قوه مقننه آمریکا همون کنگره است که دو مجلس داره: مجلس سنا و مجلس نمایندگان. مجلس سنا ۱۰۰ عضو داره (از هر ایالت دو سناتور) و وظایف مهمی مثل تأیید انتصابات رئیس جمهور و تصویب معاهدات بین المللی رو به عهده داره. مجلس نمایندگان ۴۳۵ عضو داره که تعدادشون بر اساس جمعیت هر ایالت تعیین می شه. هر دو مجلس در فرآیند قانون گذاری نقش دارن و برای تصویب هر قانونی، باید از هر دو مجلس عبور کنه. این سیستم دو مجلسی باعث می شه که قوانین با دقت بیشتری بررسی بشن.

دیوان عالی و عدالت: نگهبان قانون اساسی

قوه قضائیه آمریکا، کاملاً مستقل عمل می کنه و وظیفه اش تفسیر قانون اساسی و قوانین کشوره. در رأس این قوه، دیوان عالی فدرال قرار داره که ۹ قاضی داره. تصمیمات این دیوان، آخرین حرف رو می زنه و هیچ قوه دیگه ای نمی تونه اون ها رو باطل کنه. دادگاه های فدرال و ایالتی هم زیر نظر دیوان عالی کار می کنن. این استقلال قضایی برای حفظ عدالت و جلوگیری از سوءاستفاده از قدرته.

احزاب و لابی ها: صحنه سیاست آمریکا

سیاست آمریکا بیشتر حول محور دو حزب اصلی می گرده: حزب دموکرات و حزب جمهوری خواه. این دو حزب، ایدئولوژی ها و پایگاه های اجتماعی متفاوتی دارن و همیشه تو انتخابات با هم رقابت می کنن. علاوه بر احزاب، لابی گری هم نقش پررنگی تو سیاست آمریکا داره. گروه های مختلف با منافع خاص خودشون، سعی می کنن روی تصمیم گیری های کنگره و دولت تأثیر بذارن. این گروه ها می تونن از شرکت های بزرگ باشن تا سازمان های مردم نهاد. این بخش از سیاست آمریکا همیشه مورد بحث و بررسی بوده.

سیاست خارجی: نقش جهانی آمریکا

آمریکا با اقتصاد و ارتش قدرتمندش، نقش مهمی تو سیاست جهانی ایفا می کنه. عضو ثابت شورای امنیت سازمان ملل متحد و مقر اصلی سازمان ملل هم که تو نیویورکه. روابطش با همسایه هاش مثل کانادا و مکزیک معمولاً خوبه و توی سازمان های بین المللی زیادی هم عضوه. رئیس جمهور، حرف آخر رو تو سیاست خارجی می زنه، اما کنگره هم با تعیین بودجه کمک های خارجی و وضع تحریم ها، روش تأثیر می ذاره. این کشور همیشه تو مسائل جهانی، از جنگ ها گرفته تا بحران های اقتصادی و محیط زیستی، حضوری فعال و تأثیرگذار داشته.

اقتصاد قدرتمند آمریکا: بزرگترین موتور محرک دنیا

وقتی از اقتصاد صحبت می کنیم، آمریکا مثل یه موتور غول پیکره که بخش زیادی از اقتصاد جهانی رو به حرکت درمیاره. بزرگترین اقتصاد دنیا، لقبیه که بی راه به این کشور ندادن.

سرمایه داری و نوآوری: ستون فقرات اقتصاد آمریکا

اقتصاد آمریکا یک اقتصاد سرمایه داری خالصه که بر پایه نوآوری، رقابت آزاد و تسلط شرکت های بزرگ و صنایع مختلف بنا شده. تولید ناخالص داخلی آمریکا سالانه بالای ۲۸ تریلیون دلاره که یعنی تقریباً یک چهارم کل تولید ناخالص داخلی جهان! باورنکردنیه، نه؟ این اقتصاد فراصنعتی، بیشتر روی فعالیت های خدماتی و اقتصاد دانش بنیان متمرکزه. یعنی شرکت های فناوری، مالی و خدماتی، بخش عمده ای از این اقتصاد رو تشکیل می دن. سیلیکون ولی رو که همه می شناسیم؛ مهد نوآوری و فناوری دنیا که کلی شرکت های بزرگ مثل اپل، گوگل و فیس بوک رو تو خودش جا داده. این کشور منابع طبیعی زیادی هم داره و زیرساخت های توسعه یافته ای برای تولید انبوه و مصرف بالا ایجاد کرده.

خدمات، صنعت و کشاورزی: نگاهی به بخش های اصلی

* بخش خدمات: بیش از ۷۵ درصد تولید ناخالص داخلی آمریکا از بخش خدمات میاد. یعنی چیزهایی مثل بهداشت و درمان، فناوری اطلاعات، مالی و بیمه، و آموزش. این بخش، بزرگترین منبع اشتغال هم هست و میلیون ها نفر توش کار می کنن.
* بخش صنعت: با اینکه بخش خدمات غول اقتصادیه، صنعت هم تو آمریکا دست کمی نداره. تولید مواد شیمیایی، محصولات نفتی، خودرو، هوافضا و فولاد، از بخش های کلیدی صنعت آمریکا هستن. این کشور از نظر تولیدات صنعتی، دومین رتبه رو در دنیا داره.
* بخش کشاورزی: با اینکه کشاورزی فقط حدود ۱ درصد از تولید ناخالص داخلی رو تشکیل می ده، اما آمریکا بزرگترین صادرکننده مواد غذایی در دنیاست! محصولات کشاورزی متنوعی مثل ذرت، گندم، سویا و گوشت، از این کشور به سراسر دنیا صادر می شه.

تجارت و چالش ها: واردات، صادرات و بدهی ها

تو بحث تجارت خارجی، آمریکا رکوردار وارداته و بعد از چین، دومین صادرکننده بزرگ کالا تو دنیاست. کانادا، چین، مکزیک، ژاپن و آلمان، شرکای تجاری اصلی این کشورن. توافق هایی مثل NAFTA (پیمان تجارت آزاد آمریکای شمالی) هم تو رونق تجارت منطقه نقش مهمی داشتن.

اما این اقتصاد قدرتمند، چالش هایی هم داره. بزرگترین بدهی ملی جهان روی دوش آمریکاست و نابرابری اقتصادی و فاصله طبقاتی هم تو این کشور روز به روز بیشتر می شه. یعنی با اینکه متوسط درآمد سرانه بالاست، اما هنوز ۱۳ درصد مردم زیر خط فقر زندگی می کنن. این ها نشون می ده که حتی بزرگترین اقتصاد جهان هم با مسائل خودش دست و پنجه نرم می کنه.

پازل انسانی: جمعیت، جامعه و فرهنگ در ایالات متحده

اگه بخوایم آمریکا رو تو یک کلمه توصیف کنیم، اون کلمه قطعاً تنوع خواهد بود. این تنوع از جمعیتش شروع می شه و به جامعه و فرهنگش می رسه.

تنوع نژادی و زبانی: کشوری با رنگ ها و صداهای مختلف

آمریکا با جمعیتی بیش از ۳۴۰ میلیون نفر، سومین کشور پرجمعیت دنیاست و شاید متنوع ترین کشور از نظر نژادی و قومی باشه. سفیدپوستان، آفریقایی-آمریکایی ها، لاتین تبارها، آسیایی-آمریکایی ها و بومیان آمریکا، هر کدوم بخشی از این پازل رنگارنگ هستن. مهاجرت نقش بزرگی تو شکل گیری این ترکیب جمعیتی داشته و داره. انگلیسی آمریکایی زبان دوفاکتوی کشوره، اما اسپانیایی هم حسابی رواج داره و دومین زبان رایج محسوب می شه. تازه کلی زبان دیگه هم هست که مهاجران با خودشون آوردن.

دین و اعتقادات: از مسیحیت تا اسلام در آمریکا

آمریکا به طور رسمی یک کشور سکولاره و متمم اول قانون اساسی، آزادی ادیان رو تضمین کرده. اما دین، نقش مهمی تو زندگی مردم داره. اکثریت مردم مسیحی هستن (پروتستان و کاتولیک). اما ادیان دیگه ای مثل یهودیت، اسلام، هندوئیسم و بودیسم هم طرفدارهای خودشون رو دارن. جمعیت مسلمانان تو آمریکا رو حدود ۲ تا ۹ میلیون نفر تخمین می زنن که شیعیان هم بخش قابل توجهی از اون ها رو تشکیل می دن. شهرهایی مثل همترامک در میشیگان، با جمعیت غالب مسلمان، نمونه ای از این تنوع مذهبی هستن. جالبه بدونید که حتی ردپای حضور مسلمانان رو در تاریخ اولیه آمریکا، قبل از کلمب، هم میشه پیدا کرد، از روی حکاکی های کوفی در خرابه ها تا دریانوردان عربی. البته در دهه های اخیر، بی دینی هم در حال رشده، به خصوص بین جوان ها.

شهر همترامک در ایالت میشیگان، با جمعیتی غالباً مسلمان، نمادی زنده از تلفیق فرهنگ ها و آزادی ادیان در ایالات متحده است؛ جایی که صدای اذان در کنار زندگی روزمره مدرن به گوش می رسد.

ساختار خانواده و زندگی اجتماعی: تغییرات و سنت ها

ساختار خانواده تو آمریکا، مثل هر جای دیگه دنیا، تغییراتی کرده. میانگین سن ازدواج و فرزندآوری بالا رفته و زنان نقش پررنگ تری تو بازار کار و تحصیل پیدا کردن. ازدواج همجنس گرایان قانونی شده و فرزندخواندگی هم رایجه. اما در کنار این تغییرات، سنت ها و ارزش های خانوادگی هم هنوز برای خیلی ها مهمه. زندگی اجتماعی آمریکایی ها هم خیلی متنوعه؛ از شهرهای بزرگ و پرهیاهو تا شهرهای کوچیک و آروم روستایی، هر کدوم سبک زندگی خاص خودش رو داره.

آموزش و پژوهش: از مهدکودک تا نوبل

آمریکا به داشتن یکی از بهترین سیستم های آموزشی دنیا معروفه. از مدارس دولتی و خصوصی گرفته تا بیش از ۵۸۰۰ دانشگاه و موسسه آموزش عالی. دانشگاه های هاروارد، استنفورد و MIT، اسم هایی هستن که تو لیست بهترین دانشگاه های جهان همیشه می درخشن. هزینه تحصیل تو دانشگاه های آمریکا بالاست، اما وام ها و بورسیه های زیادی هم هست که دانشجوها می تونن ازشون استفاده کنن.

تو حوزه پژوهش و توسعه (R&D) هم آمریکا پیشتازه. سرمایه گذاری های عظیم دولتی (مثل ناسا و NIH) و خصوصی (مثل سیلیکون ولی) باعث شده این کشور رتبه اول رو تو تعداد جوایز نوبل (با ۳۷۵ جایزه تا سال ۲۰۱۸) و مدال های فیلدز داشته باشه. یعنی دانشمندان آمریکایی حسابی تو دنیا گل کاشتن! جالب اینجاست که با وجود پیشرفت ها، آمریکا هنوز هم از واحدهای اندازه گیری بریتانیایی استفاده می کنه، اگرچه سیستم متریک هم به تدریج داره رواج پیدا می کنه.

فرهنگ و هنر: از هالیوود تا جاز

فرهنگ آمریکا، ترکیبی از فرهنگ های مختلف دنیاست و تأثیر زیادی روی فرهنگ جهانی گذاشته.

* هالیوود و سینما: اسم هالیوود که میاد، دیگه همه چیز واضحه! مرکز صنعت فیلم سازی جهان که هر سال کلی فیلم و سریال تولید می کنه و تأثیرش رو روی سینمای دنیا می ذاره. تئاتر برادوی تو نیویورک هم که قطب هنرهای نمایشیه و همیشه نمایش های پرطرفداری داره.
* موسیقی: آمریکا مهد ژانرهای موسیقی اصیلی مثل جاز، بلوز، کانتری، راک اند رول و هیپ هاپه. الویس پریسلی، مایکل جکسون، مدونا و بیانسه، فقط چند نمونه از هنرمندان جهانی هستن که از آمریکا به شهرت رسیدن. صنعت موسیقی آمریکا یک صنعت پردرآمده و پر از استعداد.
* ادبیات: ادبیات آمریکا هم کلی چهره های درخشان داره؛ مارک توین، ادگار آلن پو، ارنست همینگوی و جی.دی. سالینجر، فقط چند تا از این نویسنده های بزرگ هستن که آثارشون تو دنیا شناخته شده است.
* معماری: معماران آمریکایی مثل فرانک لوید رایت، با طرح های نوآورانه خودشون، تأثیر زیادی روی معماری جهان گذاشتن و ساختمان های معروف زیادی رو تو دنیا طراحی کردن.

غذا و آشپزی: طعم های آمریکایی

غذاهای آمریکایی هم مثل خودش، متنوع و پر از طعم های مختلفه. از باربیکیو و چیزبرگر که تو دنیا حسابی معروفن تا پیتزای نیویورکی و گامبو که شاید کمتر شناخته شده باشن. هر منطقه از آمریکا، غذاهای خاص خودش رو داره و این تنوع رو مدیون مهاجرت فرهنگ های مختلف به این کشوره.

ورزش: تفریحات ملی آمریکا

اگه اهل ورزش باشید، آمریکا سرزمین شماست! فوتبال آمریکایی (که با فوتبال خودمون فرق داره)، بیسبال، بسکتبال و هاکی روی یخ، ورزش های ملی و پرطرفدار این کشورن. مسابقات کالجی این ورزش ها هم حسابی طرفدار دارن. آمریکا تو بازی های المپیک هم سابقه درخشانی داره و با بیشترین تعداد مدال تو المپیک تابستانی، موفق ترین کشور دنیاست. گلف و اتومبیل رانی (مثل مسابقات نسکار) هم از ورزش های محبوب این کشورن.

بهداشت، سلامت و امنیت: دو روی یک سکه در آمریکا

این بخش از زندگی در آمریکا، مثل همه جای دنیا، هم نقاط قوت خودش رو داره و هم چالش های بزرگی رو به همراه میاره.

وضعیت سلامت و نظام درمانی: چالش ها و پیشرفت ها

آمریکا از قطب های اصلی فناوری و علوم پزشکی تو دنیاست. دانشمندان و پزشکان آمریکایی کلی جایزه نوبل بردن و این کشور بیشترین بودجه رو صرف پژوهش و دارو و درمان می کنه. امید به زندگی هم تو آمریکا حدود ۷۹.۱ ساله که رقم خوبیه. اما یه چالش بزرگ اینجا وجود داره: سیستم بیمه درمانی. با اینکه طرح هایی مثل اوباماکر (قانون حفاظت از بیمار و مراقبت مقرون به صرفه) تلاش کردن که پوشش بیمه رو گسترش بدن، اما هنوز هم میلیون ها نفر بدون بیمه درمانی هستن و دسترسی به خدمات درمانی برای همه، یک چالش جدی محسوب می شه. هزینه های درمان حسابی بالاست و این موضوع می تونه برای خیلی از خانواده ها مشکل ساز باشه.

نیروهای مسلح: قدرتمندترین ارتش جهان

آمریکا از نظر نظامی، قوی ترین ارتش جهان رو داره. رئیس جمهور، فرمانده کل قواست و وزارت دفاع مسئول مدیریت نیروهای مسلح (زمینی، دریایی، هوایی، تفنگداران دریایی، فضایی و گارد ساحلی) هست. این کشور ۱.۴ میلیون نیروی فعال داره و با احتساب نیروهای ذخیره، این عدد به ۲.۳ میلیون نفر می رسه. خدمت نظامی اختیاریه، اما در زمان جنگ ممکنه اجباری بشه. آمریکا تو ۸۶۵ پایگاه خارجی تو سراسر دنیا نیرو داره و ناوگان های هواپیمابرش هم که دیگه نیاز به معرفی ندارن. بودجه نظامی آمریکا سر به فلک کشیده و بیش از ۷۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۱ بود که ۴۱ درصد کل هزینه های نظامی جهان رو شامل می شد. این کشور، دومین زرادخانه هسته ای بزرگ جهان رو هم داره.

امنیت داخلی و قوانین حمل سلاح: بحث های داغ و واقعیت ها

در داخل کشور، امنیت توسط پلیس محلی، ایالتی و فدرال (مثل FBI) تأمین می شه. اما آمریکا تو مقایسه با کشورهای پیشرفته دیگه، آمار جرم و جنایت بالاتری داره، به خصوص تو موارد مرتبط با سلاح های گرم. متمم دوم قانون اساسی که به شهروندان حق حمل سلاح می ده، همیشه یکی از بحث برانگیزترین مسائل تو آمریکا بوده و هست. بحث های زیادی در مورد کنترل اسلحه وجود داره و بعد از هر حادثه تیراندازی، این بحث ها دوباره اوج می گیرن. آمریکا همچنین بیشترین جمعیت زندانی رو در دنیا داره و هنوز هم تو ۳۴ ایالتش، مجازات اعدام اجرا می شه که این موضوع هم با انتقادهای زیادی روبرو هست.

رسانه در ایالات متحده: بازتاب دهنده جامعه ای پویا

رسانه ها تو آمریکا، مثل یه آینه، جامعه پویا و متنوعش رو بازتاب می دن. تنوع کانال ها و منابع خبری، اینجا واقعاً مثال زدنیه.

اکثر رسانه ها تو آمریکا، مثل شبکه های تلویزیونی بزرگ (ABC, NBC, CBS, CNN, Fox) و روزنامه ها، کاملاً خصوصی هستن و با درآمد حاصل از تبلیغات و آگهی ها اداره می شن. البته رسانه های غیرانتفاعی مثل NPR (رادیوی عمومی ملی) و PBS (سرویس پخش عمومی) هم هستن که از کمک های مردمی و بنیادهای خیریه تأمین مالی می شن.

تاریخ رسانه تو آمریکا خیلی طولانیه. قدیمی ترین روزنامه آمریکا، فیلادلفیا ایونینگ پست نام داشت که از سال ۱۷۸۳ شروع به کار کرد. امروز هم هزاران روزنامه و هفته نامه تو این کشور منتشر می شن. با اومدن اینترنت و شبکه های اجتماعی، فضای رسانه ای آمریکا هم حسابی تغییر کرده و شبکه های خبری آنلاین نقش پررنگی پیدا کردن. این تنوع رسانه ها باعث شده که مردم به اطلاعات زیادی دسترسی داشته باشن، هرچند که بحث بی طرفی و گرایش های سیاسی رسانه ها هم همیشه مطرح بوده.

جمع بندی: آمریکا، سرزمینی با پیچیدگی های بی شمار

خب، دیدیم که ایالات متحده آمریکا، این ینگه دنیا که تو فرهنگ خودمون بهش اشاره می شد، چقدر پر از داستان ها و زوایای پنهانه. از تاریخ پر فراز و نشیبش که از سرخپوستان شروع می شه و به مهاجران و انقلابیون می رسه، تا جغرافیای بی نظیرش که از کوه و دریا و صحرا هر چیزی رو تو خودش جا داده. نظامی سیاسی که روی تفکیک قوا و چک و بالانس بنا شده، اقتصادی غول آسا که موتور محرکه بخش بزرگی از جهان به حساب میاد و البته فرهنگی که ترکیبی رنگارنگ از همه ملت هاست.

آمریکا، با همه پیشرفت ها و نوآوری هایش در علم، فناوری، آموزش و هنر، چالش های بزرگی هم داره؛ از نابرابری های اقتصادی و اجتماعی گرفته تا بحث های داغ بر سر قوانین حمل سلاح و نظام درمانی. اما نکته مهم اینه که این کشور همیشه در حال تحول و تلاش برای پیدا کردن راه حل های جدیده. ایالات متحده، چه دوستش داشته باشیم و چه نه، نقش غیرقابل انکاری در عرصه های جهانی ایفا کرده و همچنان خواهد کرد. شناخت عمیق تر این کشور، بهمون کمک می کنه تا دنیا رو بهتر درک کنیم. این سفر ما به دنیای آمریکا تموم شد، اما داستان آمریکا هنوز ادامه داره و هر روز فصل جدیدی ازش نوشته می شه.