یخچال های طبیعی دنیا یخچال Furtwangler،تانزانیا

یخچال Furtwangler در تانزانیا، روی قله کلیمانجارو، نمادی از زیبایی یخی استوایی و در عین حال هشداری جدی درباره گرمایش جهانیه. این یخچال و خیلی های دیگه تو دنیا، داستان هایی از شگفتی طبیعت و نبرد اون با تغییرات اقلیمی رو روایت می کنن.

اصلاً وقتی اسم یخچال طبیعی میاد، چی تو ذهنتون نقش می بنده؟ احتمالاً یه عالمه یخ و برف تو قطب شمال یا جنوب، درسته؟ ولی باید بگم که یخچال های طبیعی فقط مخصوص مناطق خیلی سرد نیستن؛ اونا شگفتی های یخی کره زمین ان که توی نقاط مختلفی از دنیا، حتی جاهایی که فکرش رو هم نمی کنید، پیدا می شن. این توده های عظیم یخ که طی هزاران سال از برف های فشرده شکل گرفتن، برای سیاره ما مثل گنجینه هایی ارزشمند می مونن؛ هم منبع آب شیرین ان، هم توی تنظیم آب وهوای زمین حسابی نقش دارن. اما خب، متاسفانه این روزا یه چالش بزرگ دارن و اونم چیزی نیست جز گرمایش جهانی. خیلی از این زیبایی های یخی، دارن آب می شن و به نمادی از تغییرات اقلیمی تبدیل شدن. توی این سفر یخی، می خوایم سری بزنیم به تعدادی از زیباترین و مهم ترین یخچال های طبیعی دنیا و یه گشت وگذار ویژه هم تو دل یخچال Furtwangler تانزانیا داشته باشیم؛ جایی که قصه اش، قصه خیلی از یخچال های دیگه تو این دنیای پر از تغییره.

یخچال Furtwangler، تانزانیا: میراثی در خطر نابودی

فکرش رو بکنید، یه یخچال طبیعی درست روی خط استوا! یخچال Furtwangler همچین پدیده ی عجیبیه. این یخچال خاص، روی قله بلند کلیمانجارو در تانزانیا جا خوش کرده؛ کوهی که خودش هم برای ماجراجوها و کوهنوردا کلی حرف برای گفتن داره. همین که یه توده یخی بزرگ توی این منطقه گرمسیری وجود داره، خودش یه معجزه طبیعته که نشون میده کلیمانجارو چقدر بلند و خاصه.

موقعیت جغرافیایی و ویژگی های منحصر به فرد

یخچال Furtwangler تو ارتفاعی حدود 5895 متری، درست نزدیک قله اوهورو (بالاترین نقطه کلیمانجارو)، قرار گرفته. این موقعیت، اونو به یکی از بالاترین و البته خاص ترین یخچال های دنیا تبدیل کرده. دلیل خاص بودنش هم دقیقاً همینه که توی یه منطقه استوایی قرار داره. توی ارتفاعات این قدر بلند، حتی نزدیک خط استوا هم هوا اونقدر سرده که یخ می تونه برای قرن ها دوام بیاره. Furtwangler در واقع یه بازمانده از کلاهک های یخی بزرگتریه که زمانی قله کلیمانجارو رو کاملاً پوشونده بودن. این یخچال، اسمش رو از دکتر والتر فورث وانگلر، یه کوهنورد آلمانی گرفته که اوایل قرن بیستم از این منطقه بازدید کرده بود.

تاریخچه و وضعیت فعلی ذوب شدن

متاسفانه، قصه Furtwangler یه قصه غم انگیزه. از اوایل قرن بیستم، حجم این یخچال به طرز عجیبی کم شده. دانشمندا با بررسی عکس های قدیمی و مطالعات جدید، نشون دادن که این یخچال با سرعت سرسام آوری داره آب می شه. مثلاً می گفتن تا سال ۲۰۲۰ ممکنه کاملاً از بین بره؛ و حالا که تو سال های بعد از ۲۰۲۰ هستیم، باید بگیم که چیزی جز یه تیکه خیلی کوچیک از اون شکوه قبلی نمونده. حتی بعضی ها میگن Furtwangler دیگه یه یخچال به معنای واقعی کلمه نیست و فقط یه تکه یخ بزرگ از بقایای اونه که هر لحظه ممکنه کاملاً ناپدید شه.

یخچال Furtwangler روی قله کلیمانجارو، نمادی زنده از فاجعه گرمایش جهانیه. سرعت ذوب شدنش اونقدر بالاست که می تونه زنگ خطری برای کل سیاره باشه.

تصور کنید، یه یخچال روی خط استوا که زمانی کلیمانجارو رو سفیدپوش کرده بود، حالا در آستانه نابودیه. این اتفاق، حسابی دل دوست داران طبیعت و دانشمندان رو به درد میاره و نشون میده تغییرات اقلیمی چه بلایی سر میراث طبیعی زمین داره میاره.

چالش های بازدید و نکات ایمنی

اگه دلتون خواست برید و از نزدیک این شاهکار طبیعی رو ببینید (قبل از اینکه کاملاً آب بشه)، باید بدونید که راه سختی در پیش دارید. مسیر دسترسی به Furtwangler همون مسیر صعود به کلیمانجارو هستش. صعود به کلیمانجارو، هرچند از نظر فنی خیلی سخت نیست و نیازی به مهارت های کوهنوردی حرفه ای نداره، اما ارتفاع بالای این کوه حسابی شما رو اذیت می کنه. مشکل اصلی، رقیق بودن هواست که باعث می شه نفس کشیدن سخت بشه و خیلی ها دچار بیماری ارتفاع بشن. برای همین، فقط یه عده کمی می تونن تا اون بالا برن و این یخچال رو ببینن.

اگه قصد صعود دارید، باید حسابی آمادگی بدنی داشته باشید، تجهیزات مناسب (لباس گرم، کفش کوهنوردی، کوله و…) همراهتون باشه و حتماً با راهنماهای محلی و تیم های کوهنوردی مجرب برید. بهترین زمان برای صعود به کلیمانجارو و بازدید از باقی مانده های Furtwangler، فصل های خشکه که هوا پایدارتره. معمولاً ماه های دسامبر تا فوریه و جولای تا سپتامبر پیشنهاد می شه.

اهمیت زیست محیطی و نمادین

یخچال Furtwangler فقط یه تیکه یخ نیست؛ اون یه نماده. نماد تغییرات اقلیمی، نماد از دست دادن زیبایی های طبیعی و نماد اثرات مخرب فعالیت های انسانی روی کره زمین. ذوب شدن این یخچال، پیامدهای زیست محیطی زیادی برای منطقه داره، مثلاً روی منابع آبی محلی و تنوع زیستی اثر می ذاره. اما مهم تر از اون، پیامی جهانی رو به همه ما می رسونه: اینکه باید هر چه زودتر برای کم کردن سرعت گرمایش جهانی کاری کنیم. Furtwangler یه یادآوری دائمیه که طبیعت در خطره و اگه حواسمون نباشه، ممکنه خیلی چیزهای ارزشمند رو برای همیشه از دست بدیم.

سفری به عصر یخبندان: گشتی در زیباترین و مشهورترین یخچال های طبیعی دنیا

حالا که با قصه پرغصه Furtwangler آشنا شدیم، بیاین یه سفر مجازی به گوشه و کنار دنیا داشته باشیم و با چند تا از یخچال های طبیعی دیگه که هر کدوم زیبایی ها و داستان های خاص خودشون رو دارن، آشنا بشیم. بعضیاشون مثل Furtwangler تو خطرن، بعضیا هم هنوز دارن با قدرت زندگی می کنن و چشم نوازترین مناظر رو به وجود میارن.

یخچال پریتو مورنو (Perito Moreno)، آرژانتین

اگه دنبال یه یخچال طبیعی می گردید که بتونید باهاش حسابی حال کنید و پدیده های حیرت انگیز رو ببینید، پریتو مورنو تو آرژانتین بهترین انتخابه. این یخچال، یکی از ستاره های پارک ملی لوس گلاسیارس (Los Glaciares) هست و با اینکه تنها یکی از ۱۳ یخچال این پارکه، ولی پربازدیدترین و معروف ترینشونه. چیزی که پریتو مورنو رو خاص می کنه، حرکت دائمی و البته پدیده شکست یخ هستش. تصور کنید، یه رودخونه یخی عظیم به ارتفاع حدود ۶۰ متر که هی حرکت می کنه و تیکه های بزرگ یخ با صدای مهیبی ازش جدا می شن و می افتن توی آب! این منظره اونقدر باشکوهه که خیلی از گردشگرا فقط برای دیدن همین لحظه به اینجا میان.

می تونید با قایق توی دریاچه آرخنتینو (Lago Argentino) گشتی بزنید و از نزدیک شاهد این پدیده باشید، یا حتی اگه ماجراجو هستید، با راهنما روی خود یخچال قدم بزنید. اطراف این منطقه هم پر از حیات وحشه؛ از شترمرغ های رئا و شترهای بی کوهان گواناکو بگیر تا بزرگترین پرنده دنیا، یعنی کوندور، که توی آسمون این حوالی پرواز می کنه.

یخچال بیافو (Biafo)، پاکستان

اگه اهل ماجراجویی واقعی و کشف جاهای بکر هستید، یخچال بیافو تو پاکستان یه انتخاب عالیه. این یخچال به خاطر موقعیتش تو دل کوه های شمال پاکستان، هنوز هم بکر و دست نخورده باقی مونده و پای کمتر گردشگری بهش باز شده. سفر به اطراف این یخچال ممکنه چند روز طول بکشه، اما به هیچ وجه کسل کننده نیست. چرا؟ چون مسیر پر از پوشش گیاهی و جانوری شگفت انگیزه که آدم رو میخکوب می کنه.

بیافو برای کسایی که آمادگی بدنی خوبی دارن، تجربه بی نظیریه. اینجا دیگه خبری از اون شلوغی های توریستی نیست و می تونید واقعاً با طبیعت بکر خلوت کنید. فقط یادتون باشه، چون مسیر سخته و ممکنه با مشکلات تنفسی تو ارتفاع مواجه بشید، حتماً قبل از سفر با یه متخصص مشورت کنید و آمادگی های لازم رو داشته باشید.

یخچال بی (Bay)، آلاسکا

پارک ملی و منطقه حفاظت شده یخچال بی تو آلاسکا، یه بهشت واقعی برای دوست داران طبیعته که تحت حفاظت یونسکو هم هست. خب، این منطقه به خاطر تعداد کم جاده ها، خیلی اوقات دسترسی زمینی نداره. برای همین، اغلب گردشگرا با هلیکوپتر یا هواپیما به این منطقه میان. باور کنید، دیدن یخ های درخشان و منظره باشکوه کوه های یخی شناور تو آب از بالا، یه تجربه فراموش نشدنیه.

اگه دوست داشتید، می تونید کنار سواحل گشتی بزنید و شاید شانس آوردید و گراز دریایی، نهنگ یا حتی دلفین ها رو دیدید که توی آب بازی می کنن. جنگل های ساحلی هم پر از گوزن و خرس هستن که ممکنه سر و کله شون پیدا بشه. این منطقه واقعاً یه اکوسیستم کامل و بی نظیره.

یخچال واتنایوکوت (Vatnajokull)، ایسلند

به ایسلند که فکر می کنیم، یاد آتش فشان و طبیعت عجیب و غریبش می افتیم. حالا اگه این ها رو با بزرگترین یخچال طبیعی اروپا، یعنی واتنایوکوت، قاطی کنیم، یه ترکیب هیجان انگیز به دست میاد. واتنایوکوت (که به معنی یخچال آب ها است)، بیش از ۸ درصد خاک ایسلند رو پوشونده و مساحتش به حدود ۸۳۰۰ کیلومتر مربع می رسه! اما نکته جالب تر اینه که زیر این توده های عظیم یخ، کلی آتش فشان فعال وجود داره که هر چند سال یک بار فوران می کنن و باعث ذوب شدن قسمتی از یخ ها می شن.

اینجا برای تفریح و هیجان، دستتون بازه. می تونید توی غارهای یخی آبی رنگش گشت بزنید، اسکی کنید، یا حتی بعد از یه روز پرماجرا، تو چشمه های آب گرم طبیعی زیر آرک های یخی حسابی خستگی در کنید. یه سفر با جیپ های مخصوص و راهنماهای حرفه ای، شما رو به قلب این سرزمین یخی می بره تا یه تجربه منحصر به فرد داشته باشید.

یخچال یولانگ (Yulong)، چین

یخچال یولانگ که بهش کوه برفی اژدها هم می گن، تو جنوب چین قرار گرفته و یکی دیگه از اون یخچال هاییه که تو ارتفاع خیلی بالا (حدود ۴۲۰۰ متر از سطح دریا) جا خوش کرده. دانشمندا مدت هاست که درباره آب شدن این یخچال هشدار می دن، اما از سال ۱۹۸۲ که نظارت دائمی روش شروع شده، یه سری تلاش ها برای حفاظت ازش هم انجام می شه.

دیدن این منظره بکر و زیبا، واقعاً سخته و به خاطر رقیق بودن هوا، ممکنه مجبور بشید ماسک اکسیژن استفاده کنید. اما اگه اهل کوهنوردی و ماجراجویی هستید و می خواید یه یخچال خاص رو توی یه جای غیرمنتظره ببینید، یولانگ ارزشش رو داره. البته با رعایت کامل نکات ایمنی و همراه داشتن تجهیزات لازم.

یخچال های فاکس و فرانتس یوزف (Fox & Franz Josef)، نیوزلند

نیوزلند خودش بهشت روی زمینه، حالا تصور کنید دو تا یخچال طبیعی خاص به نام های فاکس (Fox) و فرانتس یوزف (Franz Josef) هم تو این بهشت وجود دارن که تا نزدیکی جنگل های همیشه سبز نیمه گرمسیری امتداد پیدا کردن! این ترکیب، واقعاً دیدنی و منحصر به فرده. یعنی از یه طرف جنگل های سرسبز و گرم و از اون طرف توده های عظیم یخ!

این دو تا یخچال هم مثل خیلی های دیگه، سرعت حرکت بالایی دارن و برای همین، بهترین راه برای دیدنشون اینه که سوار هلیکوپتر بشید و حتی اگه شانس آوردید، روی خود یخچال هم فرود بیاید. اینجوری می تونید منظره ای رو ببینید که کمتر جایی تو دنیا شبیهش رو پیدا می کنید.

یخچال آتاباسکا (Athabasca)، کانادا

یخچال آتاباسکا تو کانادا، یکی از پربازدیدترین و محبوب ترین یخچال های آمریکای شمالیه که متاسفانه اونم با سرعت زیادی داره آب می شه. تو سال های اخیر، تقریباً نیمی از حجمش رو از دست داده و طولش الان به حدود ۶ کیلومتر می رسه. سرعت ذوب شدنش اونقدر بالاست که این یخچال همیشه در حال حرکته و به همین دلیل، گشت وگذار روی اون بدون راهنما کاملاً ممنوعه.

آتاباسکا بخشی از یه منطقه بزرگ یخی به اسم یخزار کلمبیا تو کوهستان راکی هست. اینجا یه فرصت عالی برای دیدن یه یخچال در حال تغییره و حسابی بهتون نشون میده که تغییرات اقلیمی چقدر جدی ان. البته بازم می گم، حتماً با تورهای هدایت شده و راهنماهای مجرب سفر کنید تا سفرتون امن و بدون دردسر باشه.

یخچال لمبرت، شرق قطب جنوب

اگه صحبت از یخچال های غول پیکر باشه، هیچ جا به پای قطب جنوب نمی رسه. اینجا جاییه که بیشتر از هر جای دیگه رو برف و یخ و یخچال پوشونده. و تو این سرزمین یخی، یخچال لمبرت واقعاً یه پدیده فوق العاده ست. طبق رکوردهای گینس، لمبرت بزرگترین یخچال طبیعی دنیاست! فکرش رو بکنید، حدود ۴۰۰ کیلومتر درازا، ۱۰۰ کیلومتر پهنا و ۲.۵ کیلومتر عمق! این ابعاد واقعاً سرسام آوره.

اما خب، دیدن این غول یخی کار هر کسی نیست. دسترسی بهش خیلی سخته، هزینه سفر به قطب جنوب هم که سر به فلک می کشه و برای همین، تعداد بازدیدکننده هاش خیلی محدوده. معمولاً سالی چند تا کشتی توریستی بیشتر به این منطقه نمیان. این محدودیت البته یه جنبه مثبت هم داره: به حفظ اکولوژی حساس قطب جنوب کمک می کنه و اجازه نمی ده این منطقه بکر توسط گردشگرهای زیاد آسیب ببینه.

چرا یخچال های طبیعی مهم هستند؟ نقش و اهمیت آن ها در اکوسیستم جهانی

شاید با خودتون بگید، خب چند تا تیکه یخ آب بشه، مگه چی می شه؟ اما باید بدونید که یخچال های طبیعی، فراتر از یه منظره قشنگ، نقش حیاتی توی اکوسیستم کره زمین دارن.

1. منابع اصلی آب شیرین: خیلی از رودخونه های بزرگ و حیاتی دنیا، آبشون رو از ذوب شدن یخچال ها می گیرن. تصور کنید این یخچال ها نباشن، اون وقت کلی از رودها خشک می شن و زندگی میلیون ها آدم و حیوون به خطر می افته. یخچال ها مثل یه مخزن آب شیرین عظیم عمل می کنن که توی فصل های گرم، آب مورد نیاز رو تامین می کنن.
2. تنظیم آب و هوا: سطح سفید و براق یخچال ها، نور خورشید رو بازتاب می دن و اینجوری به خنک شدن زمین کمک می کنن. وقتی آب می شن، رنگ تیره زمین یا آب دریا جای اون رو می گیره که باعث جذب بیشتر گرما و در نتیجه، گرمایش بیشتر میشه. این خودش یه چرخه خطرناک رو ایجاد می کنه.
3. اکوسیستم های منحصر به فرد: اطراف یخچال ها، اکوسیستم های خاصی وجود دارن که میزبان گونه های جانوری و گیاهی منحصر به فردی هستن که فقط تو این شرایط یخی می تونن زندگی کنن. با آب شدن یخچال ها، زیستگاه این موجودات هم از بین می ره و اونا در معرض خطر انقراض قرار می گیرن.
4. آرشیوهای طبیعی آب و هوا: یخ های باستانی یخچال ها، مثل یه دفترچه خاطرات طبیعی هستن. دانشمندا می تونن با بررسی لایه های یخ، اطلاعات دقیقی از آب وهوای زمین در هزاران سال پیش به دست بیارن. با ذوب شدن این یخچال ها، این آرشیوهای ارزشمند هم برای همیشه از بین می رن.

گرمایش جهانی و آینده یخچال ها: چه کاری می توانیم انجام دهیم؟

ذوب شدن سریع یخچال ها، یه زنگ خطر جدی برای همه ماست. حالا بیاین ببینیم گرمایش جهانی دقیقاً چی کار می کنه و ما چطور می تونیم تو این نبرد، نقش خودمون رو ایفا کنیم.

توضیح علمی درباره روند گرمایش زمین و علت ذوب شدن سریع یخچال ها

وقتی از گرمایش جهانی صحبت می کنیم، منظورمون افزایش تدریجی دمای کره زمینه. این افزایش دما عمدتاً به خاطر فعالیت های انسانیه، مخصوصاً سوزاندن سوخت های فسیلی (نفت، گاز، زغال سنگ) که گازهای گلخانه ای مثل دی اکسید کربن رو تو اتمسفر رها می کنن. این گازها، مثل یه پتو دور زمین رو می گیرن و اجازه نمی دن گرمای خورشید از زمین خارج بشه. نتیجه اش؟ زمین گرم تر می شه و یخچال ها با سرعت وحشتناکی آب می شن.

این روند یه جورایی خودکار هم هست؛ وقتی یخ ها آب می شن، سطح تیره آب یا زمین جای یخ های سفید رو می گیره. سطوح تیره، گرمای خورشید رو بیشتر جذب می کنن و این باعث می شه دمای زمین بالاتر بره و یخ های بیشتری آب بشن. یه چرخه معیوب که اگه متوقف نشه، نتایج فاجعه باری داره.

پیامدهای جهانی ذوب شدن یخچال ها

اثرات آب شدن یخچال ها فقط به خودشون محدود نمی شه، کل دنیا رو تحت تاثیر قرار می ده:

• افزایش سطح آب دریاها: آب شدن یخ های روی خشکی (نه یخ های شناور روی آب دریا)، باعث بالا اومدن سطح آب دریاها می شه. این یعنی شهرهای ساحلی و جزیره های کوچیک در معرض خطر غرق شدن قرار می گیرن و مردم مجبور به جابه جایی می شن.
• تغییرات اقلیمی شدید: آب شدن یخچال ها روی جریان های اقیانوسی و الگوهای آب وهوایی تاثیر می ذاره. ممکنه باعث سیل های بزرگ، خشکسالی های شدید و طوفان های قوی تر بشه.
• تهدید منابع آب: برای میلیون ها نفر که به آب حاصل از ذوب شدن یخچال ها برای کشاورزی و آشامیدن وابسته هستن، این اتفاق یه فاجعه بزرگه.
• نابودی تنوع زیستی: گونه های حیوانی مثل خرس های قطبی، فک ها و پرندگانی که به زیستگاه های یخی وابسته هستن، در خطر از دست دادن خونه و غذای خودشون قرار می گیرن.

راهکارهای فردی و جمعی برای کاهش آسیب

خب، حالا سؤال اینه: ما چی کار می تونیم بکنیم؟

هر قدم کوچکی که برای محیط زیست برمی داریم، می تونه در بلندمدت اثر بزرگی داشته باشه؛ از کاهش مصرف انرژی تا انتخاب های مسئولانه در زندگی روزمره.

از کارهای کوچیک شروع کنیم:

1. کاهش مصرف انرژی: کمتر از برق و گاز استفاده کنیم، لامپ های کم مصرف بندازیم، وسایل برقی رو وقتی ازشون استفاده نمی کنیم از برق بکشیم.
2. حمل ونقل سبز: اگه می تونید، به جای ماشین شخصی، از دوچرخه یا حمل ونقل عمومی استفاده کنید. یا حتی پیاده روی.
3. کاهش مصرف گوشت: تولید گوشت، حسابی گازهای گلخانه ای تولید می کنه. اگه می تونید، کمتر گوشت بخورید.
4. کاهش مصرف آب و هدر ندادن غذا: اینا هم هر کدوم یه جورایی به منابع انرژی و محیط زیست وصل ان.
5. بازیافت: زباله ها رو جدا کنیم و تا جایی که می شه، بازیافت کنیم.
6. گردشگری مسئولانه: وقتی به مناطق حساس طبیعی مثل یخچال ها سفر می کنیم، حواسمون باشه که ردپای کربن و آسیبی به طبیعت نذاریم. از قوانین و مقررات حفاظت از محیط زیست اون منطقه پیروی کنیم.

البته فقط کارهای فردی کافی نیست. دولت ها و سازمان های بین المللی هم باید نقش پررنگی داشته باشن، توافق نامه های بین المللی رو جدی بگیرن و روی انرژی های تجدیدپذیر سرمایه گذاری کنن.

نتیجه گیری: فراخوانی برای حفظ میراث یخی زمین

یخچال های طبیعی، واقعاً شگفتی های یخی کره زمین ان. از عظمت پریتو مورنو و زیبایی های پنهان بیافو تا غول یخی لمبرت و البته، یخچال Furtwangler که تو استوا جا خوش کرده بود. هر کدوم از اینا، یه داستان جذاب برای خودشون دارن. اما خب، همونطور که دیدیم، قصه Furtwangler و خیلی های دیگه، دیگه فقط قصه یه سفر ماجراجویانه نیست؛ قصه از دست رفتن و هشداری برای آینده ماست.

Furtwangler که زمانی یه کلاهک یخی باشکوه روی قله کلیمانجارو بود و حالا چیزی جز بقایای کوچکی ازش نمونده، یه نماد قوی و البته دردناکه. نمادی که بهمون می گه گرمایش جهانی یه شوخی نیست و داره با سرعت سرسام آوری میراث طبیعی ما رو نابود می کنه. یخچال ها فقط توده های یخ نیستن، اونا منابع آب، تنظیم کننده آب وهوا و آرشیوهای طبیعی از تاریخ سیاره ان که اگه از بین برن، پیامدهای جبران ناپذیری برای ما و نسل های آینده خواهند داشت.

پس وقتشه که همه ما، چه به عنوان یه فرد و چه به عنوان بخشی از جامعه جهانی، مسئولیت پذیر باشیم. با افزایش آگاهی، کاهش ردپای کربن، و حمایت از طرح های حفاظت از محیط زیست، می تونیم یه قدم برای حفظ این گنجینه های یخی برداریم. زیبایی این پدیده های باشکوه باید الهام بخش ما برای تلاش بیشتر و حفاظت ازشون باشه. بیاین قبل از اینکه دیر بشه، برای حفظ این میراث ارزشمند یخی زمین کاری کنیم.